Reklama

Kultura

Trzy spojrzenia

Jak literackie refleksje Wyspiańskiego splatają się z politycznymi doświadczeniami Stefczyka? I co z tym wszystkim ma wspólnego Herbert? Już wkrótce będzie można się o tym przekonać.

Niedziela Ogólnopolska 35/2023, str. 53

Katarzyna Rogalska-Piekarczyk

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Z okazji 30. urodzin Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. Franciszka Stefczyka i odrodzenia się w Polsce idei spółdzielczej samopomocy finansowej Kasa Stefczyka organizuje wyjątkowy koncert symfoniczny Lustra – Wyspiański, Stefczyk, Herbert, skomponowany przez Gedymina Grubbę, kompozytora, organistę, dyrygenta, a także pomysłodawcę i animatora dorocznego Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej w Pelplinie.

Ich troje

Reklama

– Inspiracją do powstania utworu stało się życie dwóch ludzi, którzy na przełomie XIX i XX wieku działali w Krakowie: Stanisława Wyspiańskiego i Franciszka Stefczyka – mówi Mariusz Wielebski odpowiedzialny za dobór tekstów. I wyjaśnia: – W swej działalności – jakże odmiennej w efektach – kierowali się jednak podobnymi zasadami i odwoływali się do tych samych wartości. Zarówno ten wybitny twórca, jak i patron największej spółdzielczej kasy w Polsce, przebywając na przełomie XIX i XX wieku w Krakowie, ukończyli w odstępie kilku lat to samo Gimnazjum św. Anny (obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego – przyp. red.). Mogli się spotkać, choć nie ma na to potwierdzenia w dostępnych źródłach. Dlatego twórcy Luster... chcą im to dziś umożliwić – dodając jednocześnie Zbigniewa Herberta, ich późnego „wnuka” – tak by dla współczesnych Polaków „czyn” w rozumieniu Wyspiańskiego oznaczał nie młodopolski ornament, tylko realne, wspólne przeżycie dostępne i odczute przez nich samych, ich ojców i dziadów. Ponadto pragną podjąć refleksję na temat tego, czego dokonali, co jest i będzie ważne dla nich samych, a także dla losów indywidualnych przedstawicieli przyszłych pokoleń, Polski i chrześcijańskiej tradycji.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Lustra

Organizatorzy zwracają uwagę, że tytuł utworu to kwestia dość skomplikowana, a jednocześnie mają wrażenie, iż intuicyjnie łatwa do zrozumienia. – Zaproponował go kompozytor po zapoznaniu się z zestawem tekstów, które mu wysłałem. Byłem – co tu dużo mówić – zaskoczony trafnością tej propozycji, choć jeszcze wtedy nie ujawniałem mu własnych skojarzeń i przemyśleń – stwierdza p. Mariusz i dodaje: – Patrząc w lustro, widzimy własne odbicie, do którego jesteśmy „przyzwyczajeni”, a przecież zmieniamy się co chwilę. Przeglądamy się też indywidualnie i jako zbiorowość w oczach innych, a w przypadku twórców, którzy już odeszli – przede wszystkim w ich dziełach.

Scena

Podczas koncertu zaprezentuje się pięcioro solistów i instrumentalistów: Anita Rywalska-Sosnowska (sopran), Marek Piekarczyk (wokal), Jacek Królik (gitara elektryczna), Paweł Szewczyk (instrumenty perkusyjne) oraz Paweł Gruba (bazuna). Całość dopełnią chór i orkiestra Filharmonii Częstochowskiej. Usłyszymy także rockowe brzmienia i dźwięki najdłuższego w Europie kaszubskiego instrumentu ludowego w postaci 2-metrowej trąby. – W warstwie słownej Luster... wykorzystaliśmy przede wszystkim fragmenty dramatów Stanisława Wyspiańskiego (Wyzwolenie, Wesele), a także fragment testamentu Franciszka Stefczyka i Przesłanie Pana Cogito Zbigniewa Herberta. Strona wizualna koncertu opiera się w znacznym stopniu na twórczości Wyspiańskiego. Dwa duże ekrany ledowe to z jednej strony witraże zrealizowane za życia twórcy i projekty tych nieukończonych, a z drugiej – okno na świat, na który patrzymy nie tylko jego oczyma – zaznacza Mariusz Wielebski. Organizatorzy podkreślają, że najistotniejszym „lustrem”, w którym powinni się przejrzeć wszyscy współcześni Polacy, stał się dla nich tekst Wyspiańskiego powstały po lekturze Zemsty Aleksandra Fredry i próba odpowiedzi na pytanie: czym jest dla Wyspiańskiego (i Fredry) zgoda? Utwór ten stał się podstawą do przygotowania finału Luster.

Z okazji jubileuszu Kasy Stefczyka zaplanowano dwa koncerty. Pierwszy odbędzie się 29 sierpnia w Filharmonii Częstochowskiej im. Bronisława Hubermana. Kolejny – dzień później w bazylice katedralnej w Pelplinie, jako podsumowanie XXV Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej. Sponsorem wydarzenia jest marka SALTUS Ubezpieczenia.

2023-08-22 12:40

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Prezydent spotkał się z premierem. "Rozmowa dotyczyła spraw ważnych dla Polski"

2025-08-14 14:01

[ TEMATY ]

Prezydent Karol Nawrocki

Premier Donald Tusk

sprawy ważne dla Polski

PAP

Prezydent Karol Nawrocki i premier Donald Tusk

Prezydent Karol Nawrocki i premier Donald Tusk

Rozmowa prezydenta Karola Nawrockiego i premiera Donalda Tuska była rzeczowa, dotyczyła spraw ważnych dla Polski - powiedział w czwartek szef gabinetu prezydenta Paweł Szefernaker.

Szefernaker przekazał na konferencji prasowej, że rozmowa Nawrockiego i Tuska trwała godzinę. Jak ocenił, była to rozmowa rzeczowa, która dotyczyła spraw ważnych dla Polski. - Przede wszystkim były to kwestie bezpieczeństwa i spraw międzynarodowych - dodał.
CZYTAJ DALEJ

Zakończyła się 32. Piesza Pielgrzymka Żołnierzy na Jasną Górę

2025-08-14 13:02

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Piesza Pielgrzymka Żołnierzy

kpr. pchor. Agnieszka Bielak

Pielgrzymi z Wojskowej Akademii Technicznej dotarli na Jasną Górę

Pielgrzymi z Wojskowej Akademii Technicznej dotarli na Jasną Górę

Ostatni dzień 32. Pieszej Pielgrzymki Żołnierzy na Jasną Górę rozpoczęła Msza św., sprawowana przez biskupa polowego Wiesława Lechowicza na Przeprośnej Górce. Liturgię koncelebrowali kapelani Ordynariatu Polowego oraz armii państw biorących udział w pielgrzymce.

W homilii bp Wiesław Lechowicz przypomniał, że pielgrzymka zakończy się przejściem przez Drzwi Święte, co wiąże się z uzyskaniem odpustu zupełnego. - Przejście przez Drzwi Święte ma również charakter symboliczny, ponieważ zachęca nas do tego, żebyśmy nie stali na progu, żebyśmy się po prostu zdecydowali. I wydaje mi się, że te dni pielgrzymowania, które macie za sobą, były dobrym czasem, aby podjąć odpowiednie decyzje związane z waszym życiem. Może niekoniecznie aż tak spektakularne i przełomowe, jak zawarcie związku małżeńskiego czy wstąpienie do seminarium, ale na pewno wasze życie wiąże się z różnymi decyzjami - większymi lub mniejszymi - powiedział.
CZYTAJ DALEJ

Wakacyjny dzień we Wrocławiu dzieci z Lewina Brzeskiego

2025-08-14 17:00

ks. Łukasz Romańczuk

Prawie setka dzieci z Lewina Brzeskiego, których domy ubiegłego lata zostały zniszczone wskutek powodzi, odwiedziły dzisiaj Wrocław. Najpierw odbyło się spotkanie z abp. Józefem Kupnym, metropolitą wrocławskim. Ksiądz arcybiskup rozdał dzieciom lody, a po spotkaniu dzieci udały się na przystań na Wyspie Piaskowej i statkiem popłynęły do ZOO we Wrocławiu, gdzie spędziły cały dzień.

Jest to inicjatywa abpa Kupnego oraz Caritas Archidiecezji Wrocławskiej. A cały dzień we Wrocławiu dla dzieci z Lewina Brzeskiego to prezent od księży Archidiecezji Wrocławskiej, którzy w Wielki Czwartek w katedrze wrocławskiej złożyli swoją jałmużnę wielkopostną. - Dziś gościmy dzieci z Lewina Brzeskiego, które musiały przejść przez traumę powodzi. Chcemy im zafundować piękny dzień pełen atrakcji. W planie jest rejs statkiem po Odrze do ogrodu zoologicznego i tam będzie okazja do zwiedzania i nawiązania kontaktu ze zwierzętami. Chcemy, żeby dzieci zapomniały o tym, co przeżyły, ale miały okazję do radości i wypoczynku - podkreśla abp Józef Kupny.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję