Mam dorosłego syna (35 lat), który mieszka ze mną w mieszkaniu komunalnym. Jest tu też zameldowany. Syn nie pracuje, żeruje na mnie, pije, sprowadza podobne towarzystwo. Zdarzało się, że się awanturował i mnie okradał. Wzywałam wtedy policję, ale to nic nie zmieniło. Czy można coś zrobić, aby się wyprowadził? Chciałabym wreszcie spokojnie żyć

Odpowiedź eksperta
Kodeks rodzinny i opiekuńczy (art. 133 par. 1) mówi, że rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych wobec dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Wynika z powyższego, że Pani zobowiązanie alimentacyjne względem zdrowego i sprawnego 35-letniego syna już dawno wygasło.

Zameldowanie nie ma znaczenia w sprawie, nie jest bowiem tytułem prawnym do lokalu, tylko stanowi administracyjne potwierdzenie, że syn mieszka w danym lokalu. Uprawnienie syna do zamieszkiwania w Pani mieszkaniu wynika z umowy użyczenia. Umowa ta została zawarta w sposób dorozumiany – to znaczy Pani pozwalała synowi mieszkać w lokalu i z niego korzystać oraz nie żądała Pani od niego w zamian czynszu (art. 710 Kodeksu cywilnego).

Co powinna Pani zrobić w takiej sytuacji? Na początek należy doprowadzić do rozwiązania umowy użyczenia – rozwiązanie jej będzie równoznaczne z utratą przez syna tytułu prawnego do lokalu.

Umowa użyczenia winna być wypowiedziana z miesięcznym wyprzedzeniem. Należy przy tym wyraźnie podkreślić, że meldunek syna w żaden sposób nie wpływa na Pani prawo do lokalu. Wypowiedzenie powinno być złożone w gminie i dokonane na piśmie oraz zawierać przyczynę wypowiedzenia.

Ponieważ umowa użyczenia jest umową o nieodpłatne używanie lokalu, to przepisy Ustawy o ochronie praw lokatorów nie mają do niej zastosowania.

Jeżeli syn nie opuści mieszkania w terminie wskazanym w wypowiedzeniu, będzie Pani mogła złożyć w sądzie pozew o eksmisję.

W przypadku gdy w toku postępowania o eksmisję sąd ustaliłby, że synowi przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego, będzie on mógł nadal zamieszkiwać w mieszkaniu aż do czasu, kiedy gmina zaoferuje mu zawarcie umowy najmu lokalu socjalnego.