W diecezji rzeszowskiej od początku Ksiądz Biskup położył nacisk na współpracę ze świeckimi. Stąd bardzo aktywnie podjęły działania stowarzyszenia i grupy duszpasterskie. Bardzo owocne są działania podejmowane z młodzieżą, a więc: grupy oazowe, KSM, RAM i inne organizacje, działające w ciągu roku, a zwłaszcza organizujące w czasie wakacji rekolekcje i wczasy. Także w ostatnich latach powstała możliwość organizowania się katolików w ramach organizacji, na zasadzie stowarzyszeń zarejestrowanych przez państwo. Stąd bardzo owocnie działa Akcja Katolicka i różne stowarzyszenia związane zwłaszcza z grupami zawodowymi. Wielką rolę odgrywa tutaj zaangażowanie kapłanów oraz świeckich liderów, którzy nie żałując swojego czasu, służą wspólnotom. Cieszy fakt zaangażowania świeckich w wiele grup modlitewnych i w wiele działań w ramach parafii oraz swojego najbliższego środowiska. To wszystko budzi nadzieję.

Synod plenarny

Ojciec Święty Jan Paweł II 9 czerwca 1991 r. rozpoczął Polski Synod Plenarny. Diecezja rzeszowska podjęła wezwanie papieskie bardzo szybko. Biskup Rzeszowski we wstępie do pierwszego Biuletynu Synodalnego pisał: "W naszej diecezji podejmujemy Synod Plenarny przez zakładanie w parafiach synodalnych zespołów studyjnych. Zwracam się do Was, Drodzy Bracia Kapłani, o życzliwe podejście do problematyki Synodu Plenarnego, tej wspaniałej drogi ożywienia naszego duszpasterstwa, ożywienia apostolstwa ludzi świeckich, poprzez wspólnotowe studium dokumentów Soboru i materiałów synodalnych. Zwracam się do Drogich Braci i Sióstr Świeckich dorosłych, młodzieży, zwłaszcza pracującej i studiującej. Wykorzystajcie sposobny moment dla pogłębienia wiedzy religijnej i wzbogacenia wiary poprzez udział w pracy zespołu synodalnego" . Od 1992 r. pracują zespoły w większości parafii naszej diecezji. Spotykają się raz w miesiącu na modlitwie, rozważaniu Pisma Świętego, podejmowaniu analiz nauki Kościoła i wreszcie podejmują konkretne działania w parafii dla dobra wspólnoty. Każdego roku delegacja diecezji udawała się do Warszawy na Ogólnopolskie Sesje Synodalne, a przedstawiciele wszystkich zespołów synodalnych spotykali się w katedrze rzeszowskiej.

Troska o młodych

Ogromnie ważną dziedziną jest troska o młodych. Duszpasterstwo młodzieży było zawsze w diecezji ważną sprawą: wielu młodych jest zaangażowanych w Ruchu Światło-Życie, zdobywając formację w ciągu roku i w czasie rekolekcji wakacyjnych, maturzyści mają swoje rekolekcje oraz wspólny wyjazd na Jasną Górę. Na pieszą pielgrzymkę na Jasną Górę, pod przewodem bp. Edwarda Białogłowskiego, co roku udaje się ok. 3 tys. młodych. Młodzi naszej diecezji spotykają się także co roku w Niedzielę Palmową w katedrze i w kościele Ojców

Franciszkanów w Jaśle. Szczególne jednak znaczenie ma reaktywowanie Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży, które jest bardzo atrakcyjną propozycją dla młodych. Dekretem Biskupa Rzeszowskiego z 24 kwietnia 1993 r. powołano KSM Diecezji Rzeszowskiej. Koła KSM bardzo owocnie działają już w kilkudziesięciu parafiach. Co roku spotykają się w rzeszowskiej katedrze w uroczystość patronalną Chrystusa Króla.

Ruchy i stowarzyszenia

W diecezji od początku działa bardzo aktywnie Ruch Domowego Kościoła, do którego należy wiele rodzin, zwłaszcza w miastach. W Rzeszowie powstają szybko kolejne wspólnoty Neokatechumenatu, w wielu parafiach diecezji są tworzone grupy Ruchu Odnowy w Duchu Świętym, bardzo aktywnie działa Stowarzyszenie Rodzin Katolickich. W miastach diecezji jest tworzone Katolickie Stowarzyszenie Lekarzy Polskich, działa Ruch Rodzin Nazaretańskich oraz Fundacja Jana Pawła II "Wzrastanie", Katolickie Stowarzyszenie Niepełnosprawnych. Wszystkie te Ruchy i Stowarzyszenia skupiają wielu wspaniałych ludzi, którzy pragną "przemieniać oblicze tej ziemi".

Rady duszpasterskie

W diecezji od początku pracowały w parafiach rady. W wielu parafiach były to komitety budowlane, które były bardzo aktywne przy budowie kościołów, w wielu zaś rady duszpasterskie, jednak nastawione bardziej na sprawy materialne. W 1995 r. Biskup Rzeszowski zadecydował: "Aby odpowiedzieć na potrzeby wiernych w naszych parafiach, a równocześnie wypełnić obowiązek wynikający z nauczania Soboru Watykańskiego II, a zwłaszcza Ojca Świętego Jana Pawła II w tej kwestii, podejmiemy w czerwcu wybory do Parafialnych Rad Duszpasterskich. Dzięki uczestnictwu w Radzie Duszpasterskiej katolicy świeccy bardziej urzeczywistniają odpowiedzialność za los Kościoła Bożego i gorliwiej wypełniają posłannictwo, wynikające zwłaszcza z sakramentu Chrztu Świętego i Bierzmowania" . W większości parafii powołano nowe Rady Duszpasterskie. Mają one przede wszystkim zająć się sprawami duszpasterskimi i służyć radą i pomocą duszpasterzom w tym, by parafie były prawdziwymi wspólnotami ludzi, zjednoczonych z Bogiem i między sobą.

Duszpasterstwo Rodzin i Studium Rodzinne

W diecezji od lat funkcjonuje dobrze rozwinięte Duszpasterstwo Rodzin, prowadzone przez ks. dr. Jana Koca (obecnie ks. lic. Adama Dzióbę) i Helenę Czachor. W ramach Studium Rodzinnego oraz szeregu kursów i szkoleń przygotowano wiele osób, które prowadzą dekanalne poradnie rodzinne, kursy dla narzeczonych i wykłady dla różnych grup. W bieżącym roku na dwuletnim Studium Rodzinnym naukę podejmuje ponad 130 osób. Szczególnie ważnym zadaniem odpowiedzialnych za sprawy rodzinne w diecezji jest w obecnym czasie troska o wychowanie prorodzinne w szkole.

Od 2001 roku funkcjonuje w diecezji Dom Samotnej Matki prowadzony przez Siostry Sercanki.

Akcja Katolicka

Ostatnie lata niosą szereg wyzwań, na które trzeba odpowiedzieć wielką aktywnością ludzi wierzących. Stąd tak wielkie nadzieje w reaktywowanej Akcji Katolickiej. 2 czerwca 1995 r., w kolejną rocznicę pobytu Ojca Świętego w Rzeszowie, Biskup Rzeszowski powołał do istnienia Akcję Katolicką Diecezji Rzeszowskiej: "W oparciu o naukę Soboru Watykańskiego II, zwłaszcza Konstytucji Duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym, a w trosce o nową ewangelizację i rozwój apostolstwa ludzi świeckich - dorosłych, młodzieży i dzieci - powołujemy Akcję Katolicką Diecezji Rzeszowskiej, «by odnowić wszystko w Chrystusie» . Akcja Katolicka w swojej działalności kierować się będzie nauką Kościoła i zatwierdzonym statutem". Asystentem kościelnym został mianowany ks. kan. Stanisław Potera, proboszcz parafii św. Michała w Rzeszowie. Wspiera go ks. Krzysztof Gołąbek.

Współpraca w dziedzinie kultury

W diecezji współpraca duchownych ze świeckimi przejawia się także w organizowaniu szeregu spotkań, które promują kulturę chrześcijańską. W Rzeszowie organizowane są od wielu lat Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej, Wieczory Muzyki Organowej w rzeszowskiej katedrze, Wieczory Bernardyńskie u Ojców Bernardynów, koncerty chórów i muzyki organowej w rzeszowskiej farze, przeglądy chórów w katedrze i w parafii św. Judy Tadeusza. W ostatnim czasie doszły jeszcze koncerty organowe w Boguchwale. Ta promocja kultury chrześcijańskiej jest ogromnie potrzebna w dzisiejszych czasach.

Współpraca z nauczycielami

Księża Biskupi dostrzegają rolę nauczycieli w formowaniu młodego pokolenia. Stąd istnieje potrzeba współpracy wszystkich w tej ważnej sprawie. Od początku istnienia diecezji są organizowane uroczyste inauguracje roku akademickiego uczelni Rzeszowa w rzeszowskiej katedrze. Gromadzą się studenci wszystkich uczelni oraz nauczyciele akademiccy, aby modlić się o mądrość i spotkać się razem, by tworzyć wspólnotę. W czasie wizytacji kanonicznych, które objęły w ciągu 5 lat całą diecezję, Księża Biskupi systematycznie spotykają się w szkołach z dziećmi i nauczycielami. Spotkania te są dobrą okazją do uświadomienia potrzeby wspólnej troski Kościoła i szkoły o właściwe wychowanie młodego pokolenia. W diecezji aktywnie działają również: Katolickie Stowarzyszenie Wychowawców, Duszpasterstwo Nauczycieli oraz Polskie Towarzystwo Nauczycieli, które organizują szereg spotkań z nauczycielami.

Pierwszy Synod Diecezji Rzeszowskiej

W marcu 2001 r. biskup rzeszowski Kazimierz Górny uroczyście zainaugurował Pierwszy Synod Diecezji Rzeszowskiej. Podejmuje on we współpracy z kapłanami i świeckimi istotne sprawy związane z życiem diecezji. W nawiązaniu do Polskiego Synodu Plenarnego oraz zaleceń Ojca Świętego Jana Pawła II, Synod ma się przyczynić do ożywienia naszej wiary i współpracy wszystkich dla dobra Kościoła Chrystusowego.