Reklama

Niedziela Rzeszowska

Wojna o... jarmark świętowojciechowy

Na św. Wojciecha, czyli 23 kwietnia, już w średniowieczu w Rzeszowie odbywały się znane w całej okolicy jarmarki, na które zdążały karawany kupieckie m.in. ze Wschodu.

Niedziela rzeszowska 16/2021, str. VII

Arkadiusz Bednarczyk

Kościół na Staromieściu w Rzeszowie, gdzie miał głosić kazania św. Wojciech

Kościół na Staromieściu w Rzeszowie, gdzie miał
głosić kazania św. Wojciech

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Z osobą św. Wojciecha związana jest legenda, jakoby przebywał on w Rzeszowie na Staromieściu i tutaj głosił kazania. W diecezji nie ma chyba kościoła, w którym nie znaleźlibyśmy podobizny świętego apostoła Słowian.

Według średniowiecznych przekazów na temat jego misji, podczas pierwszego przybycia do Prusów Wojciech został przez nich napadnięty, a najbardziej zapalczywy napastnik wysiadł z łodzi i uderzył go wiosłem między łopatki, stąd święty przedstawiany jest często z wiosłem. Jego atrybuty to także paliusz, orzeł i włócznia. Wojciech występuje także w stroju biskupim.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Translacja ciała Wojciecha z Prus do Gniezna w 997 r. lub 998 r. była już sama w sobie kanonizacją. W X i XI wieku translacja i elewacja szczątków dokonywana przez lokalnych biskupów wystarczały do ogłoszenia kogoś świętym. W marcu 1000 r. w Gnieźnie cesarz rzymski Otto III zbliżył się boso do grobu św. Wojciecha, osobiście wydobył jego ciało i złożył w nowym ołtarzu. Elewacja czcigodnych szczątków miała zapewnić Ottonowi pomyślność w akcji misyjnej, w którą wpisywało się założenie arcybiskupstwa w Gnieźnie nad grobem świętego męczennika.

Reklama

Dzieje świętego zawarte są w dwunastowiecznej Kronice Galla Anonima i kronice kanonika czeskiego Kosmasa. Najstarszym zachowanym w Polsce tekstem biografii świętego jest utwór rozpoczynający się od słów Tempore illo..., który powstał prawdopodobnie w połowie XII wieku.

Leżący opodal Rzeszowa Łańcut miał prawo organizowania jarmarków dwa dni wcześniej. Wzburzyło to rzeszowskich mieszczan obawiających się konkurencji handlowej. W 1502 r. uzyskano od króla Aleksandra Jagiellończyka decyzję zniesienia łańcuckiego jarmarku. O prawdziwej wojnie handlowej pomiędzy Łańcutem a Rzeszowem „o jarmarki” można mówić pod koniec XVI stulecia. Stanisław „Diabeł” Łańcucki, ówczesny właściciel Łańcuta, wpadł w szał, kiedy usłyszał, że sąsiedni Rzeszów staraniem Mikołaja Spytka Ligęzy uzyskał w 1590 r. potwierdzenie zniesienia łańcuckiego jarmarku na św. Marka. Wtedy rozpoczęto celowe zatrzymywanie w Łańcucie kupców zdążających do Rzeszowa ze wschodnich i południowych części Rzeczypospolitej m.in. z Wołoszczyzny i Mołdawii oraz zmuszanie ich do wystawiania towarów w Łańcucie. W źródłach datowanych na 1605 r. zachowały się wzmianki, w których znajdujemy informacje o skargach kupców z Suczawy potwierdzających gwałtowne akcje „Diabła”, które zresztą kontynuowali jego synowie.

Dzień św. Wojciecha był także kojarzony z przylotem bocianów, które na wsi nazywano nawet wojtkami. Oczekując na ich powrót zakładano na kalenicach stodół stare koła, by zachęcić je do założenia gniazda. W polskiej tradycji ludowej św. Wojciech jest patronem wiosny i wiosennych prac polowych, opiekunem rolników, pasterzy, pól i stad.

2021-04-14 07:27

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykan: jakich zmian dokona Leon XIV w Kurii Rzymskiej

9 maja, dzień po swoim wyborze na Stolicę Piotrową papieża, „Leon XIV wyraził wolę, aby szefowie i członkowie instytucji Kurii Rzymskiej, a także sekretarze i przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Państwa Watykańskiego tymczasowo kontynuowali pełnienie swoich urzędów donec aliter provideatur. Ojciec Święty pragnie bowiem zapewnić sobie pewien czas na refleksję, modlitwę i dialog przed dokonaniem jakichkolwiek nominacji lub ostatecznego potwierdzenia”. Tym niemniej zdaniem Marco Manciniego można w najbliższym czasie oczekiwać kliku nominacji.

Jednym z pierwszych stanowisk do obsadzenia w Kurii będzie z pewnością stanowisko prefekta Dykasterii ds. Biskupów oraz przewodniczącego Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej, które do swego wyboru pełnik kard. Robert Francis Prevost.
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV przed wyborem na papieża bardzo lubił podróżować, kilkakrotnie objechał kulę ziemską

2025-05-15 09:34

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

Zaledwie cztery dni po konklawe nowy papież Leon XIV zasugerował możliwość rychłej podróży do Turcji, z okazji 1700. rocznicy Soboru Nicejskiego. Nie jest to żadnym zaskoczeniem dla tych, którzy już znali jego biografię: jako kardynał, biskup, a zwłaszcza podczas dwunastu lat pełnienia funkcji przeora generalnego Zakonu Augustianów, Robert Francis Prevost podróżował więcej niż którykolwiek inny papież przed objęciem urzędu. „Rzadko widywano go w Rzymie w czasach, gdy był przełożonym generalnym zakonu. Przez trzy czwarte roku był w drodze” - powiedział w rozmowie z austriacką agencją katolicką Kahpress przeor klasztoru augustianów Wiedniu, ojciec Dominic Sadrawetz.

“Dla przełożonego generalnego augustianów ciągłe podróże są wpisane w profil jego pracy” - wyjaśnił o. Sadrawetz, który za czasów bp. Prevosta był wikariuszem regionalnym w Austrii i często go spotykał. „Regularne wizyty na miejscu są ważne, aby dobrze poznać wspólnoty regionalne oraz ich wyzwania - i osobiście poprowadzić ważne spotkania, takie jak np. kapituły zakonu” - powiedział. Choć w zgromadzeniu istnieją również kontynentalni asystenci generała oraz wikariusz generalny, których można delegować do zadań bp Prevost osobiście przeprowadzał wizytacje tak często, jak to było możliwe.
CZYTAJ DALEJ

Wybory prezydenckie: 13 kandydatów, blisko 29 mln uprawnionych do głosowania

2025-05-15 18:06

[ TEMATY ]

wybory

Karol Porwich/Niedziela

W wyborach prezydenckich, które odbędą się w niedzielę 18 maja, uprawnionych do głosowania jest blisko 29 milionów Polaków. Głosowanie odbywać się będzie w ponad 32 tys. obwodowych komisji wyborczych w kraju oraz 511 za granicą. W wyborach startuje 13 kandydatów.

Głosowanie odbywać się będzie w niedzielę w godz. 7.00 - 21.00. Po jego zakończeniu trzy telewizje: TVP, Polsat i TVN przedstawią wyniki exit poll - badanie zostanie przeprowadzone przez ośrodek Ipsos.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję