Uroczystość w archikatedrze gnieźnieńskiej poprzedziło kanoniczne objęcie archidiecezji gnieźnieńskiej przez abp. Wojciecha Polaka, które odbyło się przed południem w Rezydencji Arcybiskupów Gnieźnieńskich. Nowy Prymas Polski znalazł także chwilę, by porozmawiać z dziennikarzami. Jak przyznał towarzyszymy mu dzisiaj poczucie wdzięczności wobec papieża Franciszka, który w jego osobie dostrzegł następcę abp. Józefa Kowalczyka na arcybiskupiej i metropolitalnej stolicy w Gnieźnie. Towarzyszy mu również poczucie wielkiej odpowiedzialności za wiarę i zbawienie własne, a także wszystkich braci i sióstr, do których został posłany. I wreszcie towarzyszy mu poczucie radości i nadzieja, że dobrze wypełni wolę Boga.
W południe z Rezydencji Arcybiskupów Gnieźnieńskich wyruszyła procesja hierarchów, która przeszła do archikatedry gnieźnieńskiej, przy której bramie – sławnych Drzwiach Gnieźnieńskich – nowego pasterza archidiecezji i metropolii gnieźnieńskiej powitali kanonicy Kapituły Prymasowskiej. Jej prepozyt bp Krzysztof Wętkowski podał abp. Polakowi do ucałowania krzyż legacki, który przysługuje arcybiskupom gnieźnieńskim od XIII wieku i odtąd będzie towarzyszył nowemu Prymasowi Polski podczas wszystkich ceremonii liturgicznych.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Od Drzwi Gnieźnieńskich biskupi przeszli nawą główną archikatedry do prezbiterium. Abp Wojciech Polak zatrzymał się na chwilę przy swoich rodzicach, których dłonie ucałował, wyrażając im swoją wdzięczność i szacunek.
W dalszej części liturgii uczestników uroczystości witał poprzednik abp. Polaka na stolicy arcybiskupiej i prymasowskiej w Gnieźnie abp Józef Kowalczyk. „Od dzisiaj to Tobie, drogi Prymasie Polski, zostaje powierzona odpowiedzialność za patrymonium prastarego Kościoła gnieźnieńskiego. Modlitwą, postawą i czynem będziesz troszczył się o to, by powierzony Twojej pasterskiej posłudze Lud Boży dochował wierności wartościom wynikającym z Chrztu świętego przyjętego tutaj przez pierwszego władcę państwa polskiego” – mówił abp Kowalczyk.
Reklama
Przypomniał również, że duchowej opiece Prymasa Polski powierzeni są Polacy mieszkający i przebywający poza granicami Ojczyzny, „poszukujący nie tylko chleba powszedniego, ale również wartości duchowych”. „Zachowując honorowe pierwszeństwo wśród polskich biskupów, ciesząc się szacunkiem i znaczeniem w polskim Narodzie, będziesz znakiem jedności wszystkich polskich katolików” – podkreślił abp Kowalczyk.
W dalszej części liturgii nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore odczytał tekst papieskiej bulli nominacyjnej oraz wręczył nowemu Prymasowi pastorał – znak pasterskiej władzy, przekazany w jego ręce przez abp. Józefa Kowalczyka. Po tym akcie abp Wojciech Polak zasiadł na katedrze arcybiskupów gnieźnieńskich, a przedstawiciele duchowieństwa i wiernych świeckich złożyli mu wyrazy oddania i szacunku. Byli wśród nich m.in.: biskup pomocniczy gnieźnieński Krzysztof Wętkowski, kapłani, siostry zakonne, wierni świeccy.
Po Ewangelii nowy Prymas wygłosił homilię, w której nawiązał do jutrzejszej uroczystości Zesłania Ducha Świętego i jednocześnie słów św. Jana Pawła II, który nazwał Gniezno „wieczernikiem polskiego milenium”.
„Stąd – mówił Prymas Polski – czerpie siłę Kościół zbudowany na męczeńskiej krwi św. Wojciecha i świadectwie wiary bł. Radzyma, pierwszego arcybiskupa gnieźnieńskiego. Stąd, ku pamięci obecnych i przyszłych pokoleń, brzmią wciąż słowa św. Jana Pawła II, który przypominał, że ilekroć znajdujemy się tutaj, na tym miejscu, musimy widzieć na nowo otwarty wieczernik Zielnych Świąt”, a widząc otwarte drzwi Wieczernika – jak apostołowie – dawać świadectwo o Jezusie Chrystusie.
„Gdy św. Jan Paweł II przypominał nam, że tutaj, na tym miejscu, musimy widzieć na nowo otwarty wieczernik Zielonych Świąt, dodawał, że ludy słowiańskie i inne zamieszkujące w tej części Europy, zdumiewały się, że apostołowie Jezusa Chrystusa mówią ich językami, że w rodzimej mowie opowiadają wielkie dzieła Boże. To zdumienie może zagościć również dziś w sercach naszych Sióstr i Braci, tak często zniechęconych, rozczarowanych, zawiedzionych, jakby w tym życiu pozostawionych jedynie samym sobie. Nie chodzi oczywiście o same słowa. Chodzi o ich zbawczą moc, o głoszenie z nową mocą, w nowej rzeczywistości i wobec współczesnego człowieka prawdziwie zdumiewających dzieł Boga” – mówił abp Polak.
Reklama
Podkreślił jednocześnie, że będzie to możliwe tylko wtedy, gdy sami, jako pierwsi, otworzymy nasze umysły i serca na Bożą moc, na dar Ducha Świętego, na słowa Chrystusowej Ewangelii.
„Będzie to możliwe, gdy każda i każdy z nas, poczynając ode mnie, nowego pasterza tej wspólnoty, poprzez kapłanów, osoby konsekrowane, małżonków i osoby samotne, poprzez dzieci i młodzież, poprzez sprawujących w naszych wioskach i miastach służbę dla publicznego dobra, będziemy potrafili w naszej codzienności oddawać swe życie, obumierać dla siebie, dla naszych własnych, partykularnych racji i ambicji, by prawdziwie dzielić się naszym życiem, naszym powołaniem, naszą wiarą i miłością, by być dla innych” – mówił Prymas Polski.
Przywołał również fragment czytanego w liturgii Słowa listu św. Pawła Apostoła do Filipian, dodając, że w jego kontekście odczytuje dziś swoją pasterską misję. „Chcę być dla was, z wami i pomiędzy wami – mówiąc słowami Apostoła Narodów – dla postępu i radości w wierze. I choć to prawda, że i w moim wypadku - uznaję to z pokorą - misja ta wpisuje się również w moje ludzkie ograniczenia, to jednak z całego serca pragnę – zachęcony jeszcze raz przez papieża Franciszka – by piękno Ewangelii zostało lepiej dostrzeżone i przyjęte przez wszystkich” – deklarował nowy metropolita gnieźnieński.
Reklama
„Wszystkich więc zapraszam do współpracy – mówił dalej abp Polak. – Wszystkich obejmuję serdeczną pamięcią i modlitwą. Pragnę słuchać wszystkich. I pragnę też, by celem naszego wspólnego wsłuchiwania się w głos Ducha Świętego, naszego posługiwania, naszego życia i działania w Kościele gnieźnieńskim, naszej wspólnej drogi, była w każdej i w każdym z nas realizacja tego misyjnego marzenia o dotarciu z Ewangelią Jezusa Chrystusa do wszystkich. Trzeba nam, Siostry i Bracia, to sobie dziś zamarzyć. Trzeba wypowiedzieć w tym dniu takie właśnie marzenie. Trzeba dać się porwać, gdy wieje wiatr z Wieczernika. Albowiem tak właśnie, jak mówił nam w Gnieźnie św. Jan Paweł II, rodzi się Kościół” – podkreślił Prymas Polski.
Na koniec przywołał jeszcze raz słowa św. Jana Pawła II: Pójdziemy razem tą drogą naszych dziejów (…) Pójdziemy ku przyszłości. Nie pójdziemy jednakże w przeszłość. Pójdziemy ku przyszłości!” „Jutro Zesłanie Ducha Świętego. Weźmijcie Ducha Świętego!” – prosił na koniec Prymas Polski.
Ingres abp. Wojciecha Polaka do katedry gnieźnieńskiej miał uroczystą oprawę. W czasie Eucharystii używany był kielich, który tradycja wiąże z osobą św. Wojciecha. Liturgię ubogacił śpiewem Chór Prymasowski przy Bazylice Archikatedralnej w Gnieźnie pod dyrekcją ks. kan. Dariusza Sobczaka. W czasie modlitwy powszechnej modlono się m.in. w intencji Ojczyzny i rządzących, a także o pokój w Ziemi Świętej oraz za wszystkich cierpiących prześladowania.
Pod koniec Mszy św. szef Kancelarii Prezydenta RP Jacek Michałowski odczytał list z życzeniami Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego skierowany do Prymasa Polski. „Nie kryję satysfakcji, że z woli Jego Świątobliwości Papieża Franciszka godność tę otrzymał pasterz dysponujący tak bogatym doświadczeniem, człowiek dialogu, wyczulony na problematykę społeczną, otwarty na rozmowę o najtrudniejszych sprawach Kościoła i człowieka we współczesnym świecie” – napisał Prezydent Komorowski. Wyraził również przekonanie, że takt i roztropność, jakie cechują posługę abp. Wojciecha Polaka, nadal będą umacniać autorytet Kościoła w Polsce.
