Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

Czym jest akolitat?

Niedziela szczecińsko-kamieńska 3/2017, str. 3-4

[ TEMATY ]

akolita

akolitat

Kl. Kamil Siuta

Nieszpory ekumeniczne w archikatedrze, październik 2014 r.

Nieszpory ekumeniczne
w archikatedrze, październik 2014 r.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Do napisania tego artykułu skłoniły mnie rozmowy prowadzone ze współposługującymi przy ołtarzu, wskazujące, iż nie jest łatwo w obecnej rzeczywistości Kościoła osobom świeckim rozróżnić posługi akolity i szafarza nadzwyczajnego Komunii św. Kościół katolicki dość precyzyjnie określa funkcje każdego z nich. W tym jednak artykule pragnę pochylić się nad istotą służby akolity.

Akolita – termin pochodzący od greckiego słowa „akólouthos” – to człowiek „idący za kimś, towarzyszący”.

Podziel się cytatem

Jeszcze do 1972 r. w Kościele łacińskim było to ostatnie z tzw. święceń niższych (ostiariat, lektorat, egzorcystat i akolitat) udzielane kandydatowi do kapłaństwa w czasie seminaryjnej formacji. Papież Paweł VI po Soborze Watykańskim II postanowił odnowić i zreformować posługi i wyznaczył akolitom nowe miejsce w Kościele. Obecnie akolitat nie jest zastrzeżony dla kandydatów do kapłaństwa, co więcej, papież powierzył akolitom część obowiązków, które dawniej należały do subdiakonów, a także przywrócił część funkcji, które odebrano akolitom na przestrzeni wieków. Jednak akolita nie jest nazywany już prawnie duchownym. Stał się szczególnym sługą ołtarza, ale nie jest ustanawiany jedynie do posługi w liturgii, lecz też do posługiwania chorym i cierpiącym. Karmiąc się Eucharystią, ma za zadanie uczyć się szczerej miłości do potrzebujących.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Częstym błędem ze strony wiernych jest utożsamianie wszystkich szafarzy nadzwyczajnych Komunii św. z akolitami. Akolita jest z urzędu nadzwyczajnym szafarzem Komunii św., ale zadanie akolity wykraczają poza samą liturgię. Inni szafarze nadzwyczajni Komunii św. są upoważnieni przez biskupów jedynie do pełnienia konkretnej funkcji w liturgii, stawia im się niższe wymagania, powołuje na określony czas i do posługiwania w konkretnej diecezji.

Akolita może udzielać Komunii św. w czasie Mszy św. lub poza nią, zanosić ją do chorych, lub w wypadku konieczności podać ją umierającemu jako wiatyk. Czyni to jednak tylko, gdy ze względu na podeszły wiek lub stan zdrowia kapłan lub diakon nie mogą tego czynić lub liczba osób przystępujących do Komunii jest tak duża, że powodowałoby to znaczne przedłużenie się celebracji. Akolita ustanowiony obrzędem jest więc z urzędu szafarzem nadzwyczajnym Komunii św. (zwyczajnymi szafarzami są duchowni: biskup, prezbiter i diakon). Może on również wystawić Najświętszy Sakrament do adoracji, nie ma natomiast prawa do udzielania nim błogosławieństwa.

Charakterystycznym przywilejem akolity jest puryfikowanie naczyń liturgicznych w przypadku braku diakona. Puryfikacji nie można powierzać żadnemu innemu świeckiemu, nawet nadzwyczajnemu szafarzowi Komunii św.

Akolita z racji swojej posługi ma pierwszeństwo przed innymi świeckimi w wypełnianiu szeregu funkcji podczas Mszy św. Do właściwych akolitom zadań należy:

– niesienie krzyża i świec w procesji wejścia;

– podawanie ksiąg, w szczególności mszału;

– pomoc w przyjmowaniu darów (gdy jest procesja z darami) lub podaje je kapłanowi z kredensu;

– przygotowywanie ołtarza (umieszczanie na nim korporału, puryfikaterza, palki, kielicha oraz mszału; gdy brak diakona podanie celebransowi pateny z chlebem);

Reklama

– asystowanie kapłanowi podczas okadzenia darów, krzyża i ołtarza (gdy nie asystują kapłanowi diakoni);

– okadzenie kapłana i wiernych (gdy brak diakona);

– rozdzielanie Komunii św.;

– puryfikowanie i porządkowanie naczyń liturgicznych po rozdzieleniu Komunii albo też po zakończeniu Mszy św.

Gdy w liturgii nie uczestniczą ustanowieni akolici albo są nieliczni, część z tych zadań powierza się, na zasadzie zastępstwa, innym odpowiednio przygotowanym świeckim, takim jak ministranci czy też nadzwyczajni szafarze Komunii św.

Akolita jest także zaproszony, a nawet wezwany do posługiwania Kościołowi poza liturgią. Powinien zaangażować się w części z poniższej działalności chrześcijańskiej:

– adoracja Najświętszego Sakramentu w parafii;

– przygotowanie uroczystości liturgicznych w parafii;

– posługa wobec chorych;

– pomoc potrzebującym;

– organizowanie wolontariatu.

Posługi akolitatu udziela biskup lub wyższy przełożony zakonny, będący prezbiterem. Zarówno jeden, jak i drugi, czyni to wobec osób, nad którymi rozciąga się jego jurysdykcja. W czasie tego obrzędu na znak dopuszczenia do służby Eucharystii kandydat otrzymuje z rąk celebransa patenę z chlebem albo kielich z winem. Ustanowieniu towarzyszy modlitwa, a także pouczenie: „Przyjmij naczynie z chlebem (lub z winem) do sprawowania Eucharystii i tak postępuj, abyś mógł godnie służyć Kościołowi przy stole Pańskim”.

Reklama

Kompetentna władza może zawiesić akolicie właściwe mu uprawnienia, ale później ustanawiania w posłudze już się nie powtarza.

W następnym artykule więcej o funkcji szafarza nadzwyczajnego Komunii św.

* * *

Literatura:

1. Paweł VI, „Ministeriat Quaedam”, 15.08.1972 r.;

2. Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego;

3. Instrukcja Episkopatu Polski w sprawie udzielania posługi lektora i akolity świeckim mężczyznom;

4. Dyrektorium Duszpasterstwa Służby Liturgicznej z 346. Zebrania Plenarnego KEP w Częstochowie w dniu 27.11.2008 r.;

5. „Redemptionis Sacramentum” – Instrukcja o zachowaniu i unikaniu pewnych rzeczy dotyczących Najświętszej Eucharystii, Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.

2017-01-12 10:01

Oceń: +23 -11

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Świadek i narzędzie

Akolita, przyjmując swoją posługę, staje się częścią wielkiej tajemnicy Bożej miłości – powiedział bp Jan Wątroba.

Parafia św. Mikołaja w Rzeszowie stała się 13 lutego br. miejscem szczególnego wydarzenia. Bartłomiej Marczak, który w Ośrodku Formacji Diakonów Stałych Archidiecezji Katowickiej odbywa formację przygotowującą do diakonatu stałego, został ustanowiony akolitą. Mszy św. przewodniczył bp Jan Wątroba, ordynariusz rzeszowski. W koncelebrze wzięli udział ks. Wiesław Rafacz, proboszcz parafii św. Mikołaja w Rzeszowie, ks. Ryszard Skowronek, dyrektor OFDSAK, ks. Tomasz Kołodziej, opiekun formacji, ks. Jacek Szczęch, opiekun duchowy, ks. Tomasz Bąk, ks. Adrian Pazdan oraz dk. Krzysztof Kaput, diakon stały archidiecezji katowickiej. Była to chwila radości i wzruszenia także dla wspólnoty parafialnej.
CZYTAJ DALEJ

Młodzież z diecezji bydgoskiej na Jubileuszu Młodych we Włoszech

2025-07-27 19:11

Diecezja bydgoska

Grupa młodych pielgrzymów z diecezji bydgoskiej wyruszyła w niezwykłą podróż, by wziąć udział w Jubileuszu Młodych we Włoszech - wydarzeniu gromadzącym młodzież z całego świata, by wspólnie modlić się, dzielić wiarą i doświadczać wspólnoty Kościoła. Pielgrzymka rozpoczęła się z wtorku 22 na środę 23 lipca.

- Z niecierpliwością i modlitwą w sercach wyruszyliśmy w kierunku pierwszego przystanku - urokliwej Werony. Zaraz po przyjeździe uczestniczyliśmy w Eucharystii, powierzając Bogu całą naszą drogę oraz intencje, które zabraliśmy ze sobą z Polski - mówi ks. Henryk Stippa.
CZYTAJ DALEJ

Łódź: 602. urodziny miasta

2025-07-28 07:30

[ TEMATY ]

Łódź

Julia Saganiak

Przez trzy dni łodzianie świętowali 602. urodziny swojego miasta. Licznych atrakcji nie brakło od najmłodszych do najstarszych mieszkańców i turystów.

Na trzydniowe świętowanie złożyło się mnóstwo atrakcji. Koncerty plenerowe, spacery z przewodnikiem, wycieczki, pokazy, targi, przejazdy zabytkowymi autobusami, tramwajami i samochodami, gry miejskie oraz zwiedzanie łódzkich muzeów i miejsc niedostępnych na co dzień, to tylko niektóre z licznych elementów tegorocznych obchodów rocznicy nadania przed ponad sześcioma wiekami praw miejskich miasteczku Lodzia.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję