Reklama

Zarys historii parafii św. Doroty Dziewicy i Męczennicy w Winnej Poświętnej

Dokładna data powstania parafii w Winnej Poświętnej nie jest znana. W latach 1416-1430 granice beneficjum kościelnego, czyli poświętnego, wyznaczył Mikołaj Nassuta zwany Silberk, starosta drohicki (1430). Pierwszy kościół został ufundowany przed 1432 rokiem, przez miejscowych dziedziców z rodów Trzasków i Cholewów. Pierwszym plebanem, który pojawia się w Winnej w 1432 r., był ks. Mikołaj. W 1481 r. tę funkcję pełnił ks. Maciej.

Niedziela podlaska 39/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Najstarszy kościół w Winnej Poświętnej został rozebrany na początku XVII w. W 1603 r. została zbudowana kolejna świątynia. W jej historii miały miejsce liczne uposażenia ze strony miejscowej szlachty, miedzy innymi: 22 kwietnia 1642 r. - braci Józefa i Jakuba Poniatowskich oraz 29 kwietnia 1642 r. (wtorek po niedzieli Conductus) oraz 30 grudnia 1665 r. (środa po święcie Świętych Młodzianków) ze strony Michała Wińskiego (zm. ok. 1673), komornika ziemskiego drohickiego (1642 - ok. 1665) i podstarościego grodzkiego drohickiego (1665 - ok. 1673). W czasie „potopu szwedzkiego” w 1657 r. świątynia została obrabowana i zniszczona. Staraniem ówczesnego duszpasterza, ks. Kazimierza Sadowskiego (prob. ok. 1657-1691) świątynia została wkrótce odrestaurowana. Jemu też należy zawdzięczać rozwój kultu maryjnego w tejże parafii.
Obecna świątynia pw. św. Doroty Dziewicy i Męczennicy została wzniesiona w 1696 r. kosztem miecznika ziemi nurskiej Andrzeja Jabłonowskiego Grzymały z Jabłonów (zm. 1699) i jego żony (od ok. 1692) Urszuli ze Skiwskich (zm. po 1713), sędzianki bielskiej, a także poprzedniego proboszcza, pod kierunkiem ks. Jana Jakuba Mamińskiego, ówczesnego proboszcza (1692-1703). Jej konsekracji dokonał 6 czerwca 1717 r. ks. Joachim Przebendowski (1675-1721), biskup łucki (1716-1721). W latach 1754-1760 kościół został wyposażony wewnątrz przez ks. Idziego Antoniego z Dąbrowy Dąbrowskiego (prob. 1754-1767) i ks. Krzysztofa Kluka (1739-1796), proboszcza wińskiego (1767-1770).
W 1790 r., staraniem ks. Piotra Chludzińskiego (1739-1824), proboszcza wińskiego (1770-1824) przeprowadzono generalny remont drewnianej świątyni. Podczas insurekcji kościuszkowskiej (1790-1794), ks. Piotr Chludziński przekazał 10 września 1794 r. na potrzeby powstania największy dzwon (razem z kosztownymi wotami). W latach 1872-1876 została dobudowana zakrystia od strony południowej i postawiona wieżyczka od strony zachodniej (dziś nie istnieje), pod kierunkiem ks. Antoniego Olszewskiego (1819-1892), proboszcza wińskiego (1861-1892).
W czasie II wojny światowej, w 1944 r., wojska niemieckie zarekwirowały trzy dzwony (dwa wróciły w 1949 r.). W 1945 r. rozebrano wieżę na kościele, ponieważ groziła zawaleniem.
Obok kościoła stoi drewniana, dwukondygnacyjna dzwonnica, konstrukcji zrębowej, zbudowana w 1696 r. przez wspomnianego ks. Jana Jakuba Mamińskiego. Jej poświęcenie odbyło się w 1717 r.
Nowa drewniana plebania - według projektu Franciszka Wyszyńskiego i inż. Donczo Stefanczowa z Bułgarii - została zbudowana w latach 1986-1989 przez ks. Eugeniusza Rogowskiego (1934-1992), ówczesnego proboszcza (1985-1989) i ks. Stanisława Kozłowskiego (prob. 1989-1993).

Kaplice:
Łempice - kaplica dojazdowa pw. Matki Bożej Częstochowskiej została zbudowana dzięki ofiarności mieszkańców wsi Łempice, Radziszewo Sieńczuch i Kobusy w 1949 r. Do kultu została oddana w 1970 r. dzięki odważnej postawie miejscowej ludności oraz ks. Urbana Filipiaka (1909-1988), ówczesnego proboszcza (1945-1975). Jej poświęcenia dokonał ks. Edmund Karolczak, ówczesny wikariusz - pomocnik parafii Winna (1967-1972). Wykończenia wystroju wnętrza dokonał ks. Michał Olszewski (1935-1996), kolejny proboszcz (1975-1985). Kaplicę poświęcił 12 czerwca 1983 r. bp Władysław Jędruszuk (1918-1994), administrator apostolski diecezji pińskiej (1967-1991).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 9.00, 12.00
- kaplica w Łempicach: 10.30
- święta nie będące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 9.00, 17.00
- kaplica w Łempicach: 15.00

Odpusty w parafii: św. Doroty, Matki Bożej Szkaplerznej

Nabożeństwo adoracyjne: Podwyższenie Krzyża Świętego i dni następne

Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1905 r.
Księgi Małżeństw: od 1946 r.
Księgi Zmarłych: od 1944 r.

Bibliografia:
M. Kałamajska-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice (Katalog Sztuki w Polsce, t. IX, z. 2), Warszawa 1986.
K. Napiórkowski, Dzieje rzymskokatolickiej parafii w Winnej Poświętnej od jej początków aż do wybuchu II wojny światowej, Lublin 1991 (mps).

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Jak zapobiegać samobójstwom? – po debacie u arcybiskupa Galbasa

2025-10-04 15:31

[ TEMATY ]

samobójstwo

Milena Kindziuk

dr Milena Kindziuk

Red

Kiedy przekroczyłam próg Domu Arcybiskupów Warszawskich, czułam, że to nie będzie spotkanie, które można „odbębnić” i wrócić do codzienności. Tytuł – „Nie pozwólmy znikać bez słowa” – brzmiał boleśnie, zwłaszcza w świetle statystyk, o których mówił później abp Adrian Galbas: prawie pięć tysięcy samobójstw w Polsce w ubiegłym roku. Prawie pięć tysięcy ludzkich dramatów. Prawie pięć tysięcy rodzin, w których rany nie zabliźnią się już nigdy. Liczba to przerażająca, ale jeszcze bardziej poruszająca jest cisza, która po nich zostaje. Cisza, w której brzmi echo ich samotności.

Abp Galbas zaczął od Psalmu 23, który znają chyba wszyscy wierzący: „Choćbym chodził ciemną doliną, zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną”. Lecz w jego ustach pojawiła się wersja tragiczna: „Jestem w ciemnej dolinie i nikogo nie ma ze mną. Nie ma Cię ze mną, Boże. Nie ma cię ze mną, bracie”. Te słowa zapadły w pamięć. Widziałam twarze uczestników – nikt nie patrzył w telefon, nikt się nie wiercił. W tym momencie zrobiło się naprawdę ciszej.
CZYTAJ DALEJ

Ile można spóźnić się do kościoła?

2025-10-04 21:04

[ TEMATY ]

Eucharystia

Msza św.

abp Andrzej Przybylski

Karol Porwich/Niedziela

Zwierzał mi się ktoś, że ma kłopoty z punktualnością. W zasadzie wszędzie się spóźnia, w tym również na niedzielne Msze św. Ta osoba, świadoma swojej wady, zapytała mnie, ile można się spóźnić do kościoła, żeby Msza św. niedzielna mogła być zaliczona jako spełniony obowiązek chrześcijański - pisze abp Andrzej Przybylski.

Zwierzał mi się ktoś, że ma kłopoty z punktualnością. W zasadzie wszędzie się spóźnia, w tym również na niedzielne Msze św. Ta osoba, świadoma swojej wady, zapytała mnie, ile można się spóźnić do kościoła, żeby Msza św. niedzielna mogła być zaliczona jako speł niony obowiązek chrześcijański. Dodała zaraz, że po noć wystarczy, jeśli się zdąży na czytanie Ewangelii, a właściwie to nawet tylko na moment Przeistocze nia chleba w Ciało Chrystusa i wina w Krew Pańską. Musiałem jej dopowiedzieć konkretnie i prosto: nie wystarczy!
CZYTAJ DALEJ

Papież: niech Kościół nie służy pieniądzom ani sobie samemu, lecz Królestwu Bożemu

2025-10-04 18:18

[ TEMATY ]

Leon XIV

PAP/EPA/RICCARDO ANTIMIANI

Papież Leon XIV zachęcił do modlitwy o to, by Kościół nie służył pieniądzom ani sobie samemu, lecz Królestwu Bożemu i jego sprawiedliwości. Podczas sobotniej audiencji dla pielgrzymów przybyłych z okazji Roku Świętego mówił, że jest to dla wszystkich czas wyboru, komu służyć: Bogu czy pieniądzowi.

W czasie audiencji na placu Świętego Piotra papież powiedział, że Rok Święty jest czasem konkretnej nadziei, w którym można znaleźć przebaczenie i miłosierdzie, by zacząć wszystko od nowa.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję