Reklama

„Łaska wam i pokój niech będą udzielone obficie”

Chrześcijanie w imperium osmańskim

Islam pojawił się na Półwyspie Arabskim na początku VII wieku i w krótkim czasie rozprzestrzenił się na całym Bliskim Wschodzie. Wojska arabskie, podbijając coraz to nowe ziemie, szerzyły nową religię. Ekspansja islamu była zdumiewająco szybka: muzułmanie podbili regiony leżące na wschód od Arabii i dotarli aż do Indii; na zachodzie natomiast zniszczyli starożytną cywilizację chrześcijańską północnej Afryki, wtargnęli na Półwysep Pirenejski, przekroczyli Pireneje i zaczęli zajmować ziemie Franków. Zatrzymał ich dopiero frankijski władca Karol Młot, który w 732 r. pokonał wojska muzułmańskie pod Poitiers.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W VII wieku na Bliskim Wschodzie powstały kalifaty (kalifat to rodzaj organizacji polityczno-religijnej społeczności muzułmańskiej; państwo muzułmańskie na czele z kalifem): najpierw kalifat Umajjadów ze stolicą w Damaszku (661-750), następnie kalifat Abbasydów, którego centrum był Bagdad (750-1258). W Azji Mniejszej powstał sułtanat Turków Seldżuków, a następnie imperium osmańskie. Jego wojska zdobyły w 1453 r. Konstantynopol - wspaniałą stolicę cesarstwa bizantyńskiego. Turcy zmienili jego nazwę na Stambuł i uczynili stolicą swego imperium. W ten sposób islamskie imperium zawładnęło ziemiami, na których w pierwszych wiekach po narodzeniu Chrystusa powstał Kościół - trzy z czterech starożytnych patriarchatów (Jerozolima, Antiochia i Aleksandria) wraz z rzeszami ich wiernych znalazły się pod dominacją muzułmańską. W tej sytuacji powstał problem istnienia wspólnot chrześcijańskich w tzw. ummie („umma” to wspólnota prawdziwych wiernych, tak określają się wyznawcy islamu).
Islam jest nie tylko religią, lecz także systemem społeczno-politycznym, dlatego określa również status chrześcijan w społeczeństwie islamskim. Już Mahomet, organizując pierwsze wspólnoty muzułmańskie, ustalił reguły współżycia z chrześcijanami i żydami (islam uważa chrześcijaństwo i hebraizm za tzw. religie Księgi), którzy zamieszkiwali Półwysep Arabski. Ich status określany jest słowem „dimmi”, tzn. chronieni. W praktyce byli oni tolerowani, mieli wolność kultu i mogli pielęgnować swoje tradycje, musieli się jednak zadowolić niższą pozycją społeczną i prawną oraz płacić specjalny podatek.
Sytuacja chrześcijan w imperim osmańskim, pomimo wspomnianych powyżej regulowanych prawem ograniczeń, była szczególnie zadowalająca ze względu na stosowany tam system zwany millet („millet” w dosłownym tłumaczeniu oznacza naród). W praktyce w imperium przyznawano różnorodnym grupom wyznaniowym specjalny status narodu-wspólnoty. Oczywiście, poszczególne millety nie utożsamiały się z jakimś terytorium, lecz z religią i kulturą mieszkańców. Na początku istniały cztery: muzułmański, hebrajski, greckoprawosławny i armeński. Najwyższy autorytet religijny danej grupy reprezentował millet przed sułtanem.
Tolerancja sułtanów i bliskie kontakty chrześcijan z Europą sprawiły, że wspólnoty chrześcjańskie rozwijały się bardzo dynamicznie nie tylko na płaszczyźnie religijnej i kulturalnej, lecz także społecznej i gospodarczej. Dzięki nowoczesnym szkołom chrześcijanie byli najlepiej wykształconą grupą społeczną w imperium. Szerzące się w tym środowisku europejskie idee liberalne sprawiły natomiast, że zaczęto wysuwać żądania unowocześnienia i reformy państwa.
Presja państw europejskich sprawiła, że w XIX wieku uznano również millet katolików obrządku wschodniego i ich specyfikę relgijno-kulturalną. Rezultatem podjętych wówczas reform było prawne uznanie równości wszystkich wspólnot.
Chrześcijanie na początku XX wieku stanowili znaczną część społeczeństwa (24%). Ich sytuacja demograficzna zaczęła się gwałtownie pogarszać po dojściu do władzy tzw. młodoturków, począwszy od masakry chrześcijan armeńskich w latach 1915-16 (ocenia się, że z różnych powodów zginęło wówczas ok. 1,5 mln Ormian).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2006-12-31 00:00

Ocena: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nowenna do Matki Bożej rozwiązującej węzły!

[ TEMATY ]

modlitwa

nowenna

Karol Porwich/Niedziela

Zachęcamy do odmawiania Nowenny do Matki Bożej rozwiązującej węzły. Już od dziś poświęć kilka minut w Twoim życiu i zwróć swą twarz ku Tej, która zdeptała głowę szatanowi.

1. Znak krzyża

CZYTAJ DALEJ

Wadowice: 25-lecie koronacji obrazu Matki Bożej Nieustającej Pomocy

2024-06-16 23:24

[ TEMATY ]

Matka Boża Nieustającej Pomocy

Archidiecezja Krakowska

Byśmy zawsze trzymali się - jak Dzieciątko Jezus - dłoni Maryi i żeby to trzymanie się Jej dłoni było centrum naszego życia, najważniejszym motywem naszego codziennego postępowania - niezależnie co się stanie, wracać do Matki i trzymać się Jej rąk ciągle na nowo - mówił abp Marek Jędraszewski podczas Mszy św. w bazylice Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w Wadowicach z okazji 25-lecia koronacji obrazu Matki Bożej Nieustającej Pomocy, której dokonał papież Jan Paweł II.

- Wierzę, że św. Jan Paweł II jest dzisiaj wśród nas i woła wraz z nami: totus Tuus, Maryja - mówił na początku Mszy św. proboszcz ks. Jarosław Żmija. Zaznaczył, że parafia przygotowywała się do jubileuszu przez szereg wydarzeń. Zwrócił uwagę, że dzieci przyniosą do ołtarza własnoręcznie wykonane różańce, a każdy paciorek oznacza dziesiątkę odmówioną w rodzinie. Jako dar ofiarny złożone zostaną także księgi pamiątkowe, które towarzyszyły peregrynacji obrazu Matki Bożej. - Wpisy w tych księgach to wyraz szczerej miłości parafian do Jezusa i Maryi - mówił ks. Jarosław Żmija.

CZYTAJ DALEJ

Dziękczynienie w Domowym Kościele

2024-06-17 17:44

Archiwum prywatne

Domowy Kościół rejonu Wrocław - Południe podsumował rok formacyjny, a podsumowanie tego czasu odbyło się w parafii NSPJezusa w Sulistrowiczkach. Była modlitwa, agapa i wspólne kibicowanie. Do rejonu został przyjęty nowy krąg, któremu towarzyszy bp Maciej Małyga.

Gdy rozmawiałem w latach 70-tych z ks. Blachnickim, on mówił, że w przyszłości, Kościół będzie się rozwijał w małych wspólnotach. Miał rację i tego jesteśmy świadkami, gdy patrzymy na Domowy Kościół i małe wspólnoty, które są przepełnione wiarą - mówi ks. Ryszard Staszak, proboszcz parafii w Sulistrowicach.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję