NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” został powołany w 1981 r. Był to pierwszy niezależny od komunistycznej władzy związek, który upominał się o prawa rolników i suwerenność Polski. Wszystko zaczęło się od robotniczych strajków w sierpniu 1980 r. Także rolnicy podjęli wówczas walkę z władzami komunistycznymi o zalegalizowanie swojej niezależnej organizacji. Starania trwały 9 miesięcy, aż w końcu władze PRL zgodziły się na rejestrację rolniczej Solidarności w maju 1981 r. – Dopiero wspólny nacisk rolników – akcje strajkowe, protesty w całym kraju – oraz zdecydowane zaangażowanie i presja wywierana na rządzących ze strony kard. Wyszyńskiego i całego Kościoła przyniosły efekt – podkreślił Sławomir Siwek, przewodniczący Rady Fundacji „Solidarna Wieś”.

Chrześcijańskie wartości

Czterdziestoletni dorobek NSZZ RI „Solidarność” jest trudny do przeceniania. Z okazji okrągłego jubileuszu związek otrzymał Nagrodę im. bp. Romana Andrzejewskiego, przyznaną przez Kapitułę Fundacji „Solidarna Wieś”. – Na tę nagrodę pracowało kilka pokoleń ludzi, którzy postanowili zawalczyć o wolną i demokratyczną Polskę. To są przeżycia radosne i smutne, bo przecież w tym zrywie i w tych marzeniach o wolności były też chwile bardzo przykre, wywołane stanem wojennym, aresztowaniami i odosobnieniami, a także śmiercią naszego kolegi Piotra Bartoszcze – podkreśliła Teresa Hałas, przewodnicząca NSZZ RI„Solidarność” podczas uroczystości wręczenia nagrody 17 czerwca w siedzibie KEP.

Rolnicy w całej swojej 40-letniej historii mogli liczyć na wsparcie biskupów oraz wiejskich proboszczów, którzy towarzyszyli niezależnym organizacjom i zawsze je wspierali. „Kapituła, przyznając nagrodę, doceniła, że NSZZ RI «Solidarność» zarówno w stanie wojennym, po nim, jak i w wolnej Polsce stawiał na trwałość rodzinnych gospodarstw rolnych, obronę polskiej ziemi, tradycji i chrześcijańskiego systemu wartości na pierwszym miejscu w swej codziennej aktywności. Związek zawsze uważał, że prawo do efektywnego gospodarowania na własnej ziemi to racja stanu państwa polskiego i warunek jego niepodległości” – czytamy w uzasadnieniu przyznania Nagrody im. bp. Romana Andrzejewskiego.

Dla sprawy polskiej

Kardynał Stefan Wyszyński podczas spotkania 6 lutego 1981 r. z przedstawicielami „Solidarności Wiejskiej”, która później przekształciła się w NSZZ RI „Solidarność”, powiedział, że ten ruch musi „służyć sprawie Polskiej”. – Ten ruch Solidarności wsi, czerpiący z tradycji wsi z czasów insurekcji kościuszkowskiej, z tradycji PSL Stanisława Mikołajczyka oraz z doświadczenia powstających od 1978 r. komitetów samoobrony chłopskiej ziemi i niezależnego związku zawodowego rolników, za swój cel obrał służbę sprawie polskiej przez reprezentowanie tych, którzy przez wieki ojczyznę naszą żywili i jej bronili – podkreślił dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

Członkowie NSZZ RI „Solidarność” pracowali dla Polski także w czerwcu 1989 r., kiedy niektórzy działacze weszli do parlamentu i przyczynili się do tego, by komunizm na stałe odszedł do przeszłości. Później, w trakcie negocjacji dotyczących wejścia do UE związek wskazywał, że Polska jest dużym krajem rolniczym i rolnictwo jest naszym atutem, a nie balastem. – Słusznie domagaliście się równego traktowania rolnictwa w całej Unii. Dzięki wam część tych postulatów została zrealizowana. Za te 40 lat pracy dla Polski – wielkie Bóg zapłać! – powiedział podczas uroczystej laudacji wiceprezes IPN.