Reklama

Wiadomości

Prosto i jasno

30-Lecie odrodzonego Senatu

4 czerwca 1989 r. odbyły się pierwsze po wojnie całkowicie wolne wybory do odrodzonego Senatu, które okazały się wielkim zwycięstwem Solidarności

Niedziela Ogólnopolska 23/2019, str. 38

[ TEMATY ]

senat

SENAT.GOV.PL

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dnia 4 czerwca br. mija 30. rocznica wolnych wyborów do Senatu w 1989 r. Z tej okazji na uroczyste obchody marszałek Stanisław Karczewski zaprosił senatorów wszystkich dziewięciu kadencji. Również z tej okazji odbędzie się m.in. konferencja naukowa na temat roli Senatu w ustroju RP, jego znaczenia w procesie ustawodawczym, historycznej doniosłości w ustroju polskim jako strażnika kultury i tożsamości narodowej.

Odnowienie Senatu u progu odzyskanej wolności w 1989 r. nawiązywało do tradycji polskiego parlamentaryzmu: Senat jest starszy od Sejmu i pisząc najkrócej, odgrywał ogromną rolę w I RR – najpierw jako rada królewska, a także w II RP. Sejm i Senat zostały rozwiązane 2 listopada 1939 r. zarządzeniem prezydenta RP Władysława Raczkiewicza, wydanym w Paryżu. W oparciu o konstytucję prezydent zarządził, że wybory odbędą się 60 dni po zakończeniu wojny.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Niestety, po II wojnie światowej Polsce narzucono komunistyczny ustrój. Senat został zniesiony na podstawie sfałszowanego referendum 30 czerwca 1946 r., w konsekwencji do 1989 r. parlament w PRL był jednoizbowy. Dopiero w trakcie rokowań „okrągłego stołu” – w zamian za zgodę strony solidarnościowej na przywrócenie urzędu prezydenta – komuniści przywrócili Senat. 4 czerwca 1989 r. odbyły się pierwsze po wojnie całkowicie wolne wybory do odrodzonego Senatu, które okazały się wielkim zwycięstwem Solidarności: wybrano 99 osób rekomendowanych przez Komitety Obywatelskie „Solidarność” i tylko 1 spoza nich. Do Sejmu wybrano natomiast posłów w tzw. wyborach kontraktowych – tylko o 35 proc. mandatów mogli się swobodnie ubiegać kandydaci zgłoszeni przez grupy obywateli, reszta została z góry rozdzielona między PZPR, stronnictwa sojusznicze i inne ugrupowania rządowe. Ale i w Sejmie wszystkie mandaty, których nie rozdysponowano z góry, zostały objęte przez ówczesną stronę opozycyjną.

Pierwsze posiedzenie Senatu odbyło się 4 lipca 1989 r. Na marszałka wybrano prof. Andrzeja Stelmachowskiego. Senat przez pierwsze półtora roku pracy rozpatrzył 151 projektów ustaw przesłanych z Sejmu. Był w tym okresie inicjatorem nie tylko pakietu ustaw samorządowych, lecz także innych, przyjętych potem przez Sejm, projektów ustaw, m.in.: o przywróceniu Święta Narodowego 3 Maja, o ochronie dziecka poczętego, o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego oraz z powodu naruszania praw człowieka.

Senat wrócił także do zadania, które miał w II RP – do opieki nad Polonią. Obecnie zaangażowanie Senatu w tej dziedzinie jest bardzo duże. Znaczne środki z budżetu Kancelarii Senatu są przeznaczane na opiekę nad Polonią i Polakami za granicą, w tym na budowę i remonty polskich szkół, domów kultury polskiej oraz siedzib organizacji polonijnych w różnych krajach świata, zwłaszcza jednak na Wschodzie.

Od jakiegoś czasu pojawiają się koncepcje likwidacji Senatu. Jako senator nie jestem z pewnością obiektywny, ale uważam, że wysuwa je ktoś, kto nie zna zasad legislacji. Generalnie należy utrzymać zasadę obowiązującą np. w sądownictwie, czyli możliwość odwołania się do wyższej instancji, w tym przypadku do izby wyższej, która kontroluje i poprawia ustawy. Uważam, że Senat, skoro pochodzi z wyborów powszechnych, powinien mieć nieco silniejszą pozycję.

W programie obchodów 4 czerwca są m.in. Msza św. w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie, uroczyste posiedzenie Senatu w Sali Kolumnowej Sejmu oraz wieczorny koncert w Teatrze Wielkim.

2019-06-04 13:08

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Senat przyjął uchwałę wzywającą rząd do natychmiastowego wprowadzenia w Polsce stanu klęski żywiołowej

[ TEMATY ]

senat

ustawa

Michał Józefaciuk/senat.gov.pl

Senat przyjął w środę uchwałę wzywającą rząd do natychmiastowego wprowadzenia w Polsce stanu klęski żywiołowej. Podkreślono w niej, że związane z tym przesunięcie wyborów umożliwi koncentrację wszystkich sił politycznych, administracji państwowej i samorządowej na walce z epidemią koronawirusa.

Za uchwałą opowiedziało się 51 senatorów, 49 było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.
CZYTAJ DALEJ

Podróże, mecz tenisowy – o czym dziennikarze rozmawiali z Papieżem

2025-05-12 15:52

[ TEMATY ]

media

spotkanie

Papież Leon XIV

Vatican Media

Po przemówieniu do przedstawicieli mediów z całego świata w Auli Pawła VI Papież postanowił osobiście pozdrowić niektóre grupy dziennikarzy. W prezencie otrzymał szalik z peruwiańskich Andów i relikwię papieża Lucianiego, a jedna z osób zaproponowała mu mecz tenisowy. „O ile nie będzie Sinnera” – zażartował Papież, odnosząc się do czołowego włoskiego tenisisty.

Szalik z alpaki z peruwiańskich Andów, zdjęcie z dziennikarką w niemal „papieskim” białym kostiumie, dar w postaci relikwii papieża Lucianiego, propozycja meczu tenisowego (to jeden z ulubionych sportów Leona XIV), żart na temat możliwej podróży do miejsca, gdzie odbywał się Sobór Nicejski i - tej niezrealizowanej -do Fatimy – takie prezenty i pytania przekazywali Leonowi XIV dziennikarze, którzy mieli okazję rozmawiać z nim po audiencji dla mediów z całego świata.
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV potwierdza: przygotowujemy podróż do Turcji

2025-05-12 13:06

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

PAP/EPA/ETTORE FERRARI

Papież Leon XIV potwierdził, że przygotowywana jest jego podróż do Turcji na obchody 1700. rocznicy Soboru Nicejskiego. Odbędą się one w Izniku niedaleko Stambułu.

Pytany przez dziennikarzy podczas dzisiejszej audiencji w Auli Pawła VI o tę podróż, którą planował już papież Franciszek, odpowiedział: „Przygotowujemy ją”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję