Zgodnie z tradycją, pielgrzymka odbyła się w przeddzień Niedzieli Środków Społecznego Przekazu. Mszy św. w Bazylice Jasnogórskiej przewodniczył i homilię wygłosił abp Wacław Depo, metropolita częstochowski, przewodniczący Rady ds. Środków Społecznego Przekazu Konferencji Episkopatu Polski. Wśród kapłanów celebrujących pielgrzymkową Eucharystię byli: abp Edward Nowak z Watykanu, bp Andrzej Przybylski z Częstochowy, ks. inf. Ireneusz Skubiś – honorowy redaktor naczelny „Niedzieli” oraz o. Jerzy Tomziński – były generał Zakonu Paulinów, który przez wiele lat był redaktorem „Niedzieli”. W listopadzie br. najstarszy paulin ukończy 100 lat życia. W pielgrzymce wzięli udział senatorowie RP Czesław Ryszka i Artur Warzocha.

Zaczerpnąć duchowej mocy

Uczestnicy pielgrzymki zostali powitani przez o. Mieczysława Polaka OSPPE – podprzeora Jasnej Góry. Życzył pielgrzymom, aby w czasie, kiedy świętujemy 100. rocznicę odzyskania niepodległości przez naszą Ojczyznę, spojrzenie Matki z jasnogórskiego wizerunku dotknęło każdego pielgrzyma, by na każdego spłynęły potrzebne łaski i wewnętrzna moc, abyśmy napełnieni Duchem Świętym dawali świadectwo wiary i budowali naszą Ojczyznę bardziej braterską i ewangeliczną.

Abp Depo w homilii zwrócił uwagę, że pielgrzymka przypada w dniu liturgicznego wspomnienia Najświętszej Maryi Panny Bolesnej. – Patrząc na cierpienie Maryi, która trzyma na kolanach ciało Jezusa, czujemy się odpowiedzialni za matczyny ból z powodu naszych grzechów – powiedział. – Jednocześnie zadajemy sobie pytania: Dlaczego tyle bólu i cierpienia na świecie? Dlaczego cierpią i umierają niewinni już pod sercem matki czy ofiary tzw. litosnej śmierci, czyli eutanazji? I dlaczego istnienie ludzkie kosztuje tyle bólu? Tyle pytań bez odpowiedzi... Trudno nam to zrozumieć, że przecież Chrystus wszedł w naszą ludzką historię nie po to, aby cierpienie i śmierć zlikwidować ani nawet żeby je nieco umniejszyć. On oddał życie na krzyżu za wszystkich, za każdego, bez wyjątku, człowieka; jak podkreślał św. Jan Paweł II – nawet gdyby on nie zdawał sobie z tego sprawy. Chrystus umarł za każdego, ale po to, by w każdym ludzkim cierpieniu i śmierci po prostu być – podkreślił abp Depo. Sięgnął do myśli Benedykta XVI zawartej w encyklice o chrześcijańskiej nadziei: „Będziemy zbawieni nie dzięki postępowi ani nauce, ani też przez rewolucje społeczne, tym bardziej przez kłamstwa medialne, lecz przez nadzieję opartą na wierze, którą przynosi Chrystus i Jego Ewangelia. Prawdziwą nadzieją, wielką nadzieją człowieka może być tylko Bóg, który nas umiłował w swoim Synu. Nie jakikolwiek bóg, ale Bóg, który ma ludzkie oblicze i ludzkie serce. I umiłował nas do końca, każdego człowieka i ludzkość w całości”.

Ewangelię i Konstytucję należy czytać razem

Abp Depo wezwał do odwagi opowiadania się po stronie Chrystusa i jego Ewangelii. Przypomniał, że już w 2007 r. podczas kongresu na temat: „Wartości i Perspektywy dla Europy”, zorganizowanego w Watykanie przez Komisję Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE), Benedykt XVI pytał: „Czy nie dziwi fakt, że dzisiejsza Europa z jednej strony chce się uważać za wspólnotę wartości, a z drugiej – jak się wydaje – coraz częściej neguje istnienie wartości uniwersalnych i absolutnych? Czy ta szczególna forma «apostazji», najpierw od samej siebie, a potem od Boga, nie prowadzi do zwątpienia we własną tożsamość?” – Te pytania – zauważył abp Depo – zdumiewająco współbrzmią z apelem Zofii Kossak, która swoją książkę „Z otchłani”, będącą świadectwem jej pobytu w obozie w Auschwitz, kończy słowami: „Wychowajcie inaczej ludzi, a wszystko będzie rozwiązane. Czas, by wreszcie świat zrozumiał, że prawda, wolność i dobro nie istnieją i nie mogą istnieć poza Bogiem. Poza Bogiem jest tylko śmierć. Poza Bogiem jest tylko obóz, poza Bogiem jest tylko otchłań. Poza Bogiem jest tylko obóz i śmierć”.

Metropolita częstochowski zwrócił uwagę, że Ewangelię i Konstytucję trzeba czytać łącznie, a nie wybiórczo. I podał przykłady: – Konstytucja definiuje małżeństwo jako związek mężczyzny i kobiety. Dlaczego nie przyjmują do wiadomości tej prawdy ci, którzy próbują wymusić akceptację w Polsce jednopłciowych „małżeństw” i jeszcze adopcję przez te związki dzieci? – zapytał. – Podobnie jest z zapisami w Konstytucji i wyrokami Trybunału Konstytucyjnego, który orzekł, że aborcja na życzenie jest niezgodna z Konstytucją. Dlaczego mniejszość środowiskowa nie ustaje w wysiłkach, by przywrócić pełną swobodę zabijania dzieci. Ewangelia i Konstytucja idą razem. Trzeba więc odważnie dawać świadectwo wiary w naszej codzienności, pomimo różnych słabości – podkreślił Ksiądz Arcybiskup. – Świat będzie nie tylko oczekiwał, ale też żądał od nas potwierdzenia życiem tego, w kogo i komu wierzymy i za kim idziemy. Wierząc w Niego, mamy przyszłość. Umiejmy być wdzięczni Bogu za to, kim jesteśmy, i radujmy się naszą wiarą każdego dnia – powiedział na zakończenie abp Depo. W czasie Mszy św. Redakcja „Niedzieli” złożyła Akt Zawierzenia Matce Bożej.

„Pro Ecclesia et Pontifice”

Szczególnym wydarzeniem tegorocznej pielgrzymki było wręczenie red. nacz. Lidii Dudkiewicz medalu „Pro Ecclesia et Pontifice”, przyznanego jej przez Stolicę Apostolską. – Myślę, że słowo wdzięczność, bo ono się wpisuje w Eucharystię jako istotne, jest najpierw dostrzeżeniem dobra konkretnego człowieka, czyli najpierw jego istnienia, a później dobra, które czyni – powiedział abp Wacław Depo, wręczając medal. Akt nadania odczytał abp Edward Nowak. Dziękując za papieskie wyróżnienie, red. Lidia Dudkiewicz powiedziała m.in.: – Z drżeniem odbieram z rąk Księdza Arcybiskupa Metropolity Częstochowskiego to zaszczytne wyróżnienie Stolicy Apostolskiej. Wdzięczność wyrażam Panu Bogu, że dzięki Jego łasce możemy dźwigać naszą „Niedzielę” również w trudnym czasie przełomu między papierem a siecią. Redaktor Naczelna wyraziła wdzięczność Matce Bożej – jako Pierwszej Redaktorce „Niedzieli”. Podziękowała Ojcu Świętemu Franciszkowi, z którego ust usłyszeliśmy, że „Niedziela” jest „wielkim darem Bożej Opatrzności dla narodu polskiego”. Specjalne wyrazy wdzięczności red. Dudkiewicz skierowała do abp. Depo, który – jak się wyraziła – odnalazł redaktorkę „Niedzieli” między stertami gazet i migających ekranów komputerów i zgłosił ją do Stolicy Apostolskiej z prośbą o przyznanie papieskiego wyróżnienia. Redaktor Naczelna podkreśliła, że wyróżnienie to pragnie zadedykować wszystkim, którzy w tej długiej, ponad 90-letniej, historii „Niedzieli” trudzili się, prowadząc ją przez czas milczenia i czas mówienia, głównie redaktorom naczelnym z ks. inf. Ireneuszem Skubisiem, który aż 33 lata kierował tygodnikiem. Wskazała jeszcze dwie ważne dla „Niedzieli” osobistości, którym w związku z wyjątkowym zaszczytem, którego dostąpiła, złożyła hołd. To Zofia Kossak – redaktorka i autorka tekstów drukowanych w „Niedzieli” oraz kończący w tym roku 100 lat o. Jerzy Tomziński, który już od swoich ministranckich czasów był związany z „Niedzielą”, a potem przez długie lata był jej redaktorem.

Liturgię Mszy św. ubogaciły śpiewem: Jasnogórski Chór Żeński „Kółeczko” oraz Chór Dziewczęcy „Filiae Mariae” pod dyrekcją Marioli Jeziorowskiej.

