Reklama

Niedziela Przemyska

Archikatedra przemyska

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Archikatedra jest trzecim łacińskim kościołem biskupim w Przemyślu. Pierwszą katedrą (1375-1412) był drewniany kościółek pw. Świętych Piotra i Pawła. Drugą (1412-1460) kościół z kamienia na Zamku. Budowę obecnej katedry w stylu gotyckim rozpoczął bp Mikołaj Błażejowski w 1495 r. Ostały się tylko mury i filary. Odbudowę wraz z wyposażeniem wnętrza zakończono w pierwszych dziesiątkach XVI wieku. W 1578 r. starosta przemyski Jan Tomasz Drohojowski ufundował obecną kaplicę Najświętszego Sakramentu. Gotycka katedra służyła biskupom przemyskim do początku XVIII wieku. Przebudowana została w stylu barokowym przez bp. Aleksandra Fredrę. Roboty rozpoczęto w roku 1728. W prezbiterium umieszczono ołtarz barokowy i nowe stalle, pozostawiając jednak gotycką konstrukcję wnętrza z pilastrami i żebrowaniami sklepienia. W nawach wymieniono filary sklepienia, poszerzono okna, sprawiono barokowe ołtarze i konfesjonały, położono marmurową posadzkę, ściany i gzymsy pokryto polichromią z bogatymi złoceniami. Z frontu dobudowano okazały portyk, z boku zaś od strony południowej kaplicę z kryptą grobową dla rodziny Fredrów. W 1733 r. runęło sklepienie nawy głównej i jeden filar. Odbudowę zakończono w 1744 r. za bp. Wacława Sierakowskiego, który też 15 sierpnia tego roku dokonał ponownej konsekracji katedry.

W roku 1883 bp Łukasz Solecki podjął dzieło gruntownej restauracji świątyni według projektu arch. Tomasza Prylińskiego. Prezbiterium przywrócono gotycki charakter przez odsłonięcie ciosowego muru i szkarp, wydłużenie okien i zaopatrzenie ich w kamienne maswerki oraz witraże projektu Jana Matejki. Sprawiono neogotycki wielki ołtarz i stalle. Nawy pozostawiono w baroku, ale wymieniono w nich ołtarze i ambonę, ściany naw i prezbiterium oraz filary otoczono dębową boazerią. Całe wyposażenie drzewne wnętrza wykonał Ferdynand Majorski z Przemyśla. Polichromią wnętrze katedry pokrył Tadeusz Popiel z Krakowa. Restaurację ukończono za bp. Józefa Sebastiana Pelczara.

W roku 1928 zakupiono wielki organ firmy Biernackich. W 1941 r. spłonął od niemieckich pocisków dach katedry z sygnaturką, uległy zniszczeniu matejkowskie witraże. Dach (bez sygnaturki) odbudowano w ciągu paru miesięcy, nowe witraże sprawiono w ostatnich latach. Dwa z nich (św. Jan Chrzciciel w wielkim ołtarzu i św. Stanisław Biskup) projektował Mehoffer, trzy środkowe prof. Wojciechowski z Krakowa. Wieża zbudowana została w latach 1759-1764. W roku 1907 podwyższono ją i nakryto barokowym hełmem. W roku 1960 z okazji 500-lecia rozpoczęcia budowy katedra otrzymała od Stolicy Apostolskiej tytuł bazyliki mniejszej. Przy okazji renowacji wnętrza bazyliki (1968-1972) odsłonięto na sklepieniu prezbiterium zabytkową polichromię renesansową z połowy XVI wieku.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2017-02-22 14:15

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Podziemia pełne tajemnic

Niedziela przemyska 24/2020, str. I

[ TEMATY ]

Przemyśl

archikatedra

Ks. Józef Trela

Skarby archikatedry przemyskiej

Skarby archikatedry przemyskiej

Rotunda św. Mikołaja w podziemiach bazyliki archikatedralnej w Przemyślu została wyróżniona w ogólnopolskim konkursie „Zabytek Zadbany 2020”.

