Reklama

Wspomnienie o śp. Stanisławie Pospieszalskim

W nocy z 2 na 3 marca 2003 r. zmarł w Częstochowie w wieku 86 lat Stanisław Nikodem Pospieszalski - architekt, wykładowca historii sztuki, nestor rodziny słynnych muzyków.

Niedziela Ogólnopolska 11/2003

Stanisław Pospieszalski

Stanisław Pospieszalski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stanisław Nikodem Pospieszalski urodził się w Berlinie 28 marca 1917 r. Matka - Helena Meiners, Niemka, we wrześniu 1939 r., w reakcji na agresję hitlerowską na Polskę, przeszła na katolicyzm i zabroniła używania w domu języka niemieckiego. Ukończył Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Był twórcą sztuki sakralnej.
Jako architekt i konserwator realizował prace w zabytkowych świątyniach, głównie diecezji częstochowskiej - np. odkrycie gotyckich sklepień w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze - to jego zasługa. W czasie okupacji uczestniczył w zakonspirowanych, akademickich ślubowaniach składanych na Jasnej Górze. W pamiątkowych księgach jego podpis figuruje obok autografu krakowskiego studenta Karola Wojtyły.
Jego największa aktywność zawodowa przypadła w okresie stalinowskim i gomułkowskim. Nie budowano wtedy kościołów - nie zrealizował więc własnego projektu świątyni. Pozostawił natomiast po sobie liczne polichromie, witraże, ołtarze, tabernakula, projekty plebanii i otoczenia świątyń, konfesjonały, balustrady, epitafia, sarkofagi, ławki itp.
Z inicjatywy pierwszego ordynariusza częstochowskiego - bp. Teodora Kubiny gromadził inkunabuły, starodruki, księgi mszalne, figury, obrazy, feretrony i inne zabytkowe przedmioty, które już przestały pełnić swą liturgiczną funkcję lub ze względu na zniszczenie zostały wycofane z kościołów. Jego marzeniem było utworzenie muzeum diecezjalnego.
Profesja architekta i budowniczego - z jednej strony oraz talent malarski i kompetencje artystyczne - z drugiej sprawiły, że mógł widzieć świątynie całościowo - jako jedno dzieło na chwałę Pana.
Jako artysta przeżywający głęboko liturgię stanął wobec wymagań, jakie niósł Sobór. To jemu przypadło w udziale być prekursorem zmian wprowadzanych po Soborze Watykańskim II.
Ubolewał nad niefrasobliwym wprowadzaniem do kościołów estetyki agitacyjnej (styropian, muśliny, papieroplastyka). Zwracał uwagę na zagrożenia, jakie niesie brak formacji liturgicznej i duchowej budowniczych świątyń oraz brak formacji artystycznej i estetycznej kapłanów.
Pozostawił po sobie ślady nie tylko w licznych świątyniach, lecz także w ludziach - jako pedagog seminarium duchownego rozbudzał miłość lub przynajmniej szacunek do sztuki wielu roczników alumnów.
Był człowiekiem idei - skromne materialne warunki życia łączył z bogactwem sfery ducha - przede wszystkim częstą Eucharystią. Pogłębiona refleksja nad sztuką owocowała aktywnością literacką (Znak, Więź, Niedziela), opowiadaniami hagiograficznymi, próbami poetyckimi i teoretycznymi szkicami o sztuce.
Uhonorowany został dyplomem Benemerenti Ordynariatu Polowego (1997) oraz Odznaczeniem Prezydenta Częstochowy z okazji Święta Niepodległości (1998).
Wraz z żoną Donatą (z domu Król) wychował dziewięcioro dzieci.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież Leon XIV: po urodzinach obchodzi imieniny

2025-09-16 10:44

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

W kilka dni po 70. urodzinach papież Leon XIV w najbliższą środę 17 września, będzie obchodził swoje imieniny: tego dnia przypada wspomnienie św. Roberta Bellarmina (Roberto Francesco Romolo Bellarmina). W przeciwieństwie do papieskich urodzin, dla pracowników Watykanu będzie to dzień wolny od pracy. Sam Papież w dniu swoich imienin ma ważny termin służbowy: o godz. 10.00 na Placu św. Piotra rozpocznie się audiencja ogólna.

Leon XIV, który urodził się 14 września 1955 w Chicago jako Robert Francis Prevost, ukończył w minioną niedzielę 70 lat. Podobnie jak obecny papież, również jego patron, który zmarł w 1621 r., był zakonnikiem i przyrodnikiem: słynny jezuita studiował między innymi astronomię. Robert Prevost, który ma doktorat z prawa kanonicznego, jest augustianinem i studiował matematykę. Bellarmin jako Wielki Inkwizytor przesłuchiwał Giordana Bruno, straconego w Rzymie w 1600 roku za herezję. Kardynał został kanonizowany przez papieża Piusa XI w 1923 roku, a rok później podniesiony do godności Doktora Kościoła.
CZYTAJ DALEJ

Ofensywa w Gazie, ks. Romanelli: mamy się dobrze, modlimy się

2025-09-16 12:29

[ TEMATY ]

Izrael

Gaza

Adobe Stock

Izrael rozpoczął nową operację w Strefie Gazy. Tym razem nie ma bezpośredniego zagrożenia dla katolickiej parafii Świętej Rodziny. „Chcę uspokoić wiele osób, które pytają, modlą i martwią się o nas. Dziękujemy Bogu, czujemy się dobrze w naszej parafii” – powiedział dziś rano Radiu Watykańskiemu ks. Gabriel Romanelli.

Izraelska armia prowadzi działania ofensywne w mieście Gaza. Ubiegłej nocy przeprowadzono serię ataków z powietrza. Proboszcz katolickiej parafii przyznał, że docierają do niego głosy o wielkiej operacji wojskowej.
CZYTAJ DALEJ

Abp Marek Jędraszewski do biblistów o zatroskaniu o Kościół i zbawienie ludzi

2025-09-16 20:30

[ TEMATY ]

abp Marek Jędraszewski

bibliści

zatroskanie o Kościół

BP Archidiecezji Krakowskiej

Abp Marek Jędraszewski

Abp Marek Jędraszewski

- Kościół czerpie swoją świeżość, nieustanną młodość swego języka z ciągłej rozmowy z obecnym w Biblii Słowem Bożym - mówił abp Marek Jędraszewski w czasie Mszy św. w kaplicy klasztornej Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach sprawowanej podczas 62. Sympozjum Stowarzyszenia Biblistów Polskich.

- Niech spotkanie z tajemnicą miłosierdzia pomaga w zgłębianiu Słowa Bożego, medytacji, przekazywaniu innym owoców waszej pracy naukowej. Bądźcie świadkami miłosierdzia - mówił na początku Mszy św. ks. Zbigniew Bielas, kustosz Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję