Fort Czerniakowski został wzniesiony przez Rosjan dla obrony imperium rosyjskiego od zachodu.
Podczas pierwszej wojny światowej, 15 sierpnia 1915 r. Rosjanie pod naporem wojsk pruskich i niemieckich opuścili fort, wysadzając go częściowo w powietrze i wywożąc ze sobą do Rosji zgromadzony majątek.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości forty przeszły w posiadanie wojska, które umieściło tam zakłady amunicji. Wolny teren wokół fosy został oddany Spółdzielni Oficerskiej "Sadyba". Wybudowano tam wille, istniejące do dzisiaj, w których zamieszkała elita polskiej inteligencji. Można tu wymienić m.in. ministra Becka, gen. Kasprzyckiego, red. Arcta. W czasie Powstania Warszawskiego mieszkał tam Kornel Makuszyński.
W roku 1936 umocnienia forteczne od strony ulicy Powsińskiej wysadzono w powietrze, urządzając w tym miejscu park. Natomiast w roku 1939 cześć fortu została włączona do obrony Warszawy. Bronił jej 2. batalion 365. pułku ochotniczego. Jednym z ochotników był nasz olimpijczyk Janusz Kusociński, zamordowany rok później w Palmirach. 25 września Niemcy przypuścili generalny szturm na fort i następnego dnia pod naporem artylerii i lotnictwa zdobyli go.
W dniu wybuchu Powstania Warszawskiego żołnierze Polski Podziemnej zajęli forty. 1 września 1944 r. narożny kazamat uderzyła bomba, zabijając 16 powstańców. Był wśród nich dowódca tego rejonu, lekarz, por. Czesław Szczubełko. Obecnie park na Sadybie nosi jego imię. Pamięć tego wydarzenia uwiecznia też tablica umieszczona na narożnym kazamacie.
Obrona fortów miała wtedy znaczenie strategiczne: blokowała ruch wojsk niemieckich jadących Powsińską w kierunku Warszawy. Niestety, wobec wzmożonego ataku Niemców, szczególnie z powietrza, 2 października Sadyba skapitulowała.
W okresie powojennym forty zajęło Wojsko Polskie. Na początku lat 90. przekazano je Muzeum Wojska Polskiego. Jego staraniem powstało w kazamatach i na wolnym powietrzu pięć ciekawych ekspozycji: Polska broń pancerna; Polskie lotnictwo wojskowe; Wkład Polaków w zdobycie kosmosu; Duszpasterstwo wojskowe i otwarte w 1993 r. Muzeum Katyńskie. To ostatnie odgrywa szczególnie ważną rolę, ratuje od zapomnienia męczeństwo polskich oficerów. Niezależnie od ekspozycji muzealnych 25 kwietnia br. została otwarta sala poświęcona historii fortu.
Warto odwiedzić Fort Czerniakowski, by wzbogacić wiedzę historyczną. Dzieci mają tam dodatkowe atrakcje: mogą wejść do samolotu wojskowego i czołgu.
Fort Czerniakowski mieści się przy ul. Powsińskiej 13. Dojazd autobusami: 131, 180, 185, 522 oraz metrem (przystanek przy kinie "Imax").
Pomóż w rozwoju naszego portalu