Polska współczesna muzyka sakralna jest przebogatą skarbnicą wybitnych dzieł, w tym licznych utworów o tematyce pasyjnej. Niewielu jednak twórców sięgnęło po formę Drogi Krzyżowej. W II połowie XX wieku byli to m.in.: Sławomir Czarnecki, Stanisław Moryto i Marian Sawa. Do tego grona dołączył Paweł Łukaszewski.
Jedno z najnowszych jego dzieł - Via Crucis - doczekało się w pierwszych miesiącach 2002 r. prawykonania i trzech kolejnych wykonań w kraju.
Via Crucis przeznaczona jest na czterech solistów: baryton, tenor, kontratenor, recytatora, chór mieszany, orkiestrę i organy. Baryton wciela się w postać Chrystusa, tenor pełni rolę innych postaci, np. Piłata, zaś kontratenor i recytator pełnią na zmianę funkcję Ewangelisty. Jest to godzinny utwór, w którym początki kolejnych części sygnalizowane są poprzez uderzenia pionów orkiestrowych, bez trudu rozpoznawane przez słuchaczy jako numery poszczególnych stacji. W przejściach między stacjami pobrzmiewają melodie polskich pieśni pasyjnych. Zwraca uwagę spójna forma, rozwijająca się poprzez wszystkie stacje do finału, czyli Zmartwychwstania - momentu najbardziej wzruszającego i niezwykłego w całym utworze. Osobliwością jest zastosowanie jedenastu okaryn, dodających specyficznego, dramatycznego klimatu w stacji XII - Śmierci Chrystusa na Krzyżu. Organy pojawiają się dopiero w finale, w momencie najbardziej podniosłym - obwieszczenia Zmartwychwstania.
Prawykonanie kompozycji miało miejsce 8 marca 2002 r. w Filharmonii Białostockiej. Wykonawcami byli: Wojciech Gierlach ( baryton), Krzysztof Szmyt (tenor), Piotr Olech (kontratenor), Krzysztof Kolberger (recytator), Białostocki Chór Kameralny "Cantica Cantamus", przygotowany przez Violettę Bielecką, oraz Orkiestra Filharmonii Białostockiej pod dyr. Piotra Wajraka. Dwa dni później - w niedzielę 10 marca - Droga Krzyżowa została zaprezentowana częstochowskiej publiczności. Koncert miał miejsce w gościnnych murach kościoła seminaryjnego, a w wykonaniu udział wzięli: Piotr Olech (kontratenor), Wojciech Maciejowski (tenor), Wojciech Gierlach (bas), Krzysztof Kolberger ( recytator), Białostocki Chór Kameralny "Cantica Cantamus" i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej. Całość poprowadził szef filharmoników częstochowskich - Jerzy Swoboda. Warto zwrócić uwagę, że koncerty w seminaryjnej świątyni stały się już tradycją. Obok wspomnianego wykonania Drogi Krzyżowej niedawno odbyły się w Seminarium dwa koncerty w ramach dwunastej edycji Festiwalu "Gaude Mater": muzyki polskiej i Małej Mszy Uroczystej Rossiniego.
Kolejne koncerty popularyzujące Via Crucis Pawła Łukaszewskiego odbyły się w Kaliszu i Gdańsku. Pierwszy z nich miał miejsce 22 marca w Kaliszu z udziałem Jarosława Bręka (baryton), Krzysztofa Szmyta ( tenor), Piotra Olecha (kontratenor), Wacława Jankowskiego (recytator), Kaliskiego Chóru Akademickiego "Polifonia", przygotowanego przez Beatę Szymańską, oraz Orkiestry Filharmonii Kaliskiej pod dyr. Tadeusza Wicherka. Koncert gdański odbył się 26 kwietnia w kościele św. Jana i poświęcony był pamięci ofiar Katynia. Obok Drogi Krzyżowej znalazło się w programie prawykonanie najnowszej kompozycji Pawła Łukaszewskiego - Elogium - Pomordowanym w Katyniu na baryton, wiolonczelę, dzwony i smyczki, napisanej do łacińskiego tekstu Jerzego Wojtczaka. W koncercie udział wzięła międzynarodowa obsada wykonawców: Dean Robinson (Australia) - baryton, Michael Bennett (Anglia) - tenor, Marc J. Chambers (Anglia) - kontratenor, Krzysztof Kolberger - recytator, Polski Chór Kameralny " Schola Cantorum Gedanensis" i Orkiestra Polskiej Filharmonii Bałtyckiej. Koncert poprowadził szef "Scholi Cantorum" - Jan Łukaszewski. Warto dodać, iż w Kaliszu dokonane zostało nagranie płytowe (DUX) oraz filmowe (reż. Paweł Krawczykiewcz), zaś koncert w Gdańsku został zarejestrowany przez Program II Polskiego Radia, a jego retransmisja odbędzie się 1 sierpnia br. na antenie Programu II.