Jego zasługi dla Kielc i Ojczyzny przypomniało Stowarzyszenie Rodzin i Sympatyków 2. PALL, młodzież szkolna oraz historycy.

W świetle najnowszych ustaleń Instytutu Pamięci Narodowej przybycie do Kielc 2. PALL nastąpiło nie jak sądzono dotychczas w 1921 r., a w kwietniu 1922 r.

– Obecność 2. PALL była dla mieszkańców ważna, podnosiła rangę Kielc, żołnierze dawali mieszkańcom poczucie bezpieczeństwa. Angażowali się w życie społeczne miasta, za co 2. Pułk otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Kielce. W okresie kryzysu gospodarczego żołnierze organizowali pomoc dla bezrobotnych. Dysponowali ciężarowym samochodem, przewozili potrzebującym m.in. węgiel. Pod koniec sierpnia 1939 r., po mobilizacji, wyjechali już do Pabianic, a po rozpoczęciu wojny walczyli m.in. w obronie twierdzy Modlin, ale także w obronie ziemi świętokrzyskiej – mówiła Patrycja Zatorska-Milewska, zastępca naczelnika Kieleckiej Delegatury IPN.

– Pułk służył pod dowództwem Jana Macieja Bolda. Miejscem jego stacjonowania były pierwotnie koszary w Dyminach, a potem koszary Fijałkowskiego przy ul. Wrzosowej, gdzie przy tablicy pamiątkowej zapalono znicz pamięci.

Kultywują pamięć

Uroczystości odbyły się przy współudziale dzieci artylerzystów, którzy kultywują tradycję 2. PALL. Aktor Lech Sulimierski, syn rezerwisty, oddał dzieje 2. PALL w poetyckim słowie. A Danuta Żbikowska – prezes Stowarzyszenia Rodzin i Sympatyków cieszyła się licznej obecności uczniów SP nr 8, SP nr 9, Zespołu Szkół Mechanicznych, Zespołu Szkół Elektrycznych, Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych i Zakładu Doskonalenia Zawodowego, którzy przypomnieli dzieje 2. PALL. Dzieci i młodzież zaprezentowały się w okolicznościowym programie artystycznym.

W obchodach wzięli udział przedstawiciele władz państwowych, instytucji naukowych i kulturalnych. Bp Marian Florczyk zaznaczył, że „w dzisiejszych czasach ważne jest poczucie przynależności do miasta, ziemi, regionu. Ono przynagla nas byśmy wydobywali postaci bohaterów i ważne wydarzenia z historii naszej świętokrzyskiej ziemi”.

Byli bohaterami i patriotami

Senator Krzysztof Słoń podkreślał, że nie byłoby takich Kielc, jakie znamy, bez historii 2. PALL. Wymieniał, jak wiele miasto zawdzięcza tej żołnierskiej elicie. Wicewojewoda Rafał Nowak zaznaczył, że dzięki takim osobom jak Danuta Żbikowska, pamięć o PALL mogła przetrwać, ponieważ w szkołach w minionych czasach Peerelu o nim nie mówiono. – Cieszę się że dziś młodzi ludzie od samego początku mogą poznawać prawdziwą historię. Wiemy, ile zawdzięczamy tym żołnierzom – dbali o rozwój Kielc, bronili kraju w 1920 i 1939 r., a wielu z nich oddało swoje życie w Katyńskim Lesie – mówił.

Żołnierze 2. PALL byli bohaterami i patriotami. 21 oficerów zostało odznaczonych Orderem Virtuti Militari za udział w walkach o polską niepodległość.