Śladami Zofii Kossak

Część studyjna pielgrzymki odbyła się w redakcyjnej auli. Zaproszeni prelegenci przedstawili postać Zofii Kossak w 50. rocznicę jej śmierci. Gościem specjalnym spotkania była Anna Fenby Taylor – wnuczka tej wybitnej pisarki, która z wielką radością i wzruszeniem przyjęła pierwszy punkt programu – monodram pt. „Moje kochane dziecko «Niedziela»”, poświęcony pamięci jej Babci Zofii. Tytuł przedstawienia został zaczerpnięty z listu Zofii Kossak, który przesłała do Częstochowy z pobytu na emigracji w Anglii. Autorem scenariusza i reżyserem monodramu jest dziennikarz Studia TV „Niedziela” Marian Florek, wykonawczynią – Małgorzata Marciniak, aktorka Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie. W zaprezentowanych w auli „Niedzieli” wypowiedziach przedstawiono nieznane dotąd fakty z życia wielkiej pisarki. Ks. Mariusz Frukacz przypomniał, że to Zofia Kossak, która po upadku Powstania Warszawskiego mieszkała w Częstochowie, udała się do bp. Teodora Kubiny z inicjatywą wznowienia „Niedzieli”. Była też organizatorką i autorką wielu publikacji. Dr Elżbieta Wróbel z Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie podkreśliła, że Zofia Kossak była jedną z osób, które zorganizowały w czasie okupacji dostarczanie Komunii św. do więzienia na Pawiaku w Warszawie. To ona przekazała jako wotum na Jasną Górę m.in. służącą temu celowi puderniczkę z podwójnym dnem. Dr hab. Agnieszka Czajkowska, prof. UJD, mówiła o chrześcijańskim wymiarze pisarstwa Zofii Kossak. Zaznaczyła, że pisarka uważała katolicyzm za najwyższą formę chrześcijaństwa, a świat w jej powieściach jest ukazywany jako dzieło Boga. Sen. Artur Warzocha przyznał, że wychował się na dziełach Zofii Kossak. Zaprezentował inicjatywy, które podjął w Senacie RP i na UJD w Częstochowie w 50. rocznicę śmierci Zofii Kossak. Bardzo ważne dla słuchaczy było świadectwo wnuczki pisarki – Anny Fenby Taylor, która podkreśliła, że Babcia Zofia w znacznym stopniu wpłynęła na jej życie. Osobiste kontakty nie były co prawda zbyt częste ani w czasach, kiedy dziadkowie gospodarowali na farmie Trossell w Kornwalii, ani tym bardziej później, kiedy wrócili do Górek. Mimo to listy pisane do wnuków przez Zofię Kossak, a także prowadzone rozmowy, zwłaszcza w czasach, gdy pani Anna mogła już przyjechać z Londynu na wakacje do Górek, były bardzo ubogacające. – Babcia chciała wnukom zaszczepić Polskę – powiedziała Anna Fenby Taylor. – Z listów wiedzieliśmy, jak ważny był dla niej Bóg. Była dla mnie osobą dzielną, wewnętrznie silną, optymistyczną i pozytywnie nastawioną do świata.

„Sursum Corda” i „Mater Verbi”

Jak co roku podczas pielgrzymki, osoby w szczególny sposób związane z „Niedzielą” otrzymały statuetki „Sursum Corda” i medale „Mater Verbi” . Laureatami statuetek zostali: Anna Fenby Taylor – za działania na rzecz upamiętniania Zofii Kossak, Adam Bujak – fotograf, autor wielu albumów m.in. o Janie Pawle II, Zdzisław Sowiński – fotograf, operator filmowy i reżyser oraz Kaja Godek wraz z członkami i wolontariuszami Fundacji Życie i Rodzina. Wręczono również medale „Mater Verbi”. Wśród laureatów okolicznościowego medalu z wizerunkiem Zofii Kossak są: abp Wacław Depo, o. Jerzy Tomziński, ks. inf. Ireneusz Skubiś, sen. Artur Warzocha, ks. prał. Bogdan Bartołd – proboszcz archikatedry warszawskiej, prelegenci pielgrzymkowej sesji, Studio Telewizyjno-Radiowe „Niedzieli”, Beata Pieczykura, Halina Ślęzak z „Niedzieli” centralnej oraz przedstawiciele oddziałów „Niedzieli” w całej Polsce.

Ważnym punktem pielgrzymki był występ Chóru „Basilica Cantans” pod dyrekcją Włodzimierza Krawczyńskiego, który zaprezentował koncert pieśni legionowych i patriotycznych dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.