Reklama

Niedziela Kielecka

Wystawa o nieobecnych

To bodaj największa wystawa o dziejach żydowskich kielczan – „Kielce – Keltz. Historia społeczności żydowskiej”, którą do końca marca 2023 r. można oglądać w Muzeum Historii Kielc. A jest co oglądać…

Niedziela kielecka 38/2022, str. VI

[ TEMATY ]

Muzeum Historii Kielc

T.D.

Jubileuszowa ekspozycja, Muzeum Historii Kielc

Jubileuszowa ekspozycja, Muzeum Historii Kielc

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ekspozycja prezentuje zaledwie 80-letnie dzieje społeczności żydowskiej w Kielcach, od uzyskania przez Żydów oficjalnego prawa osiedlania się w mieście w 1862 r., do likwidacji kieleckiego getta w 1942 r. Tylko 80 lat, a bogactwo obecności – wkładu w rozwój Kielc, gospodarkę, finanse, technikę, mecenat sztuki.

Idea wystawy nawiązuje do uchwały Rady Miasta Kielce, ustanawiającej rok 2022 Rokiem Żydowskiego Dziedzictwa Kielc oraz Pamięci o Ofiarach Kieleckiego Getta. W tym roku przypada 80-lecie Akcji Reinhardt.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Znakomity ceramik Marek Cecuła dla potrzeb wystawy stworzył unikatową instalację „Czas zatrzymany”, po raz pierwszy zaprezentowaną właśnie na kieleckiej wystawie – stare fotografie i lapidarne do nich komentarze zostały wyeksponowane na białym ceramicznym fajansie. – Martwe zdjęcia i portrety dostały głos, ożywiając wizerunki uśmiechniętych, nie znających swojej przyszłości ludzi. A tej przyszłości nie było – mówił artysta, potomek ocalałych z kieleckiego getta.

W wydarzeniu wzięli udział m.in. potomkowie rodzin żydowskich z Kielc, w tym z podkieleckiego Białogonu, których przedwojenni członkowie prezentowani są na zdjęciach. List nadesłał Jakov Kotlicky – przewodniczący ziomkostwa Żydów kieleckich w Izraelu.

Wystawa zaaranżowana w kilku salach Muzeum historii Kielc przedstawia historię kielczan pochodzenia żydowskiego we wszystkich jej aspektach funkcjonowania. Przystępna grafika wyjaśnia idę żydowskich świąt, wykreowane zostały miniaturki małych zakładów (np. szewskiego), które pokazują dzień pracy, a saloniki przygotowane na szabat i eksponaty religijne, jak tałes, tefilin, menory, kubki kidusze to sygnał, jak ważne i nie podlegające dyskusji było cotygodniowe święto dla religijnych Żydów. Ponadto odnajdziemy żydowskie pasje, sporty, codzienność żydowskiej inteligencji, robotników czy znane postaci Kielc, jak mecenas sztuki Herszl (Hirsz) Zagajski. Wpisał się on w dzieje miasta nie tylko wybudowaniem kilku kamienic, ale również wzniesieniem w 1922 r. wolno stojącego domu modlitw z przepięknym wystrojem. Wreszcie ostatni tragiczny akord: getto i unicestwienie.

Reklama

Celem wystawy jest przywołanie w świadomości kielczan obrazu wielokulturowego miasta, jakim były Kielce do chwili eksterminacji ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej.

Fotografie i komentarze przybliżają nieistniejącą codzienność nieobecnych już sąsiadów, żyjących w większości w obrębie własnej społeczności i tradycji, ale stanowiących zarazem ponad 1/3 ludności miasta i mających niemały wpływ na jego rozwój. Narracja wystawowa ma na celu przywrócenie w świadomości kielczan słabo rozpoznawalne dzisiaj w tkance miejskiej – relikty żydowskiej obecności.

Wśród znanych żydowskich rodzin w Kielcach warto m.in. wymienić Gringrasów. W 1933 r. Gringras wraz z synami, Maurycym i Leopoldem, założył w Kielcach Wytwórnię Fotograficzną Orion. Produkowano w niej nowatorskie wówczas odczynniki do fotografii kolorowej, papiery, klisze rentgenowskie i płyty szklane fotograficzne. Pasją Gringrasa był portret rodzinny i kobiecy. W niedziele i dni świąteczne robił zdjęcia napotkanym na ulicy kielczanom. Zajmował się również fotografowaniem ważniejszych wydarzeń w mieście. Po wybuchu wojny w 1939 r. został zastrzelony na terenie swojego zakładu w 1941 r.

Jednym z celów tak zaaranżowanej wystawy jest również zmierzenie się z trudnym dziedzictwem żydowskiej pamięci, utożsamiającej Kielce przede wszystkim z tragicznymi wydarzeniami pogromu w 1946 r.

W organizację wystawy zaangażowało się wiele instytucji, przekazując zbiory, m.in. kieleckie Seminarium, Archiwum Państwowe oraz bardzo wiele osób prywatnych. Patronat objął bp Jan Piotrowski.

2022-09-13 14:05

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Kustosz” przypomniany

Niedziela kielecka 28/2020, str. VI

[ TEMATY ]

Muzeum Historii Kielc

T.D.

Muzeum Historii Kielc, którego T. Sz. Włoszek był współtwórcą

Muzeum Historii Kielc, którego T. Sz. Włoszek
był współtwórcą

Tadeusz Szymon Włoszek (1843 – 1933) to dla świętokrzyskiego muzealnictwa postać ikoniczna. – Gdy mówiło się w Kielcach „kustosz”, wiadomo było, że chodzi o niego – mówi Krzysztof Myśliński, dyrektor Muzeum Historii Kielc.

Urodził się w Sędziszowie, uczył w Wodzisławiu i Pińczowie (ze szkolnej ławy uciekł do oddziału Langiewicza), studiował w Szkole Głównej w Warszawie, gdzie uczył łaciny i greki oraz prowadził tajne komplety z języka polskiego. Po przymusowym pobycie w Mariampolu i przeżyciu osobistej tragedii, wrócił w rodzinne strony i od 1906 r. zamieszkał w Kielcach. Odnalazł się w towarzystwie weteranów powstania styczniowego i w powstałym właśnie Polskim Towarzystwie Krajoznawczym, a muzeum, inwentaryzowanie zbiorów i kultywowanie pamięci o powstańcach stało się całym jego życiem. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości przyznano mu dożywotnio pensję ze Skarbu Państwa.

CZYTAJ DALEJ

Nowi kanonicy

2024-03-28 12:00

[ TEMATY ]

Zielona Góra

Karol Porwich/Niedziela

Podczas Mszy Krzyżma bp Tadeusz Lityński wręczył nominacje i odznaczenia kapłanom diecezji. Życzenia otrzymali również księża, którzy obchodzą w tym roku jubileusze kapłańskie.

Pełna lista nominacji, odznaczeń i jubilatów.

CZYTAJ DALEJ

Wielki Czwartek we Wschowie z biskupem Tadeuszem

2024-03-28 22:04

[ TEMATY ]

Zielona Góra

fara Wschowa

Krystyna Pruchniewska

Wschowa

Wschowa

Liturgii Wieczerzy Pańskiej w kościele pw. św. Stanisława we Wschowie przewodniczył biskup diecezjalny Tadeusz Lityński.

Zapraszamy do obejrzenia fotogalerii p. Krystyny Pruchniewskiej:

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję