Reklama

Niedziela na Podbeskidziu

Żelazne serce maszyny

Wiekowe ciągniki można oglądać w Wapienicy. Niektóre z nich to unikaty na skalę światową.

Niedziela bielsko-żywiecka 30/2025, str. V

[ TEMATY ]

Wapienica

mr

Jacek Chornik przy swoich eksponatach

Jacek Chornik przy swoich eksponatach

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Trzy zabytkowe traktory stały na pikniku parafialnym w Wapienicy. Eksponaty na co dzień parkują na terenie firmy Bulldog Servis, która znajduje się około kilometra od kościoła św. Franciszka z Asyżu. Kolekcja liczy ponad 100 maszyn. Te, które przyjechały na festyn, mają niesamowitą historię. Dwa z nich to dzieło niemieckiej firmy Lanz Bulldog. Wyprodukowano je w latach 1929-35. Ich moc to 15, 30 KM, w zależności od zaczepu. Jeden zakupiono w Niemczech, a drugi w Argentynie. Prezentowany na pikniku Ursus to skopiowany Lanz Bulldog 9506, tylko, że w nowszej wersji, datowanej na 1956 r. Był on w ofercie zaledwie dwa tygodnie, licząc od objęcia władzy przez Władysława Gomułkę. Po tym czasie zamknięto sprzedaż wolnorynkową. Ciągnik produkowany był nieprzerwanie od 1947 r. – Nawet człowiek nie zdaje sobie sprawy, jak w Niemczech od 1921 r. była rozwinięta produkcja ciągników. Produkowano je na żelaznych kołach, na fullgumach z wyciąganymi kolcami, co sprawiało, że świetnie sobie radził nawet w grząskim terenie – podkreśla.

Pasja odkryta

– Ponad 30 lat temu dostałem zamówienie na ściągnięcie traktora. Było to trudne, bo nie wiedziałem, jak i czego mam szukać. Skoro jednak na horyzoncie pojawiła się szansa na zarobek, więc się tego podjąłem. Dość szybko kupiłem jeden ciągnik, a wkrótce drugi i trzeci. To wciągnęło i przerodziło się w pasję – mówi właściciel Jacek Chornik. – Kilkanaście lat temu jeśli się dobrze szukało, to można było trafić na nie lada okazje. Wystarczyło pytać starszych ludzi i od nich otrzymywało się najcenniejsze informacje. W czasach, gdy jeszcze prosperowały mleczarnie, zagadywałem ich pracowników, a oni świetnie byli zorientowani, pod jaki adres mam trafić. W końcu od każdego gospodarza codziennie odbierali mleko. Na zakupy jeździłem po wschodniej i północnej Polsce. Docierałem do wsi, w których już droga się kończyła. Pamiętam taki widok. Na podwórku przed rozwalającą się chałupą stoi stary traktor. Urzędowało przy nim stadko kaczek. Był cały w odchodach. Dziadek nie miał zamiaru go sprzedać. Przyjechałem w to samo miejsce po dwóch latach. Chałupa zamknięta na kłódkę, a na podwórku nic nie ma. Zaciągnąłem języka i okazało się, że dziadek umarł, a ciągnik jest u spadkobiercy. Podjechałem pod wskazany adres. Właściciel był w Kanadzie. Nawet na pogrzeb dziadka nie przyjechał, bo rodzina nie mogła się do niego dodzwonić. Poprosiłem o numer kontaktowy. Zadzwoniłem przy nich i ten człowiek odebrał. Umówiliśmy się na sfinalizowanie transakcji. Doszło do niej po trzech miesiącach od rozmowy. Kupiłem od niego nie tylko ciągnik, ale i dwa motory M72 z bocznymi wózkami.

Klejnoty odtworzone

– Do Wojtyły, który mieszkał koło Olkusza, pojechałem po Ursusa. Okazało się, że ma również piękną ciężarówkę na gąsienicach marki Bissing SG10. Egzemplarz pamiętał jeszcze wojnę. Podobno stał zamurowany w stodole. To nie jedyne pojazdy gąsienicowe w kolekcji. Są w niej także półgąsienicowe Ursusy. To unikaty na skalę światową. Perełek jest znacznie więcej. Wśród nich znajduje się najstarszy polski silnik produkowany pod marką Ursus w Warszawie w 1914 r. Ramy dla niego dostarczał zakład w Donbasie. Poświadcza to napis sporządzony cyrylicą – mówi J. Chornik. I dodaje: – Do tych maszyn trzeba mieć serce i cierpliwość. One do naszych czasów przetrwały w różnym stanie. Przedwojenny Lanz Bulldog, jaki oglądano na festynie, trafił do Wapienicy z Niemiec. Był w kiepskim stanie. Nie miał kół, głowicy, tłoka, przedniej osi. Został całkowicie wyremontowany. Aby zachować patynę, stosowną do jego metryki, nie nałożono farby. Drugi został ściągnięty z Anglii. Przyjechał w częściach. Trzeba było dorobić błotniki, odlać żeliwne przednie koła. – Za niektórymi ciągnikami udałem się do Ameryki Południowej. Kilka nabyłem w Argentynie. Na zakupy jeździłem do Grecji, Estonii, Finlandii, Rumunii – wspomina. O tym, że maszyny z kolekcji są na chodzie, nie trzeba wierzyć jedynie na słowo. J. Chornik trzy razy ciągnikiem C21 odbył podróż do Mielna. Wyprawa trwała trzy dni. Szybko nie było, ale wzbudzała sporą sensację. Takie maszyny nie powalały prędkością, ale szykiem i dostojnością. Jak się okazuje na drodze, tak jak i w życiu, metrykę warto docenić.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2025-07-22 11:28

Oceń: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pogrzeb kard. Duki: świadek wiary aż do końca

2025-11-15 13:24

[ TEMATY ]

pogrzeb

Praga

kard Duka

Vatican News

Pasterz odważny i niezłomny w wierze, człowiek walczący z fałszywymi oskarżeniami, obrońca fundamentów cywilizacji chrześcijańskiej, gotowy do dialogu nawet z tymi, którymi inni pogardzali. Tak wspominał dziś kard. Dukę podczas jego pogrzebu w praskiej katedrze abp Graubner. „Wzruszające było widzieć mężczyzn, którzy choć twierdzili, że są niewierzący, to prosili go o błogosławieństwo” – wspominał aktualny Prymas Czech.

Mszę pogrzebową w katedrze św. Wita odprawił prymas Czech, praski arcybiskup Jan Graubner, natomiast ostatnie obrzędy poprowadził abp Jude Thaddeus Okolo, nuncjusz apostolski w Czechach. Podczas liturgii zabrzmiało Requiem b-moll, op. 89 Antoniego Dvořáka. Dary do ołtarza przyniósł jeden ze współwięźniów kard. Dominika Duki. Nad jego trumną zabrzmiała też modlitwa w języku ormiańskim, a po hebrajsku odśpiewano Psalm XVI. Był to wymowny wyraz sympatii, jaką cieszył się zmarły purpurat wśród Ormian i Żydów.
CZYTAJ DALEJ

Czy maszyna naprawdę w końcu zastąpi człowieka? Nowości o sztucznej inteligencji już 18 listopada na UKSW w Warszawie!

2025-11-15 15:36

[ TEMATY ]

felieton

Milena Kindziuk

Red

Już sam program konferencji intryguje. Co więcej, świetnie rezonuje on z niedawnym apelem papieża Leona XIV, by podchodzić do AI opierając się na edukacji, etyce i odpowiedzialności. Tak, by sztuczna inteligencja stała się sprzymierzeńcem, a nie zagrożeniem.

Proszę wyobrazić sobie świat, w którym nastolatek, scrollując nocą przez ekran, pyta chatbota o sens życia. A ten – z błyskiem algorytmu – odpowiada: "Sens? To ty go tworzysz, kolego. Oto przepis: 42% TIK-TOK, 30% memy i reszta na Netflixie". Śmiech? Może. Ale aż strach myśleć, co za tym się kryje – brak etyki i manipulacja emocjami, karmiona danymi z twoich lajków i scrolli. Brzmi jak science-fiction? A jednak to już nasza codzienność. Dlatego głos w sprawie sztucznej inteligencji coraz częściej zabiera także Watykan. Sam papież Leon XIV, na niedawnej audiencji dla uczestników międzynarodowego spotkania poświęconego godności dzieci i młodzieży w epoce AI, mówił o cieniach, jakie rzucają algorytmy na młode umysły: o uzależnieniu od wirtualnych luster, o tożsamości budowanej z pikseli zamiast relacji, o świecie, gdzie empatia staje się luksusem, a dezinformacja – normą. "Potrzebna jest ciągła edukacja i wychowywanie młodych pokoleń…., trzeba edukować i wychowywać do odpowiedzialności” – te słowa papieża brzmią jak dzwon alarmowy w cybernetycznym chaosie. Ostrzegają przed iluzją, gdzie algorytmy stają się substytutem matczynego uścisku czy ojcowskiej rady, a generatywna AI – cichym architektem sumień. Papież nie straszy – wzywa. Rodziców, szkoły, uczelnie: odzyskajmy ster, zanim będzie za późno. W tym apelu, co warto podkreślić, kryje się też nadzieja: AI może być narzędziem, nie zagrożeniem. Narzędziem - bardzo pomocnym.
CZYTAJ DALEJ

Czwarte obrady plenum synodu

2025-11-15 16:01

Magdalena Lewandowska

Po Eucharystii członkowie plenum synodu zebrali się w auli PWT, by obradować i głosować nad tematem formacji w naszej diecezji.

Po Eucharystii członkowie plenum synodu zebrali się w auli PWT, by obradować i głosować nad tematem formacji w naszej diecezji.

– Jezus pyta każdego z nas: czy znajdę w tobie wiarę? – uwrażliwia abp Józef Kupny.

Już po raz czwarty obradowali członkowie plenum II Synodu Archidiecezji Wrocławskiej – kapłani, świeccy i osoby konsekrowane. Tym razem tematem była formacja i priorytety z nią związane w naszej diecezji.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję