Ślady Świętego Jana Pawła II

Niedawno Wanda Półtawska przyznała, że Polacy nie zrozumieli i niewiele zachowują z myśli Jana Pawła II. Jednak w codzienności Polaków ślady Jana Pawła II są obecne. Niektóre dzieła, wyrosłe z inspiracji jego nauczanie są trwałe i konkretne. W 1. rocznicę kanonizacji św. Jana Pawła II prezentujemy kilka takich śladów w archidiecezji wrocławskiej.

Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia

Ogólnopolska Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia”, której głównym celem jest wyrównywanie szans na polu edukacji młodzieży z terenów wiejskich i małych miast, działa także w naszej archidiecezji. Obecnie programem stypendialnym objętych jest 2500 stypendystów, a spośród nich 101 mieszka i studiuje dziś we Wrocławiu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Mieszkańcy archidiecezji widzą stypendystów przede wszystkim podczas Dnia Papieskiego, w rocznicę wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Apostolską. Młodzi studenci z biało-żółtymi chustami organizują wydarzenia w tym dniu, prowadzą zbiórkę na stypendia.

Stypendyści dali się też poznać jako niezawodni wolontariusze wielu akcji społecznych, charytatywnych i wydarzeń religijnych w mieście. Są wolontariuszami Caritas Archidiecezji Wrocławskiej, biorą udział w przedświątecznych zbiórkach żywności we wrocławskich sklepach, w akcji Zielony Mikołaj i innych. Od pięciu lat współuczestniczą w organizacji wrocławskiego Orszaku Trzech Króli. To oni rozdają uczestnikom tysiące koron i śpiewników na trasie przemarszu, niosą nagłośnienie, a także większość chorągwi orszakowych. – Bez ich pomocy byłoby nam o wiele trudniej, są niezwykle zorganizowaną i zdyscyplinowaną grupą – mówi Elżbieta Woźniak-Łojczuk. – Podczas tegorocznego Orszaku stypendyści stawili się w komplecie, odpowiedzialnie podejmując swoje zadania.

– W ubiegłym roku nawiązaliśmy współpracę z MOPS-em. Jako wolontariusze udzielamy korepetycji dzieciom i młodzieży z rodzin będących pod opieką tej instytucji. Oferty wolontariatu przekazuje nam także Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego, Biuro Prezydenta Miasta – mówi Michał Gołębiowski, szef wrocławskiej wspólnoty FDNT w latach 2012-2014.

Reklama

– Wolontariat stał się naszym zwyczajowym zajęciem oprócz nauki, po prostu zawsze, kiedy mamy czas i siłę, pomagamy – uśmiecha się Jagoda Ciereszko.

– Pomagamy także starszym osobom, najczęściej tam, gdzie mieszkamy, na osiedlach. Włączamy się w Szlachetną Paczkę. Działamy w duszpasterstwie akademickim Dach, Most, Maciejówka, czy Dominik – mówi Damian Spychalski, szef wspólnoty FDNT.

– Niedawno włączyliśmy się także jako wolontariusze w inicjatywę organizowaną przez Radio Rodzina – Czwartkowe Katechezy Wrocławskie. Jesteśmy otwarci na wszelkie inne potrzeby, dzięki temu że jako wspólnota stanowimy potencjał osób gotowych zawsze pomagać.

Kiedy stypendyści zaczynają studia z daleka od domu, czasem na drugim końcu Polski, wspólnota akademicka Fundacji Dzieła Nowego Tysiąclecia jest właśnie po to, by młodzi ludzie nie pogubili się w nowych dla siebie środowiskach – mówi Michał Gołębiowski. – Ważna wtedy jest też formacja, sami o nią dbamy. Do obowiązków szefa wspólnoty należy organizacja rekolekcji, dni skupienia, spotkań – wszystko w duchu nauczania Jana Pawła II, przekazując jego spuściznę.

Wzajemna pomoc wśród stypendystów odbywa się też na poziomie poszczególnych uczelni. – Jesteśmy rozproszeni na największych uczelniach w mieście, z których każda ma swój system. Starsi studenci wspierają młodszych w poruszaniu się w tych codziennych aspektach studiowania.

Gdyby nie stypendia FDNT, część z nas nie odważyłaby się na studia, a wielu byłoby o wiele trudniej, bądź byliby zmuszeni wybierać takie kierunki, które nie są spełnieniem ich marzeń czy planów o dorosłości – mówi Michał. – Staramy się także zaprezentować Fundację w parafiach archidiecezji. Przyjeżdżamy na zaproszenie księży proboszczów bądź pytamy, czy możemy przyjechać. Bierzemy udział w niedzielnej Mszy św., czytamy czytania, śpiewamy psalm, mówimy świadectwa.

Reklama

Patron kościołów

Trzy parafie archidiecezji wrocławskiej zdecydowały o przyjęciu za patrona swoich kościołów filialnych św. Jana Pawła II. Imię świętego papieża nosi kościół pomocniczy w Korzeńsku, kościół filialny parafii Węgry w Starym Śleszewie oraz kościół filialny parafii Ciepłowody w Kobylej Głowie.

Jan Paweł II jest także patronem ponad 70 szkół i przeszkoli w archidiecezji wrocławskiej.

Wrocław – miasto spotkań

Wrocław zawdzięcza Janowi Pawłowi II hasło, którym od 1997 roku miasto promuje się na całym świecie, a które wrocławianie natychmiast przyjęli jak swoje, jakby funkcjonowało od stuleci. „Wrocław – miejsce spotkania” – tak powiedział właśnie tu, we Wrocławiu, Papież Polak w maju 1997 r. podczas 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego. „Wrocław jest miastem położonym na styku trzech krajów, które historia bardzo ściśle ze sobą połączyła. Jest poniekąd miastem spotkania, jest miastem, które jednoczy. Tutaj w jakiś sposób spotyka się tradycja duchowa Wschodu i Zachodu”.

Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 4 czerwca 1998 r. jest oficjalnym hasłem promocyjnym Wrocławia, ogłoszone w strategii rozwoju i promocji miasta „Wrocław 2000 plus”.

Spotkanie przeszłości i przyszłości, spotkanie kultur, spotkanie dramatycznych losów i skomplikowanych historii ludzkich.

Spotkanie niosące nadzieję na przyszłość, na odwagę łączenia najlepszych cech i talentów mieszkańców miasta i tych, którzy tu przyjeżdżają choćby na chwilę.

Miasto, w którym jest klimat i przestrzeń do spotkania tego, co różne.

Zapewne myśl Jana Pawła II może być rozwijana jeszcze długo, być może potomni znajdą jeszcze inne aspekty, mieszczące się w tym zwięzłym, lapidarnym, lecz jakże celnym określeniu.

Styl kapłaństwa Karola Wojtyły

Karol Wojtyła, o wiele wcześniej zanim jako biskup i papież zaczął nauczać o roli świeckich, swoim stylem życia, sposobem w jaki pełnił posługę kapłańską, pokazywał miejsce świeckich we wspólnocie kościelnej. Jako młody ksiądz (zwany „wujkiem”) jeździł na kajaki ze świeckimi przyjaciółmi, chodził z nimi po górach, itp. Starał się do końca wejść w ich problemy, zgłębić je i przeżyć. Po to, aby zrozumieć życie małżeńskie, przyjaźnił się z wieloma małżeństwami, z tą najbardziej spektakularną przyjaźnią jaka łączyła go z Wandą i Andrzejem Półtawskimi.
Jako kardynał i arcybiskup krakowski utrzymywał kontakty, często przyjaźń, z niemal wszystkimi najwybitniejszymi świeckimi intelektualistami katolickimi, jakich miała wówczas Polska. Z kolei jako papież w swych apartamentach w Pałacu Apostolskim prowadził "dom otwarty" – także na świeckich. Na każdym obiedzie czy kolacji, obok kardynałów, pojawiali świeccy z Polski i z całego świata. Joaquin Nawarro-Valls, jego rzecznik, opowiada, że widywał się z papieżem codziennie i zawsze Jan Paweł II znajdował chwilę na głębszą z nim rozmowę. Jako przełożony, nie tylko przekazywał mu informacje ale starał się z nim współmyśleć. Był przekonany, że rzecznik papieża nie może posiadać tylko wiedzy o działaniach papieża, ale winien z nim myśleć niejako na „jednej fali”. Dopiero wówczas będzie mógł to dobrze przekazywać mediom.
Będąc papieżem nadal przyjaźnił się z wieloma świeckimi z Polski, z profesorskimi rodzinami Grygielów, Swieżawskich, Tarnowskich, Kłoczowskch czy wspomnianymi już Półtawskimi. Zawsze miał dla nich czas. Jego stosunek do ludzi świeckich zobaczyć można było także podczas wzruszającego spotkania z rodziną zwykłych suwalskich rolników Bożeny i Stanisława Milewskich w Leszczewie nad Wigrami w 1999 r. Papież przyjechał do ich wiejskiego, ubogiego domu i zasiadł w izbie przy stole, gdzie przez dłuższy czas słuchał o problemach polskiej wsi w trudnym okresie ustrojowej transformacji.
Na łożu śmierci Jana Pawła II otaczał nie tylko watykański dwór, co zrozumiałe, ale byli tam obecni i świeccy przyjaciele: Joaquin Navarro-Valls oraz Wanda Półtawska.
Można powiedzieć, że jako kapłan, biskup i papież, Karol Wojtyła tworzył Kościół razem ze świeckimi. A wielu z nich wywarło bardzo poważny wpływ na jego nauczanie. Gdyby np. nie dr Wanda Półtawska, prawdopodobnie Jan Paweł II nie stworzyłby cyklu katechez środowych „Mężczyzną i niewiastą stworzył ich”, lub byłyby one zupełnie inne.

Wybiła godzina laikatu!

Jan Paweł II nieustannie podkreślał rolę jaka mają do spełniania świeccy w Kościele. Przywoływał nauczanie Soboru Watykańskiego II, który mówił o powołaniu ludzi świeckich jako konsekwencji sakramentu chrztu i bierzmowania, a nie czyjegokolwiek nadania. Wyjaśniał, że „w swojej odpowiedzi na pytanie „kim są wierni świeccy”, Sobór odbiegł od poprzednich definicji, w większości negatywnych, i przyjmując zdecydowanie pozytywny punkt widzenia, stwierdził z całym przekonaniem, że są oni pełnoprawnymi członkami Kościoła objętymi jego tajemnicą i obdarzonymi specyficznym powołaniem, którego celem w sposób szczególny jest „szukanie Królestwa Bożego zajmując się sprawami świeckimi i kierując nimi po myśli Bożej” - czytamy w napisanej przezeń posynodalnej adhortacji "Christifideles laici".
„Chrzest - pisał - nie odrywa świeckich od świata, lecz powierza im powołanie, które właśnie w świecie, wewnątrz świata winno się urzeczywistniać, gdyż „tam ich Bóg powołuje, aby wykonując właściwe sobie zadania, kierowani duchem ewangelicznym przyczyniali się do uświęcenia świata na kształt zaczynu, od wewnątrz niejako, i w ten sposób przykładem zwłaszcza swego życia promieniując wiarą, nadzieją i miłością, ukazywali innym Chrystusa” (ChL 15).
W 1998 r. – u progu Wielkiego Jubileuszu - Jan Paweł II mówił o „znakach nadziei w Kościele, wzbudzanych działaniem Ducha Świętego”. Wśród znaków tych wymieniał m. in. udział świeckich w apostolskiej misji Kościoła. „W sposób szczególny Duch Święty zachęca dzisiaj Kościół do rozbudzania powołania i posłannictwa wiernych świeckich - mówił. Ich udział i współodpowiedzialność w życiu wspólnoty chrześcijańskiej oraz ich różnorodna obecność w apostolstwie i służbie społeczeństwu każą nam z nadzieją oczekiwać u progu trzeciego Tysiąclecia dojrzałej i płodnej epifanii laikatu”. „Nie możemy ponadto zapominać - kontynuował - iż jednym z darów udzielanych przez Ducha Świętego w naszych czasach jest rozkwit ruchów kościelnych, na które od początku mojego Pontyfikatu ciągle wskazuję jako na powód nadziei dla Kościoła i społeczeństwa. Są one znakiem wolności form, w których realizuje się jeden Kościół, i stanowią pewną nowość, która oczekuje na odpowiednie przyjęcie w całej swojej pozytywnej owocności dla Królestwa Bożego obecnego w historii"
Jan Paweł II był przekonany, że współczesność jest czasem, w którym Duch Święty udziela szczególnych charyzmatów ludziom świeckim, gdyż taka jest dziś potrzeba całej wspólnoty. A ich owocem są nowe ruchy i wspólnoty apostolskie, które narodziły się w Kościele w ostatnim półwieczu. Wiązał z nimi nadzieję na „nową wiosnę Kościoła”.
Apelował o właściwą współpracę świeckich z pasterzami. W Liście apostolskim «Novo millennio ineunte», otwierającym trzecie tysiąclecie, napisał, że bardzo ważne jest „popieranie różnych form zrzeszania się, zarówno tradycyjnych, jak i nowszych ruchów kościelnych, ponieważ nadają one Kościołowi żywotność, która jest darem Bożym i przejawem prawdziwej 'wiosny Ducha".
Specyfika misji świeckich
Dojrzały chrześcijanin – podkreślał Jan Paweł II – to człowiek odpowiedzialny za wszystkie dziedziny życia, człowiek, który w sposób harmonijny tą odpowiedzialność realizuje nie tylko w płaszczyźnie życia kościelnego bądź rodzinnego, ale także na gruncie zawodowym, społecznym i w konsekwencji także politycznym. Ostrzegał, że w życiu chrześcijan „nie może być dwóch równoległych nurtów: z jednej strony tzw. życia duchowego z jego własnymi wartościami i wymogami, z drugiej tak zwanego życia świeckiego, obejmującego rodzinę, pracę, relacje społeczne, zaangażowanie polityczne i kulturalne”.
Mówił zatem o dwóch podstawowych obszarach zaangażowania świeckich. Pierwszym jest apostolskie zaangażowanie w parafii i we wspólnocie Kościoła lokalnego, a drugim zaangażowanie w ewangelizację oraz "uświęcanie" otaczającego świata. W ramach tego pierwszego zadania podkreślał, że świeccy winni uczestniczyć w Radach Duszpasterskich Diecezji, w Parafialnych Radach Duszpasterskich oraz w innych gremiach refleksji nad Kościołem i jego rozwojem. Przestrzegał też przed destrukcyjnym oddziaływaniem klerykalizmu zarówno wśród duchownych jak i wśród świeckich, nieustannie zachęcając do dialogu i współpracy duchownych ze świeckimi oraz świeckich z duchownymi, nawet jeśli ten dialog bywa często niełatwy.
Równoległą misją świeckich jest to co Sobór Watykański II nazywa "consecratio mundi", czyli uświęcaniem otaczającego świata. Podkreślał więc rolę zaangażowania świeckich w świecie, jako miejscu rozwoju i realizacji ich eklezjalnego powołania. „Chrzest bowiem nie odrywa świeckich od świata, lecz powierza im powołanie, które właśnie w świecie, wewnątrz świata winno się urzeczywistniać, gdyż „tam ich Bóg powołuje, aby wykonując właściwe sobie zadania, kierowani duchem ewangelicznym przyczyniali się do uświęcenia świata na kształt zaczynu, od wewnątrz niejako, i w ten sposób przykładem zwłaszcza swego życia promieniując wiarą, nadzieją i miłością, ukazywali innym Chrystusa” (ChL 15). Wyjaśniał, że to sam Bóg - w świetle swego stwórczego i odkupieńczego aktu - powierzył świat ludziom, aby uczestniczyli oni w dziele stworzenia, wyzwalali je spod działania grzechu i by sami dążyli do świętości poprzez małżeństwo, wybór celibatu, życie rodzinne, zawodowe, a także wielorakie formy działalności społecznej” (ChL 15).
Kolejnym wymiarem misji świeckich winno być ich zaangażowanie w proces nowej ewangelizacji otaczającego świata. Po raz pierwszy użył je papież Paweł VI w „Evangelii nuntiandi”, natomiast bardzo często posługiwał się Jan Paweł II. Nowa ewangelizacja – pisał - musi się zmierzyć ze zjawiskiem dystansowania się od wiary, które przejawia się coraz bardziej w społeczeństwach i kulturach, które wydawały się być od wieków przeniknięte Ewangelią. Także w tych wszystkich sferach życia, które narażone są na szczególne zeświecczenie. I tu właśnie otwiera się olbrzymia przestrzeń dla apostolstwa świeckich. Świeccy bowiem - dzięki obecności w szeroko pojętym życiu społecznym - są w stanie dotrzeć tam, gdzie tzw. Kościół instytucjonalny nigdy nie będzie obecny.
Jan Paweł II nie tylko więc zachęcał do ewangelizacji, ale pokazywał swoją posługą jak to robić, podjął bowiem olbrzymi wysiłek ewangelizacyjny, jakim stały się pielgrzymki do poszczególnych krajów. Wspierał również wszelkie nowe formy ewangelizacji, które były podejmowane przez ruchy.