Wyróżnienie przyznano w kategorii „utrwalenie wartości zabytkowej obiektu”. Odsłonięcie reliktów romańskiej rotundy było drugim etapem prac prowadzonych w podziemiach archikatedry. Zachowane mury fundamentowe budowli pochodzą najprawdopodobniej z 2. połowy XII wieku. Parafię rzymskokatolicką św. Jana Chrzciciela przy bazylice archikatedralnej w Przemyślu wyróżniono za udany zakres robót konstrukcyjno-budowlanych i prac konserwatorskich. Pozwoliły one na udostępnienie zwiedzającym reliktów rotundy św. Mikołaja w podziemiach bazyliki.
CZYTAJ DALEJ

Nota doktrynalna o tytułach maryjnych: Matka wiernego ludu, a nie Współodkupicielka

2025-11-04 11:12

[ TEMATY ]

Maryja

nota

Vatican Media

Dokument Dykasterii Nauki Wiary, zaaprobowany przez Papieża Leona XIV, precyzuje, jakich tytułów należy używać w odniesieniu do Matki Bożej. Szczególną uwagę zwraca na określenie „Pośredniczka wszystkich łask”.

Mater Populi fidelis (Matka Ludu wiernego) to tytuł noty doktrynalnej opublikowanej dzisiaj, we wtorek 4 listopada, przez Dykasterię ds. Doktryny Wiary. Nota, podpisana przez prefekta, kardynała Víctora Manuela Fernándeza, oraz sekretarza sekcji doktrynalnej, ks. Armando Matteo, została zaaprobowana przez Papieża 7 października. Jest ona owocem długiej pracy teologicznej całego kolegium. To tekst doktrynalny poświęcony pobożności maryjnej, skupiający się na osobie Maryi, która – jako Matka wierzących – jest ściśle związana z dziełem Chrystusa. Nota przedstawia biblijne podstawy pobożności maryjnej oraz przywołuje liczne wypowiedzi Ojców Kościoła, Doktorów Kościoła, tradycji wschodniej oraz myśli ostatnich papieży.
CZYTAJ DALEJ

Łódź: Kwestowali dla zabytków

2025-11-05 17:00

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

Piotr Drzewiecki

Kwesta na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza w Łodzi.

Kwesta na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza w Łodzi.

Ponad 125 tysięcy złotych zebrano w trakcie 31. kwesty na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza w Łodzi.

Tradycyjna zbiórka funduszy na najstarszej łódzkiej nekropolii przy ulicy Ogrodowej odbyła się 1 i 2 listopada. Po raz pierwszy zbiórka miała miejsce 30 lat temu, w 1995 roku, a najstarsza istniejąca łódzka nekropolia istnieje od 1855 roku i liczy sobie już 170 lat. I to właśnie ta rocznica była motywem przewodnim tegorocznej kwesty. – W tym roku przewodnim hasłem kwesty jest „170. lat Starego Cmentarza”. 9 września 1855 roku cmentarz został poświęcony i od początku była to wielowyznaniowa nekropolia. Pierwsza taka w Łodzi. Odzwierciedla historię naszego miasta. Przypominamy te 170 lat i ratujemy zabytki Starego Cmentarza. Około 1000 kaplic grobowych, pomników, rzeźb i kutych ogrodzeń zabytkowych się na nim znajduje. Odnowiliśmy prawie 220 z nich. – mówi Cezary Pawlak z Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem przy ulicy Ogrodowej w Łodzi. Kwesta łączy, bo z puszkami stoją zawsze politycy, dziennikarze, ludzie mediów czy kultury a także różnych stowarzyszeń działających w Łodzi i okolicach. W tym roku kwestowali także przedstawiciele Stowarzyszenie Kombatantów Misji Pokojowych ONZ - Koło nr 40 w Łodzi. Jak co roku, tegoroczną kwestę poprzedziła akcja sprzątania nekropolii przez uczniów łódzkich szkół. W tym roku kwesta miała też swoją wersję online. Za pośrednictwem portalu zrzutka.pl albo specjalnie wygenerowanego kodu QR można było przekazywać datki. Od 1995 roku w ramach kwesty uzbierano już ponad 2,2 miliona złotych, za które udało się odnowić prawie 220 pomnik nagrobnych. W ubiegłym roku, w ramach jubileuszowej, 30. kwesty na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza przy ulicy Ogrodowej w Łodzi zebrano rekordową kwotę 143 tysięcy złotych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję