Czytelnictwo jest procesem społecznym, ma na celu zaspokojenie potrzeb estetycznych, intelektualnych, naukowych, informacyjnych i rozrywkowych, co prowadzi do zdobycia wiedzy, poznania myśli i uczuć. Dlatego warto czytać książki i czasopisma oraz zachęcać do tego młodzież i dzieci. Czytanie bowiem rozwija komunikatywność, kreatywność i wyobraźnię, poszerza zasób słownictwa, poprawia pamięć i koncentrację. Ważnym elementem rozwoju najmłodszych jest czytanie dzieciom przez rodziców, co m.in. pogłębia wzajemne relacje, ogranicza multimedialne rozrywki dzieci i rozszerza horyzonty. Wspólne czytanie propaguje m.in. akcja „Cała Polska czyta dzieciom”.
Doceniając znaczenie czytelnictwa, w 1995 r. na wniosek rządu Hiszpanii i Międzynarodowej Unii Wydawców został ustanowiony przez UNESCO Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, który przypada 23 kwietnia (m.in. rocznica śmierci Williama Szekspira). Dzień ten promuje czytelnictwo, edytorstwo i ochronę własności intelektualnej. W Polsce jest obchodzony po raz czwarty. Obchody koordynuje Polska Izba Książki, która przeprowadza akcję, rozsyła materiały promocyjne, prowadzi stronę internetową: www.pik.org.pl, a organizują księgarnie, biblioteki i instytucje kultury, włączają się także osoby indywidualne i organizacje. Tego dnia planuje się m.in.: konkursy, kiermasze, targi książki, dyskusje oraz wspólne czytanie.
Dzień Książki jest dobrą okazją, by ukazać stan czytelnictwa w Polsce na podstawie badań przeprowadzonych w listopadzie 2008 r. przez Bibliotekę Narodową. Sondaż pokazał, jaka część społeczeństwa czyta i kupuje książki, jaka jest intensywność lektury i zakupów w ciągu roku, jakie książki są czytane i kupowane, jakie są źródła dostępu do nich, zbadano także korzystanie z bibliotek. Z badań wynika, że 38% Polaków czyta książki (przynajmniej jedną w roku), przede wszystkim popularne powieści obyczajowo-romansowe (18%) i sensacyjno-kryminalne (15%), książki encyklopedyczno-poradnikowe (14%), a także literaturę faktu (11%), książki dla dzieci i młodzieży (10%), fantastykę (10%), lektury szkolne i podręczniki (10%), rzadziej książki religijne (7%) i literaturę fachową (7%), a sporadycznie eseistykę i publicystykę (2%). Większym zainteresowaniem cieszyła się literatura piękna (65%), mniejszym - niebeletrystyka (46%). Czytane książki pochodziły z bibliotek (40%), własnego księgozbioru (36%), księgozbioru rodziny i znajomych (35%), ostatnich zakupów (35%). 23% badanych zadeklarowało, że kupują książki (przynajmniej jednej w roku). Natomiast z dowolnej biblioteki skorzystało 24% co najmniej 15-letnich mieszkańców, przede wszystkim nastolatków (71%) i osób uczących się (70%). Co ciekawe, biblioteki częściej odwiedzali internauci (37%) niż osoby niekorzystające z internetu (11%) (wyniki badań Biblioteki Narodowej nad stanem czytelnictwa w Polsce 2008 z 20 marca 2009 r., Pracownia Badań Czytelnictwa Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej).
Ci, którzy zasmakowali piękna literatury, pamiętają książki, które czytali jednym tchem, śledzili dzieje bohatera do białego rana, dzielą się swoją pasją i zachęcają najbliższych do sięgnięcia po dobrą książkę, także religijną, która pokazuje obraz świata zarówno zewnętrznego, jak i wewnętrznego, otwiera na Prawdę, uczy szacunku i miłości. Tacy ludzie zakładali biblioteki parafialne, wraz z księdzem proboszczem i wiernymi kompletowali księgozbiory i nadal to czynią. Zwracają się z apelem do czytelników, by likwidując zbiory, przekazywali książki wydane w różnych latach (np. 40. XX wieku) na rzecz bibliotek parafialnych. W ten sposób zbiory będą bogatsze i kompletne.
Rozwój informatyczny ułatwił korzystanie z bibliotek. Dał bowiem nowe możliwości gromadzenia, katalogowania, udostępniania zbiorów bibliotecznych, wyszukiwania informacji oraz obsługi użytkowników. Systemy biblioteczne są otwarte, pozwalają przeglądać zbiory, wyszukać i zamówić wybrane pozycje w bibliotekach na całym świecie, będąc w domu, przy komputerze.
Pisząc na ten temat, nie można pominąć lektury Pisma Świętego, tym bardziej, że od niedzieli trwa Tydzień Biblijny. O znaczeniu zgłębiania tajemnic Bożych mówi św. Hieronim: „Nieznajomość Pisma jest nieznajomością Chrystusa”. Dlatego ważne jest poznanie Biblii i życie według zaleceń Stwórcy, co dokonuje się podczas studiowania Objawienia. Z tego powodu Kościół udziela odpustów pod zwykłymi warunkami osobom czytającym Pismo Święte: Za pobożne czytanie przez pół godziny z należnym szacunkiem dla Słowa Bożego i traktowanie tej czynności jako czytanie duchowe; za każdorazowe czytanie Pisma Świętego pod tymi samymi warunkami, ale przez krótszy czas - odpust cząstkowy. Gorliwe czytanie jest bowiem otwarciem się na łaskę, ponieważ „Twoje słowo jest lampą dla moich stóp i światłem na mojej ścieżce” (Ps 11, 105).