Reklama
Głos zabrał również przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki, życząc Prymasowi Polski, aby był „gorliwym pasterzem czuwającym nad owczarnią Chrystusa, a także głosił całą prawdę Bożą wielkim i małym, bogatym i ubogim, ludziom wszelkiego stanu i wieku, w porę i nie w porę”.
„Będąc ojcem i pasterzem wiernych wstawiaj się za swoimi braćmi, wskazując im na pierwszeństwo Boga i Jego łaskę. W kierowaniu archidiecezją gnieźnieńską niech ci towarzyszy owa równowaga ducha, która pomaga biskupowi, aby surowość jego nie była zbyt twarda, a miłość nie była zbyt miękka. Stań się współtwórcą komunii, gdzie każdy znajdzie miejsce dla siebie, natchniony jednym i tym samym Duchem Świętym” – życzył przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski.
Na koniec Prymas Polski abp Wojciech Polak podziękował wszystkim wyrażając szczere Bóg zapłać. Udzielił także uczestnikom uroczystości pasterskiego błogosławieństwa.
W ingresie abp. Wojciecha Polaka uczestniczyło ponad czterdziestu polskich hierarchów m.in.: kard. Kazimierz Nycz, kard. Henryk Gulbinowicz, abp Celestino Migliore, abp Stanisław Gądecki, abp Marek Jędraszewski oraz abp Szczepan Wesoły z Rzymu. Obok licznie zgromadzonego duchowieństwa i wiernych świeckich w uroczystości uczestniczyli także przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i miejskich. Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, który nie mógł przybyć ze względu na udział w zaprzysiężeniu nowego prezydenta Ukrainy, reprezentowała małżonka Anna Komorowska oraz szef kancelarii.
Reklama
Obecni byli także przedstawiciele Rządu RP, Korpusu Dyplomatycznego, parlamentarzyści, przedstawiciele środowisk polonijnych oraz przedstawicieli rektorów Polskich Misji Katolickich. W uroczystości uczestniczyli reprezentanci różnych środowisk zawodowych, służb mundurowych oraz bractw i stowarzyszeń. Szczególnymi uczestnikami uroczystości byli rodzice abp. Wojciecha Polaka – Maria i Stanisław Polakowie, a także jego rodzeństwo i najbliżsi krewni. Nie zabrakło także przyjaciół i współpracowników nowego Prymasa Polski.
Abp Wojciech Polak urodził się 19 grudnia 1964 roku w Inowrocławiu. Pochodzi z parafii pw. św. Mikołaja i Konstancji w Gniewkowie. Studia filozoficzno-teologiczne w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie ukończył uzyskaniem w 1988 roku stopnia magistra w zakresie teologii moralnej na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu. Święcenia kapłańskie przyjął 13 maja 1989 roku w katedrze gnieźnieńskiej z rąk kard. Józefa Glempa.
W latach 1989-1991 abp Polak posługiwał jako wikariusz w parafii farnej w Bydgoszczy, pełniąc jednocześnie funkcję sekretarza rezydującego tam biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego Jana Nowaka, wikariusza biskupiego dla miasta Bydgoszczy. Następnie studiował teologię moralną w Akademii Alfonsjańskiej, czyli Wyższym Instytucie Teologii Moralnej Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie. Odbył tam studia licencjackie, a następnie obronił pracę doktorską na temat eklezjalnego wymiaru grzechu i pojednania w posoborowym nauczaniu Kościoła.
Po powrocie do Polski abp Polak rozpoczął w 1995 roku wykłady z teologii moralnej w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie, pełniąc jednocześnie funkcję prefekta. 1 sierpnia 1999 roku został mianowany rektorem PWSD. Wykładał też w Prymasowskim Instytucie Teologicznym w Gnieźnie, Prymasowskim Instytucie Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy i w tamtejszym Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy Ducha Świętego. W 1998 roku został adiunktem w Zakładzie Teologii Moralnej i Duchowości Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Rok później został pełnomocnikiem dziekana Wydziału Teologicznego ds. organizacji studiów w sekcji zamiejscowej w Gnieźnie. Jako kapłan archidiecezji gnieźnieńskiej był również prepozytem Kapituły Kolegiackiej pw. św. Jerzego na Zamku Gnieźnieńskim, rektorem kościoła kolegiackiego seminaryjnego pw. św. Jerzego, członkiem Kolegium Konsultorów i zastępcą redaktora „Studia Gensnensia”.
Reklama
8 kwietnia 2003 roku papież Jan Paweł II mianował Wojciecha Polaka biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej. Sakrę biskupią przyjął 4 maja 2003 roku w gnieźnieńskiej bazylice prymasowskiej z rąk ówczesnego metropolity gnieźnieńskiego abp. Henryka Muszyńskiego. Miał wówczas 38 lat i był najmłodszym członkiem Konferencji Episkopatu Polski i najmłodszym biskupem na świecie.
Jako dewizę biskupią abp Polak przyjął słowa św. Pawła Apostoła Dominum confiteri Iesum (Wyznawać Jezusa jako Pana). Jego stolicą tytularną została Monte di Numidia – diecezja istniejąca w pierwszych wiekach chrześcijaństwa w północno-wschodniej części dzisiejszej Algierii. Tuż po nominacji przyznał, że: „pragnie być biskupem świętym, pokornym dostrzegającym sytuacje ludzi i modlącym się za nich”. Podejmując w następnych latach kolejne zadania w Kościele w Polsce w tym samym duchu podkreślał, że traktuje je przede wszystkim jako służbę Kościołowi i człowiekowi.
W biskupiej posłudze nowy Prymas wiele uwagi poświęcał ludziom młodym, oni zaś odwdzięczali mu się wielką sympatią. Co roku spotykał się z młodzieżą podczas uroczystości odpustowych ku czci św. Wojciecha, odprawiając dla nich Mszę św. u grobu i relikwii biskupa męczennika. Towarzyszył młodym również w czasie spotkań na Lednicy, pielgrzymek na Jasną Górę, modlitewnych spotkań w parafiach oraz Europejskich Spotkań Młodych. Wielką troską abp Wojciech Polak otaczał także osoby konsekrowane, wskazując na ich życie i świadectwo jako wielki dar i bogactwo Kościoła. Otwarty na media, zawsze chętnie rozmawiał z dziennikarzami, nie uchylając się przed pytaniami i tematami trudnymi i bolesnymi.
Reklama
W Konferencji Episkopatu Polski w 2005 roku został wybrany odpowiedzialnym za duszpasterstwo powołań w Polsce, gdzie kieruje m.in. pracami Krajowej Rady Duszpasterstwa Powołań. Udział w pracach Europejskiego Centrum Powołań spowodował, że Konferencja Episkopatów Europy (CCEE) wybrała go w 2006 roku jednocześnie delegatem CCEE do spraw powołań w Europie oraz przewodniczącym EVS (Europejskiego Centrum Powołań). W kolejnych latach został członkiem Komisji ds. Duchowieństwa, Komisji Charytatywnej i Rady ds. Młodzieży przy KEP. W czasie 349. posiedzenia plenarnego KEP, 7 października 2009 roku, został wybrany członkiem Rady Stałej, a podczas kolejnego posiedzenia na Jasnej Górze, 26 listopada Delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji. W związku z tym był wiele razy zapraszany przez Polonię w różnych krajach z posługą duszpasterską. W 2011 roku został wybrany nowym sekretarzem generalnym Konferencji Episkopatu Polski. Jest również przewodniczącym Zespołu ds. Kontaktów z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym, członkiem Zespołu KEP ds. Wizyty Ojca Świętego w Polsce 2016 roku oraz członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Organizacyjnego Obchodów 1050. Rocznicy Chrztu Polski w 2016 roku. Jest również członkiem Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i KEP.
Nowy Prymas Polski ma troje rodzeństwa. Jeden z braci Mieczysław, również kapłan, pracuje naukowo na UAM. Drugi brat założył rodzinę, siostra zaś jest nauczycielką w rodzinnym Inowrocławiu. Nową posługę abp Wojciech Polak przyjmuje w 49. roku życia. W podobnym wieku urząd arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego objęli: kard. Józef Glemp (52 lata), kard. Stefan Wyszyński (47 lat) i abp Florian Stablewski (50 lat). Nieco młodsi byli: kard. August Hlond (44 lata) i kard. Edmund Dalbor (46 lat). W chwili obecnej abp Wojciech Polak jest najmłodszym Prymasem w Europie. Przejmując po znamienitych poprzednikach odpowiedzialność za Kościół gnieźnieński abp Wojciech Polak wpisuje się w wiekowy poczet arcybiskupów gnieźnieńskich i Prymasów Polski, który swoim początkiem sięga roku tysięcznego, kiedy to powstała archidiecezja gnieźnieńska, a na jej pasterza powołano bł. Radzyma Gaudentego, brata św. Wojciecha.