Oscypek

- Ser z owczego sera - bundzu. Baca ręcznie odgniata go z serwatki, kilkakrotnie parzy we wrzątku, formuje w owal, nadaje ozdobny kształt w foremce (stąd zdobienia na oscypku), moczy przez dobę w roztworze soli i wędzi pod dachem szałasu w dymie ogniska od 3 dni do 2 tygodni. Z resztek sera wyrabiane są małe serki - redykołki, przeważnie w kształcie zwierzątek lub parzenic, zwyczajowo rozdawane przez bacę jako prezenty z okazji redyku. Pielgrzymki góralskie, wśród innych darów, obowiązkowo zawoziły do Watykanu oscypki, ponieważ był to przysmak Ojca Świętego.

Dolina Chochołowska

Nazwa pochodzi od wsi Chochołów, którą warto zobaczyć ze względu na ciekawą, tradycyjną zabudowę wsi podhalańskiej, bogato zdobione domy, kapliczki, krzyże i figury. Chochołowska jest największą doliną w polskich Tatrach. Wiosną pokrywają ją łany krokusów. Otoczona jest pasmem granicznych szczytów - od Bobrowca przez Grzesia po Rakoń. Na polanie stoi kaplica pw. św. Jana Chrzciciela. U wylotu doliny, na Siwej Polanie, wylądował w 1983 r. helikopter z Ojcem Świętym na pokładzie - dziś stoi w tym miejscu pamiątkowy krzyż. Droga do Doliny Chochołowskiej prowadzi przez las, wzdłuż Potoku Chochołowskiego. Ojciec Święty przejechał tędy w samochodzie terenowym. Na skale przy pierwszym zwężeniu Doliny, nazwanym Niżnią Bramą Chochołowską, osadzono medalion z wizerunkiem Ojca Świętego. Na Polanie nadal prowadzony jest wypas owiec, stoją szałasy; do jednego z nich (na ścianie - pamiątkowa tabliczka), należącego do Jędrzeja Gali, wstąpił Ojciec Święty w 1983 r., udając się do Doliny Jarząbczej. Również na ścianie schroniska umieszczono tablicę upamiętniającą wizytę Jana Pawła II. Schronisko Chochołowskie (1148 m n.p.m.) wybudowane zostało w 1953 r. w miejscu spalonego przez hitlerowców. Było miejscem spotkania Ojca Świętego z Lechem Wałęsą w czerwcu 1983 r. Zaraz po nim Jan Paweł II wyruszył na wycieczkę wraz z towarzyszącymi mu osobami wzdłuż szlaku na Trzydniowiański Wierch do Doliny Jarząbczej. W miejscu, gdzie po około godzinnym marszu niezwykli turyści zatrzymali się na odpoczynek i posiłek, a Ojciec Święty pochylił się nad płynącym tu potokiem, umoczył dłonie i uczynił znak krzyża, położony został głaz z pamiątkową tablicą. Trasa przejścia, początkowo zaznaczana przez turystów szyszkami i krzyżykami z patyczków, szybko została oznaczona przez górali i jest pierwszym w Polsce Szlakiem Papieskim.
W przeszłości Dolina Chochołowska była ulubionym miejscem wypraw ks. Karola Wojtyły. Stąd wspinał się na Grzesia, Rakoń, wędrował na Przełęcz Iwaniacką, Ornak. Był tu m.in. we wrześniu 1954 r., w lutym 1955 r. na nartach, w 1956 r. podchodził na Grzesia, w 1957 i 1958 r. znowu był na nartach, w 1960 r. podchodził na Rakoń. Opuszczając Dolinę Chochołowską, Ojciec Święty powiedział do obsługi schroniska: „Ja tu do Was przyjadę w spokojniejszym czasie...”. Nadzieja Ojca Świętego nigdy się nie spełniła.

„Sursum Corda” - czyli „w górę serca”

Na zakończenie Mszy św. odprawionej 6 czerwca 1997 r. przy ołtarzu polowym pod zakopiańską Krokwią, spoglądając na Giewont, Ojciec Święty powiedział: „Trzeba, ażeby cała Polska, od Bałtyku aż po Tatry, patrząc w stronę krzyża na Giewoncie, słyszała i powtarzała: Sursum corda - W górę serca! Amen”. Replika krzyża z Giewontu, bogato iluminowana, czuwa dziś również nad wodami Bałtyku w Sopocie. Obok krzyża znajduje się pomnik Jana Pawła II: łódź piotrowa z postacią Ojca Świętego u steru, płynąca w trzecie tysiąclecie.

Giewont (1894 m n.p.m.)

Jest jednym z najbardziej niebezpiecznych szczytów w Tatrach ze względu na małą powierzchnię szczytową i działający jak piorunochron krzyż, przyciągający wyładowania atmosferyczne. Stanowi doskonały punkt widokowy. Na Giewoncie rosną liczne szarotki, pachnące goździki i skalnice. Krzyż na szczycie ma 15 m wysokości; został zbudowany z pojedynczych elementów żelaznych wniesionych na plecach, na miejscu zmontowanych przez górali. Działo się to 1901 r. z inicjatywy proboszcza ks. Kazimierza Kaszelewskiego.
Giewont, owiany legendą o śpiącym rycerzu, którego przypomina kształtem, jest symbolem Zakopanego. W przeddzień wizyty Ojca Świętego w Zakopanem w 1997 r. radni miejscy zmienili herb Zakopanego - w jego tarczy umieścili krzyż na Giewoncie pod skrzyżowanymi kluczami św. Piotra z herbu watykańskiego. Giewont i krzyż znalazły się też w herbie biskupim abp. Stanisława Dziwisza. Odnotowana została wycieczka na Giewont ks. Karola Wojtyły z grupą młodzieży - ok. 22 lipca 1952 r. - trasą: Dolina Strążyska - Giewont - Kalatówki.

TOPR - Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe

Współtwórcą TOPR-u był ratownik i przewodnik tatrzański - góral Klimek Bachleda. To pierwsza tego rodzaju organizacja w krajach pozaalpejskich. Posiada łączność telefoniczną ze schroniskami i swoimi bazami na terenie Tatr. Adres: Zakopane, ul. J. Piłsudskiego 63A; tel. alarmowy: (0-18) 206-34-44 lub 0-603-100-100.