W tym roku Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu obchodzi 200. rocznicę działalności formacyjno-dydaktycznej. Po utworzeniu diecezji sandomierskiej w 1818 r. bullą Ex imposita Nobis pierwszy biskup sandomierski Szczepan Hołowczyc podjął starania o utworzenie seminarium.
Udało się to dopiero bp. Adamowi Prosperowi Burzyńskiemu, który – po skompletowaniu kadry profesorskiej oraz przyjęciu pierwszych kandydatów w 1820 r. – uroczyście zainaugurował pierwszy rok nauki.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Wspólnota
Reklama
Jak powiedział ks. dr Rafał Kułaga, rektor seminarium: – Jubileusz jest wydarzeniem bardzo szczególnym i radosnym w życiu każdej wspólnoty. Ma swoje odniesienie w Biblii oraz życiu Kościoła, czemu było poświęcone sympozjum naukowe. Szczególnie, kiedy przeżywamy jubileusz 200-lecia istnienia Wyższego Seminarium Duchownego musimy mieć świadomość tego, że jest to pewien etap, wskazujący na wielkie dziedzictwo historyczne, duchowe i osobowe tego seminarium; na tradycję oraz bogactwo doświadczenia, które stoi za nami. Jednocześnie to świętowanie i ta radość są dla nas nauką, stawiają przed nami znaki zapytania, a także perspektywę na przyszłość. Dlatego chcemy, przez ten jubileusz, nabrać siły intelektualnej, duchowej, żeby z nadzieją patrzeć w przyszłość. Seminarium jest i miejscem, i czasem, ale przede wszystkim jest wspólnotą. Z jednej strony są to osoby znajdujące się w tym miejscu, odpowiedzialne za formację kandydatów do kapłaństwa, z drugiej są to ci, którzy słyszą głos Chrystusa w swoim sercu.
Poprzednicy
W ciągu 200 lat działalności formacyjnej przez mury sandomierskiego seminarium przeszło wiele pokoleń kapłanów, którzy z poświęceniem, a nawet oddając swoje życie, świadczyli o Chrystusie. Są wśród nich tacy, którzy zostali już przez Kościół wyniesieni do chwały ołtarzy, ale również tacy, których procesy beatyfikacyjne się toczą.
Wśród błogosławionych męczenników II wojny światowej są: ks. Antoni Rewera, założyciel Zgromadzenia Córek Świętego Franciszka Serafickiego, ks. kmdr Władysław Miegoń, ks. Stefan Grelewski, ks. Kazimierz Grelewski, ks. Kazimierz Sykulski, ks. Franciszek Rosłaniec, ks. Bolesław Strzelecki. Do tego grona należy jeszcze dodać wielu świętych kapłanów, którzy przez oddaną posługę wskazywali wiernym drogę do nieba, ale nie zostali ogłoszeni błogosławionymi czy świętymi.
Figura
Nieodłącznym elementem kojarzącym się z sandomierskim seminarium – choć niemającym 200 lat – jest figura Dobrego Pasterza usytuowana na dziedzińcu wewnętrznym. Losy Chrystusa tulącego do serca owieczkę mogłyby być podstawą do napisania scenariusza filmowego, ale przede wszystkim wskazują na to, że przyszli kapłani mają szukać tych wszystkich, którzy poginęli lub pobłądzili i nie ma ich w Kościele.
Reklama
Pomysł, aby w miejsce zawalonej studni na dziedzińcu ustawić figurę Chrystusa Dobrego Pasterza zrodził się w 1913 r., kiedy Kościół obchodził jubileusz wydania edyktu mediolańskiego. Pomysłodawcą był ówczesny rektor seminarium ks. Paweł Kubicki. Wykonanie figury zlecono warszawskiej pracowni braci Łopieńskich, którzy wykonali m.in. pomnik Adama Mickiewicza. Przeszkodą w realizacji zamówienia okazał się wybuch I wojny światowej.
Uciekający ze stolicy Rosjanie dopuścili się licznych grabieży, zrabowali także figurę Dobrego Pasterza przeznaczoną dla sandomierskiego seminarium. Została ona wywieziona do Petersburga. Budynki seminarium w trakcie trwania wojny były przez półtora roku okupowane raz przez żołnierzy rosyjskich, a raz przez austriackich. Nadzieja na odzyskanie zrabowanej figury pojawiła się po podpisaniu w 1921 r. układu pokojowego przewidującego także zwrot zagrabionych dóbr kultury. Na szczęście wśród powracających dzieł była figura Chrystusa Dobrego Pasterza. Jej uroczystego poświęcenia dokonał bp Marian Ryx w 1921 r.
Seminarium od kuchni
Reklama
Dziś jadłospis seminaryjny układany jest na cały tydzień, a nie zawsze tak było. – Kiedy powstawało seminarium w 1820 r., przez kolejne dekady jadłospis był mocno schematyczny i ustalany przez seminaryjne statuty. Pierwsze zostały wydane w 1826 r. przez bp. Burzyńskiego, kolejne przez ks. Klemensa Bąkiewicza, biskupa nominata. Wskazywały one, jak miał wyglądać i z czego się składać obiad oraz kolacja. Zachowały się dokumenty określające projekty żywienia przyszłych duchownych, opracowane przez ks. Antoniego Misiórskiego, regensa, czyli rektora seminarium z połowy XIX wieku, które składane były do rządu rosyjskiego. Choć są to tylko projekty, dają one obraz, jak mógł wyglądać klerycki stół. W projekcie znajdujemy 6 rodzajów obiadów: obiad mięsny na 4 potrawy, na 3 potrawy, obiad postny na 4 potrawy, postny z nabiałem, obiad postny z olejem oraz obiad postny uroczysty na Wigilię i Wielki Czwartek. Projektowane obiady były przypisane do określonych dni w kalendarzu: obiad na 4 potrawy serwowano w uroczystości, niedziele, wtorki i czwartki. Takich obiadów w ciągu roku wypadało 140. Obiad mięsny na 3 potrawy podawano w poniedziałki i środy – wypadało ich 75 w roku. Określone były także kolacje. Wyróżniano ich 3 rodzaje: kolacja mięsna, postna z nabiałem i postna ścisła, która wypadała 62 dni w roku. Była naprawdę skromna, bo zawierała suchą bułkę i szklankę piwa, które było wtedy napojem niskoprocentowym i bardzo popularnym – opowiada ks. dr Piotr Tylec, historyk, dyrektor Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu.
Odpust
Jubileusz 200-lecia działalności seminarium został rozpoczęty na początku obecnego roku kalendarzowego różnymi inicjatywami, które miały ubogacić ten radosny czas. Została zorganizowana konferencja naukowa, przygotowywany jest album z codziennego życia seminarium oraz książka kucharska.
Od materialnych owoców jubileuszu ważniejsze są jednak te duchowe. Od 1 stycznia do 31 grudnia w kościele seminaryjnym św. Michała Archanioła można uzyskać odpust zupełny pod zwykłymi warunkami, tzn. dzięki spowiedzi sakramentalnej, Komunii św. i modlitwie w intencjach Ojca Świętego. W ciągu dnia można zyskać jeden odpust i ofiarować go za siebie lub jako pomoc dla dusz w czyśćcu. W roku jubileuszowym każdego dnia odbywa się wieczorna adoracja Najświętszego Sakramentu zakończona wspólną modlitwą brewiarzową.
Główne uroczystości jubileuszowe odbędą się 8 października.
