Tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata przyznano obecnie ponad 6700 Polakom, z czego tylko 28 stanowią kapłani. Badania jednak wskazują na to, że zaangażowanych w pomoc osobom pochodzenia żydowskiego było ok. tysiąca księży.
Historyk Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, Szymon Datner, który przeżył II wojnę światową, z całym przekonaniem stwierdził, że: „Nie jest mi znany ani jeden wypadek, by duchowny [mówimy wyłącznie o duchowieństwie katolickim] prowadził akcję antyżydowską. (...) Nie było żadnego innego środowiska, w którym sprawa pomocy Żydom była tak jednolita i tak powszechna, i tak godna uznania i szacunku”.
W 1939 r. w Polsce na 21 diecezji rzymskokatolickich pozostało tylko 13 biskupów diecezjalnych lub administratorów. Inni zostali zmuszeni do opuszczenia diecezji. Spośród tych 13 biskupów wiadomo na dzień dzisiejszy, że jedenastu pomagało ludności żydowskiej, natomiast postawa kolejnych dwóch jest w trakcie badań.
Reklama
Bp Jan Kanty Lorek pomagał Żydom na terenie diecezji sandomierskiej. Wspierał ich nie tylko poprzez świadczenie pomocy żywnościowej i materialnej, ale także apelował do swoich kapłanów, by sami włączali się w ratowanie prześladowanych braci wyznania mojżeszowego. Ludność żydowska była ukrywana m.in. w seminarium sandomierskim i w wieży katedry. Bp Lorek chciał pomóc ukryć się Yehielowi Haleviemu Halshtokowi – rabinowi z Ostrowca, ale jak sam twierdził, nie może ratować tylko siebie, kiedy ginie jego naród. Po wojnie wystosowano do ks. bpa Lorka podziękowanie od komitetu żydowskiego, za jego zaangażowanie w sprawy żydowskie i w tej intencji przez tydzień czasu modlono się za niego w sandomierskiej synagodze.
„Bez pomocy księży nie udałoby się uratować tylu Żydów” – mówi Tadeusz Bednarczyk, aktywny działacz na rzecz pomocy Żydów w Warszawie. Pomoc Żydom miała zasięg ogólnopolski. W Żyrowicach (w okolicach Słonima) duszpasterzem, a także kapelanem w klasztorze sióstr niepokalanek był o. Adam Sztark, który wystawiał dla Żydów fikcyjne metryki chrztu, apelował z ambony do pomagania w tym trudnym dla nich czasie i prowadził zbiórkę pieniędzy, która umożliwiała doraźną pomoc. W czasie likwidacji getta o. Sztark poszukiwał dzieci żydowskich, które mógłby oddać pod opiekę sióstr niepokalanek. Naraził się przez to Niemcom, dlatego został aresztowany 17 grudnia 1942 r. Razem z s. Martą Wołowską i s. Ewą Noiszewską oraz innymi osobami został rozstrzelany 19 grudnia 1942 r. na Górce Pietrowickiej (koło Słonima).
W pomoc ludności żydowskiej włączyły się także osoby życia konsekrowanego, ok. 400 domów zakonnych (męskich i żeńskich). Z wielkim zaangażowaniem działały żeńskie zgromadzenia zakonne. Starały się one głównie zapewnić osieroconym i porzuconym dzieciom właściwe przygotowanie do życia w realiach wojennych, dlatego zaznajamiano je z pacierzem i przestrzegano, aby nie panikowały na widok oficera niemieckiego. Najbardziej znaną na tym polu działania jest s. Matylda Getter ze Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. Opiekowała się ona dziećmi z getta warszawskiego, które przyprowadzał m.in. proboszcz parafii Wszystkich Świętych w Warszawie – ks. Marceli Godlewski. W sumie ponad 100 sióstr zakonnych tego zgromadzenia uratowało ok. 500 dzieci żydowskich w różnych klasztorach. Przetrwały wojnę i wróciły do swoich rodzin; czasami trafiły pod opiekę odpowiednich organizacji żydowskich i wyjeżdżały do Izraela.
Udział polskiego duchowieństwa w ratowaniu ludności żydowskiej jest tematem badań wielu historyków. Do tej pory gromadzone są materiały potwierdzające udział biskupów, kapłanów i sióstr zakonnych udzielających pomocy prześladowanym Żydom, dlatego lista katolickich duchownych jest ciągle otwarta i wciąż poznawane są nowe historie pomagających i ocalałych z okupacji niemieckiej w Polsce.
Podczas tegorocznej, XVI już Pielgrzymki Pracowników, Czytelników i Przyjaciół Tygodnika Katolickiego „Niedziela” na Jasną Górę, która odbyła się 15 września pod hasłem „Wierzę w Jednego Boga”, medalem „Mater Verbi” został odznaczony nasz redakcyjny kolega Tomasz Pluta z Wałbrzycha. Wyróżnienia przyznaje ks. inf. Ireneusz Skubiś, redaktor naczelny „Niedzieli”.
Tomasz Pluta z Tygodnikiem Katolickim „Niedziela” związany jest od 2005 r. (współpracował z nią w ramach „Niedzieli na Dolnym Śląsku”). Ale tak naprawdę swój debiut w Tygodniku „Niedziela” miał jako nastoletni ministrant, kiedy to wydrukowano w kąciku poświęconym ministrantom fragment jego listu (lata 80. ubiegłego wieku). Jak sam mówi, prasa katolicka, w tym Tygodnik Katolicki „Niedziela”, zawsze była obecna w jego rodzinnym domu, do lektury której zachęcali jego oraz czwórkę rodzeństwa rodzice Stanisława i Zygmunt.
Od 2006 r. współpracuje z „Niedzielą Świdnicką”, czyli od początku jej istnienia, tj. od 15 października. Jest mocno zaangażowany w promocję pisma na terenie diecezji świdnickiej. Na samym początku osobiście odwiedzał dziesiątki parafii, dostarczając list bp. Ignacego Deca i ks. inf. Ireneusza Skubisia oraz promocyjne pierwsze wydanie edycji świdnickiej.
Podczas Pieszej Pielgrzymki Diecezji Świdnickiej w 2006 r. promował Tygodnik „Niedziela”.
Pełni funkcję rzecznika prasowego Pieszej Pielgrzymki Diecezji Świdnickiej. Dzięki osobistemu zaangażowaniu z ramienia Tygodnika relacjonuje na bieżąco wydarzenia ze szlaku, realizując patronat medialny „Niedzieli” nad Pielgrzymką Świdnicka.
Jest autorem wielu artykułów poświęconych pielgrzymowaniu oraz pomysłodawcą i moderatorem strony internetowej www.pielgrzymka-swidnicka.pl, na której promuje Tygodnik Katolicki „Niedziela”. Strona zaledwie rok od jej uruchomienia przekroczyła ponad 100 tys. wejść, a podczas tegorocznej pielgrzymki na Jasną Górę osiągnęła blisko 107 tys. odwiedzin.
Jako stały współpracownik edycji świdnickiej na bieżąco relacjonuje wydarzenia z diecezji. W jego obszarze zainteresowań jest tematyka poświęcona duszpasterstwu młodzieży, pieszemu pielgrzymowaniu, turystyce, grupom modlitewnym oraz kulturze.
W 2005 r. po śmierci Jana Pawła II był pomysłodawcą i współorganizatorem Mszy św. w intencji Papieża na wałbrzyskim stadionie, gdzie zgromadziło się około 30 tys. wiernych, oraz pielgrzymki na górę Chełmiec pod Krzyż Milenijny, gdzie pielgrzymowało około 10 tys. ludzi (pokonując ponad 7 km i wspinając się na poziom prawie 700 m n.p.m.). Msza św. jest od tamtej pory co roku odprawiana, a na Chełmiec pielgrzymuje rokrocznie wałbrzyska młodzież.
Zawodowo związany z wałbrzyskimi wodociągami, gdzie oprócz pełnienia ważnych funkcji kierowniczych angażuje się w duszpasterstwo pracowników wodociągów. Jest członkiem Rady Krajowej Duszpasterstwa Pracowników Wodociągów, Kanalizacji, Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska i inicjatorem odprawianych w każdą pierwszą sobotę miesiąca w sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Wałbrzychu Mszy św. w intencji pracowników i rodzin wałbrzyskich wodociągów.
Prywatnie żonaty, ma dwoje już dorosłych dzieci. Małżonka Monika - pielęgniarka z dyplomami dwóch wyższych uczelni, córka Justyna - studentka dwóch kierunków prawa i ekonomii oraz syn Łukasz - uczeń szkoły średniej.
Zapytany, czym dla niego jest TK „Niedziela” mówi: - To przede wszystkim cenne źródło informacji o Kościele i świecie. W moim domu rodzinnym od zawsze była obecna prasa religijna. Dzięki temu wysiłek wychowawczy rodziców zyskiwał duże wsparcie. Otrzymywaliśmy cenne argumenty w rozmowach z rówieśnikami. Wciąż czytanie prasy katolickiej usposabia człowieka w tych trudnych czasach do zajmowania właściwego stanowiska w wielu aspektach życia. Moja współpraca z „Niedzielą” daje mi poczucie udziału w czymś bardzo ważnym. Kiedy przeglądam kolejne strony czasopisma, zapoznaję się z nauczaniem Papieża, wydarzeniami w Kościele na całym świecie, docieram również do wydarzeń diecezjalnych, uświadamiam sobie wtedy, że moja skromna praca stanowi jakąś maleńką cząstkę w tej wielkiej misji ewangelizacyjnej Kościoła.
Od 2008 roku na skrzyżowaniach miast i ulic na świecie rozbrzmiewa Koronka do Miłosierdzia Bożego. Podobnie będzie w najbliższą niedzielę 28 września o 15:00, gdy wierni znów staną razem w rocznicę beatyfikacji ks. Michała Sopoćki, aby modlić się o pokój i miłosierdzie dla świata. „Co roku udaje się nam gromadzić sporą rzeszę wiernych na całym świecie” – powiedział Radiu Watykańskiemu-Vatican News Tomasz Talaga, współorganizator akcji „Koronka na ulicach miast świata”.
Inicjatywa publicznej modlitwy Koronką do Miłosierdzia Bożego zapoczątkowano w 2008 roku w Łodzi. Impulsem stał się 28 września 2008 roku i beatyfikacja ks. Michała Sopoćki, spowiednika św. siostry Faustyny Kowalskiej. Jak podkreślił Tomasz Talaga, choć sama modlitwa trwa zaledwie kilkanaście minut, jej znaczenie jest duże, ponieważ odbywa się w przestrzeni publicznej. Wierni wychodzą na ulice, by prosić Boga o miłosierdzie dla rodzin, wspólnot i całych miejscowości.
Czterdzieści siedem lat temu zmarł bł. papież Jan Paweł I. Na Stolicy Piotrowej zasiadał zaledwie 33 dni w 1978 roku. Był bezpośrednim poprzednikiem papież Polaka Jana Pawła II, który przejął po nim imię.
Od razu po swym wyborze zdobył sympatię świata. Z przekrzywioną białą piuską na głowie i uśmiechem dziecka "bezradnie" rozkładał ręce w loggii Bazyliki św. Piotra, jakby chciał powiedzieć: "Zobaczcie, co mi zrobili". Włosi poufale nazywali go Gianpaolo.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
