Piotr Grzybowski: - Panie Ministrze, co stało za decyzją ustanowienia pełnomocnika rządu ds. rozwoju morskiej energetyki wiatrowej i dlaczego morskiej?

Zbigniew Gryglas: - Przede wszystkim rozwój w Polsce morskiej energetyki wiatrowej jest projektem przemysłowym, a nie wyłącznie energetycznym. Bardzo ważne jest, byśmy wykorzystali wszelkie możliwości, które - można powiedzieć - dał nam Stwórca, bo Bałtyk jest bardzo dobrym terenem do rozwoju branży energetycznej. Fachowcy twierdzą, że mamy na Bałtyku nawet lepsze warunki, niż na Morzu Północnym, gdzie ta gałąź się bardzo mocno rozwija. Grzechem byłoby więc nie wykorzystać tego, tym bardziej, że jesteśmy zobowiązani dokonać transformacji naszego sektora elektro-energetycznego, krótko mówiąc przestawić się na trochę inne źródła energii. Obok dotychczasowych paliw kopalnych, głównie węgla, musimy postawić także na nowe źródła energii, w tym przypadku źródła odnawialne.

- Po co nam energia z wiatru?

- My potrzebujemy wszystkich źródeł energii. Potrzebujemy pracującej w podstawie energetyki jądrowej przyszłości. Długi czas jeszcze będziemy korzystali z naszych zasobów węgla, ale w takim zakresie jak dzisiaj, nie jest to już możliwe z kilku powodów: nie tylko dlatego, że mamy do czynienia ze stałą presją UE, ale mamy też do czynienia z coraz większą presją ogólnoświatową. Kilka lat temu, pamiętamy, odbywał się w Polsce szczyt klimatyczny, na którym szefowie państw, czy osoby odpowiedzialne za energetykę, doszli do konkretnego wniosku, że świat będzie powoli odchodził od paliw kopalnych, troszcząc się o klimat i zdrowie obywateli. Dlatego musimy w większym stopniu wykorzystać źródła odnawialne i w ten kierunek bardzo dobrze wpisuje się morska energetyka wiatrowa. Ona jest w wielu aspektach mniej konfliktowa, powodująca mniej napięć społecznych, bo mówiąc kolokwialnie, wiatraków na morzu widzieć nie będziemy. Jako żeglarza często denerwują mnie wiatraki górujące nad pięknymi miasteczkami na Mazurach. Czasem mam ochotę doprowadzić do tego, żeby one stamtąd zniknęły, bo rzeczywiście ingerują w krajobraz.

Natomiast podkreślę raz jeszcze: wypoczywając nad polskim Bałtykiem, z plaży tych wiatraków nie zobaczymy, one będą w odległości kilku do kilkudziesięciu kilometrów od wybrzeży. Są tak świetnie przemyślane i zlokalizowane, że nie będą przeszkadzały rybakom, ani naszym dzielnym marynarzom ćwiczącym na Bałtyku.

Podziel się cytatem

- Jaki jest potencjał Bałtyku do produkcji energii?

- Potencjał jest olbrzymi i Polska może zająć tutaj zdecydowanie pierwsze miejsce. Opracowaliśmy plan zagospodarowania obszarów morskich, czyli krótko mówiąc wiemy już, gdzie będziemy lokalizować farmy wiatrowe, tak, żeby nikomu nie przeszkadzały i szacujemy ich pojemność na ponad 20 GW. Żeby odnieść to do dzisiejszych mocy, które mamy zainstalowane, to oznacza prawie 40% wszystkich mocy, które mamy w naszym systemie. Oczywiście Polska będzie się w kolejnych latach bardzo dynamicznie rozwijała, więc energii będziemy potrzebować więcej. Finalnie liczymy, że około 20% energii będziemy pokrywali właśnie z morza.

- Czy będziemy wykorzystywali polskie technologie i polskie firmy do budowy farm wiatrowych?

- Tu jesteśmy w całkiem dobrej sytuacji wyjściowej. Powiem tak: jak Brytyjczycy zaczynali swoją przygodę z energetyką morską, zaczęli od 5% swojego wkładu (to znaczy, że tylko 5% produktów, usług pochodziło z rynku brytyjskiego, wszystkie inne były importowane). Naszą ambicją jest to, by zacząć z poziomu ok 40%, a nawet 50% i mamy na to wielkie szanse, bo produkujemy dzisiaj fundamenty, wieże do morskich farm, a także kable podmorskie, które są istotnym elementem infrastruktury (trzeba wspomnieć, że firma krajowa, która produkuje te kable jest liderem światowym w takiej produkcji). Trwają dzisiaj prace nad polskim transformatorem, trafostacją, która jest potrzebna do rozwoju usług. Nasza stocznia w przeszłości wyprodukowała statek służący do budowy morskich farm, tak zwany jack-up, a więc jesteśmy w stanie wytworzyć flotę. Jesteśmy w stanie wytworzyć właściwie wszystkie komponenty, poza jednym- sercem elektrowni wiatrowej, którą jest turbina. Turbiny nie produkujemy, ale - ja to często powtarzam - niestety nie było nas w tej grze przez 50 lat i bardzo trudno zapóźnienia z okresu PRL nadrobić. Liczę na to, że jeden, czy może kilku światowych producentów zdecyduje się na zlokalizowanie produkcji turbin w Polsce i że polskie firmy będą dostarczały komponenty. Może w przyszłości uda nam się także wyprodukować naszą polską turbinę. Tak się stało w Danii, która jak wspomniałem była pionierem w rozwoju energetyki morskiej, więc tak się stać może także w Polsce.

- Kiedy popłynie pierwszy prąd z naszych farm wiatrowych do naszych gniazdek ?

- Dzisiaj mamy prywatną firmę polską, która jest inwestorem oraz firmy z udziałem kapitału państwowego. Myślę o PGE i PKN ORLEN, bo to są liderzy tych projektów w Polsce. Te dwie wspomniane przeze mnie firmy są już na etapie zgód środowiskowych, a więc rozpoczną pracę nad konkretnym projektem budowlanym i w przyszłości uzyskają pozwolenie na budowę. Tak więc czas, który nas dzieli od pierwszego uruchomienia jest już niewielki. Ja się spodziewam, że w roku 2024 do polskich odbiorców popłynie już prąd z Bałtyku.