Iwona Kosztyła: - Kim jest osoba konsekrowana?

Ks. Zbigniew Jan Czuchra: - Tytuł osoba konsekrowana, w ścisłym tego słowa znaczeniu, jest stosowany w odniesieniu do tych, którzy są członkami instytutów życia konsekrowanego, stowarzyszeń życia apostolskiego i instytutów świeckich. Tym samym tytułem obdarza się również dziewice, wdowy i wdowców poświęconych Bogu oraz pustelników i pustelnice. Pod tym samym tytułem kryje się więc zbiorowość ludzi, licząca ok. milion osób rozproszonych po całym świecie.

- Jaki jest sens życia zakonnego i jaką rolę pełnią zakony?

- Patrząc z boku, możemy się zastanawiać, po co nam zakony? Czy ich istnienie ma jeszcze sens? - pytamy, spoglądając z ciekawością na ludzi w habitach. Według potocznego przeświadczenia, pokutującego także wśród wielu ludzi wierzących, klasztor jest ucieczką od trosk życia codziennego.
W Polsce najwięcej instytutów męskich jako główny charyzmat wskazuje wychowanie i duszpasterstwo młodzieży. Największa liczba zgromadzeń jako swój główny cel wymienia służbę bliźnim. Wielkim wyzwaniem współczesnych czasów są dla nich ludzie chorzy, bezdomni i ubodzy. W naszym kraju zakony prowadzą domy samotnej matki i dziecka, apteki, domy dziecka itp. W ramach działalności charytatywnej, pomagają ubogim w schroniskach oraz wydają posiłki w kuchniach dla ubogich. Siostry zakonne wyszywają i tkają, zakonnicy uprawiają ogrody czy prowadzą pasieki, jeszcze inne zgromadzenia obsługują maszyny drukarskie, rysują, malują i piszą. Ale to nie forma aktywności określa wielkość ich powołania. W ten sposób wspólnoty zakonne realizują główne cele życia konsekrowanego - zjednoczenie z Bogiem oraz głoszenie Ewangelii na bardzo różne sposoby.

- Osoby powołane do życia konsekrowanego składają śluby zakonne. Co w praktyce oznaczają śluby?

- W zgromadzeniach zakonnych składa się trzy śluby. Posłuszeństwa, ubóstwa i czystości. Zobowiązują do przestrzegania pełnych zasad. Ślub to obietnica uczyniona Panu Bogu spełnienia określonego dobrego czynu. Śluby zakonne przekształcają życie w służbę Bogu. Ślub czystości zobowiązuje do szczególnego zachowywania VI i IX przykazania. Osoby powołane wyrzekają się miłości wyłącznej jednego człowieka, bo jedynym Oblubieńcem jest Jezus. Wiąże się to z wyrzeczeniem się także macierzyństwa fizycznego, aby poświęcić się macierzyństwu duchowemu. Czystość doskonała czyni ich dyspozycyjnymi i sprawia, że serce człowieka zdolne jest ogarnąć wszystkich ludzi, by ich doprowadzić do Boga i Jego miłości. Ślub ubóstwa uwalnia od troszczenia się o dobra doczesne. Uczy nie pożądać tego, czego się nie posiada, i nie przywiązywać się do tego, co się posiada. Ślub posłuszeństwa zobowiązuje do postępowania przez całe życie zgodnie z postanowieniami reguły zakonnej i bycia posłusznymi nakazom przełożonych. Publiczna profesja rad ewangelicznych głosi światu, że Bóg zasługuje na to, by być kochanym ponad wszystko i że człowiek z pomocą szczególnej łaski powołania jest zdolny wybrać Boga jako swoje jedyne dobro.

- Tegorocznym obchodom towarzyszy szczególne rozważanie cnoty ubóstwa. Jakie znaczenie ma ubóstwo w życiu zakonnym?

- Składając ślub ubóstwa, osoby konsekrowane zobowiązują się do wyrzeczenia się własności dóbr materialnych. Mieszkając we wspólnocie, zachowują jednakowy, skromny sposób życia. W duchu ofiarnej miłości oddają się bezinteresownej służbie innym, nie oczekując żadnej zapłaty dla siebie. Żyjąc prawdziwie ubogo, osoby konsekrowane mogą łatwiej zrozumieć ludzi dotkniętych zwykłą biedą.

- Czy dzisiaj są młodzi ludzie, którzy chcą spędzić życie za furtą klasztorną?

- Mimo oznak kryzysu nadal nie brakuje kandydatów do zakonów, także tych kontemplacyjnych, o surowej regule. Zapotrzebowanie na tradycyjne formy życia zakonnego bynajmniej nie zanikło, a liczba osób konsekrowanych w Polsce nie maleje. Obecnie na terenie Polski pracuje 238 instytutów życia konsekrowanego, skupiają one łącznie prawie 40 tys. osób. Około tysiąca jest członkami 34 instytutów świeckich - najmłodszej formy życia konsekrowanego. Cieszy fakt, że wiele spośród tej liczby wspólnot istnieje na terenie naszej diecezji. Także wielu młodych ludzi z diecezji rzeszowskiej wybiera drogę powołania zakonnego.

- Co powinno pozostać po tym dniu?

- Dzień Życia Konsekrowanego powinien stać się dla wszystkich nas nie tylko okazją do modlitwy w intencji osób życia konsekrowanego oraz nowych powołań do tej formy życia. Chciałbym, aby stał się dla każdego z nas okazją do refleksji nad przeżywaniem rady czystości, ubóstwa i posłuszeństwa. Warto w tym dniu podjąć próbę zweryfikowania wyobrażenia o życiu zakonnym i odkryć jego prawdziwy sens oraz ponadczasową wartość. Warto uświadomić sobie, że w murach klasztornych żyją ludzie dynamiczni, kochający świat i każdego człowieka. Nie są sfrustrowanymi ponurakami, lecz ludźmi radosnymi, cieszącymi się pełnią życia.