Reklama

„Łaska wam i pokój niech będą udzielone obficie”

Chrześcijanie w imperium osmańskim

Islam pojawił się na Półwyspie Arabskim na początku VII wieku i w krótkim czasie rozprzestrzenił się na całym Bliskim Wschodzie. Wojska arabskie, podbijając coraz to nowe ziemie, szerzyły nową religię. Ekspansja islamu była zdumiewająco szybka: muzułmanie podbili regiony leżące na wschód od Arabii i dotarli aż do Indii; na zachodzie natomiast zniszczyli starożytną cywilizację chrześcijańską północnej Afryki, wtargnęli na Półwysep Pirenejski, przekroczyli Pireneje i zaczęli zajmować ziemie Franków. Zatrzymał ich dopiero frankijski władca Karol Młot, który w 732 r. pokonał wojska muzułmańskie pod Poitiers.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W VII wieku na Bliskim Wschodzie powstały kalifaty (kalifat to rodzaj organizacji polityczno-religijnej społeczności muzułmańskiej; państwo muzułmańskie na czele z kalifem): najpierw kalifat Umajjadów ze stolicą w Damaszku (661-750), następnie kalifat Abbasydów, którego centrum był Bagdad (750-1258). W Azji Mniejszej powstał sułtanat Turków Seldżuków, a następnie imperium osmańskie. Jego wojska zdobyły w 1453 r. Konstantynopol - wspaniałą stolicę cesarstwa bizantyńskiego. Turcy zmienili jego nazwę na Stambuł i uczynili stolicą swego imperium. W ten sposób islamskie imperium zawładnęło ziemiami, na których w pierwszych wiekach po narodzeniu Chrystusa powstał Kościół - trzy z czterech starożytnych patriarchatów (Jerozolima, Antiochia i Aleksandria) wraz z rzeszami ich wiernych znalazły się pod dominacją muzułmańską. W tej sytuacji powstał problem istnienia wspólnot chrześcijańskich w tzw. ummie („umma” to wspólnota prawdziwych wiernych, tak określają się wyznawcy islamu).
Islam jest nie tylko religią, lecz także systemem społeczno-politycznym, dlatego określa również status chrześcijan w społeczeństwie islamskim. Już Mahomet, organizując pierwsze wspólnoty muzułmańskie, ustalił reguły współżycia z chrześcijanami i żydami (islam uważa chrześcijaństwo i hebraizm za tzw. religie Księgi), którzy zamieszkiwali Półwysep Arabski. Ich status określany jest słowem „dimmi”, tzn. chronieni. W praktyce byli oni tolerowani, mieli wolność kultu i mogli pielęgnować swoje tradycje, musieli się jednak zadowolić niższą pozycją społeczną i prawną oraz płacić specjalny podatek.
Sytuacja chrześcijan w imperim osmańskim, pomimo wspomnianych powyżej regulowanych prawem ograniczeń, była szczególnie zadowalająca ze względu na stosowany tam system zwany millet („millet” w dosłownym tłumaczeniu oznacza naród). W praktyce w imperium przyznawano różnorodnym grupom wyznaniowym specjalny status narodu-wspólnoty. Oczywiście, poszczególne millety nie utożsamiały się z jakimś terytorium, lecz z religią i kulturą mieszkańców. Na początku istniały cztery: muzułmański, hebrajski, greckoprawosławny i armeński. Najwyższy autorytet religijny danej grupy reprezentował millet przed sułtanem.
Tolerancja sułtanów i bliskie kontakty chrześcijan z Europą sprawiły, że wspólnoty chrześcjańskie rozwijały się bardzo dynamicznie nie tylko na płaszczyźnie religijnej i kulturalnej, lecz także społecznej i gospodarczej. Dzięki nowoczesnym szkołom chrześcijanie byli najlepiej wykształconą grupą społeczną w imperium. Szerzące się w tym środowisku europejskie idee liberalne sprawiły natomiast, że zaczęto wysuwać żądania unowocześnienia i reformy państwa.
Presja państw europejskich sprawiła, że w XIX wieku uznano również millet katolików obrządku wschodniego i ich specyfikę relgijno-kulturalną. Rezultatem podjętych wówczas reform było prawne uznanie równości wszystkich wspólnot.
Chrześcijanie na początku XX wieku stanowili znaczną część społeczeństwa (24%). Ich sytuacja demograficzna zaczęła się gwałtownie pogarszać po dojściu do władzy tzw. młodoturków, począwszy od masakry chrześcijan armeńskich w latach 1915-16 (ocenia się, że z różnych powodów zginęło wówczas ok. 1,5 mln Ormian).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2006-12-31 00:00

Ocena: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Polska remisuje z Francją w meczu piłkarskich mistrzostw Europy

2024-06-25 19:57

[ TEMATY ]

Polska

Polska

Francja

Euro 2024

PAP/Leszek Szymański

Polscy piłkarze remisem w Dortmundzie z Francją 1:1 zakończyli udział w mistrzostwach Europy w Niemczech. Już wcześniej - po porażkach z Holandią 1:2 i Austrią 1:3 - był wiadomo, że zajmą ostatnie miejsce w grupie i nie awansują do fazy pucharowej.

To czwarte ME - po 2008 roku w Austrii i Szwajcarii, cztery lata później, kiedy byli współgospodarzami wraz z Ukrainą oraz w 2021 roku, kiedy turniej był rozsiany po całym kontynencie - gdy kończą rywalizację bez wygranego meczu.

CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Przenajdroższej Krwi Chrystusa

[ TEMATY ]

nowenna

Przenajdroższa Krew Chrystusa

Adobe Stock

Nowenna do Krwi Chrystusa w każdej porze i potrzebie. Szczególnie do odmawiania przed rozpoczęciem lipca jako miesiąca szczególnej czci Krwi Chrystusa (22-30 czerwca).

Panie, Ty powiedziałeś: „proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie; kołaczcie, a otworzą wam”. Zachęceni Twoim Słowem, przychodzimy dzisiaj do Ciebie, aby z ufnością przedstawić Ci nasze prośby. (chwila ciszy)

CZYTAJ DALEJ

Donald Tusk: będę rozmawiał z koalicjantami nt. finansowania Kościołów

2024-06-26 14:50

[ TEMATY ]

Fundusz Kościelny

PAP/Piotr Nowak

Będę rozmawiał z moimi partnerami, jeśli chodzi o kwestię finansowania Kościołów - powiedział w środę premier Donald Tusk, odpowiadając na pytanie o postępy prac międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego. Jak przyznał, podobnie jak np. w kwestii związków partnerskich, koalicjanci tacy jak PSL mają inne zdanie w tej sprawie. - Mam nadzieję, że także w sprawie Funduszu wyjdziemy na prostą - dodał szef rządu. Rano podsekretarz stanu w KPRM Marek Krawczyk poinformował, że prezentacja projektu dotyczącego Funduszu Kościelnego może nastąpić przed sejmową przerwą wakacyjną.

Podczas spotkania z dziennikarzami w środę premier Donald Tusk został zapytany o postępy w pracach nad przekształcaniem Funduszu Kościelnego w nowy system finansowania Kościołów i związków wyznaniowych. Tą sprawą w ramach prac rządu zajmuje się Międzyresortowy Zespół ds. Funduszu Kościelnego, którym kieruje wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję