Reklama

Niedziela Sandomierska

Sandomierz był mu bliski

Niedziela sandomierska 12/2015, str. 6

[ TEMATY ]

Jan Długosz

Alicja Trześnowska

Dom Jana Długosza w Sandomierzu

Dom Jana Długosza w Sandomierzu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Muzeum Diecezjalne i Okręgowe w Sandomierzu uczciło 600. rocznicę urodzin Jana Długosza (1415-80), duchownego, wielkiego kronikarza, obok św. Jana Pawła II – w roku 2015 patrona Polski. Z tej okazji zorganizowane zostały wykłady na temat związków Jana Długosza z Sandomierzem dla młodzieży szkolnej i dla dorosłych, które wygłosił dr Tomisław Giergiel, autor wielu prac dotyczących dziejów Sandomierza i ziemi sandomierskiej.

Bliski stosunek Jana Długosza do ludzi i instytucji sandomierskich, a także do samego miasta wykładowca ukazał w świetle zachowanych listów Jana Długosza i dokumentów, powoływał się też na jego dzieła pisarskie. Działania sławnego kronikarza w Sandomierzu dr Tomisław Giergiel podzielił na dwa etapy: przed i po objęciu przez niego kanonii przy kolegiacie sandomierskiej. Wiadomo, jak powiedział, że przed objęciem kanonii bywał w Sandomierzu niejednokrotnie z dworem biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego jako m. in. jego notariusz i uwierzytelniał dokumenty biskupa w Sandomierzu i jego dworze w Złotej. W pokazie medialnym historyk zaprezentował dokument własnoręcznie spisany przez Długosza, do dziś przechowywany w Muzeum Diecezjalnym. Jak dalej wyjaśniał, wizyty Jana Długosza po objęciu kanonii w Sandomierzu miały związek z budową kościoła w Odechowie, który był jego uposażeniem jako kanonika. Przyjeżdzał tu także w związku z załatwianiem spraw majątkowych kapituły przed sądami kościelnymi, odnową kolegium mansjonarzy, funkcjonującym przy kolegiacie od 1417 r. oraz budowaniem domu dla księży mansjonarzy w latach 1474 -80, zwanym Domem Długosza. Fundatora upamiętnia kamienna płyta erekcyjna z herbem Wieniawa, nawiązującym do rycerskich tradycji jego rodu i inskrypcja zamieszczona na tym domu. Dr Tomisław Giergiel wspomniał, że Jan Długosz był w Sandomierzu po śmierci Zbigniewa Oleśnickiego zaangażowany w sprowadzenie zwłok kardynała do Krakowa. Mówił też, że Długoszowi zawdzięczamy informacje na temat domów prałatów i kanoników w Sandomierzu. Znajdowały się one w bezpośredniej bliskości świątyni, w obrębie cmentarza kolegiaty, co można zobaczyć na miedziorycie Jakoba Hoefnagla w muzeum. – Jako główny administrator dóbr biskupa dokonał opisu wszystkich beneficjów kościelnych w diecezji krakowskiej, dzięki czemu można poznać uposażenie i strukturę kapituły oraz stan kolegiaty sandomierskiej. Sytuował ją na pierwszym miejscu po kościele katedralnym w Krakowie, ale według niego upiększona była tak, że niewiele różniła się od niejednej katedry. Pełen skład kapituły kolegiackiej przedstawił Długosz w „Liber Beneficiorum”. W testamencie Jan Długosz nadał kapitule w Sandomierzu dobra w Prądniku pod Krakowem – wyliczał kolejne zasługi Tomisław Giergiel. Podkreślił, że kronikarz w swym wiekopomnym dziele: „Rocznikach albo kronikach sławnego Królestwa Polskiego”, spisanych w dwunastu księgach, wzmiankował o Sandomierzu 160 razy, w tym o roli kolegiaty sandomierskiej w dziejach Państwa Polskiego, co wymaga dokładnego zbadania i opracowania.

Udostępniono również wystawę plenerową o Janie Długoszu przy Muzeum Diecezjalnym, opracowana przez kustosz Urszulę Stępień oraz dr. Tomisława Giergiela, ilustrująca związki Długosza z Sandomierzem. Wystawa przypomina o nim też jako o dyplomacie, wychowawcy synów króla Kazimierza Jagiellończyka i ojcu historiografii polskiej, który o swych „Rocznikach” napisał: „Przepowiadam, że to oto dzieło może posłużyć królom, książętom i innym znakomitym mężom za przykład i zwierciadło, które by ich zapalało i podniecało do sławnych czynów”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2015-03-19 11:26

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nauka w sutannie

Przez stulecia zdobywanie i upowszechnianie wiedzy łączyło się zazwyczaj z założeniem sukni duchownej i wykształceniem teologicznym. Polska nauka wiele zawdzięcza znakomitym umysłom, które łączyły powinności kapłańskie z pracą badawczą w całym wachlarzu dziedzin i dyscyplin.

Z okazji Dnia Nauki Polskiej, poświęconego upamiętnieniu dokonań polskich naukowców, przypomnijmy niektóre z tych postaci. Ich szczytną plejadę otwiera Mikołaj Kopernik (1473 – 1543), w którego rocznicę urodzin (przyszedł na świat 19 lutego 1473 r.) obchodzimy właśnie Dzień Nauki Polskiej.
CZYTAJ DALEJ

Nauczyciel życia duchowego

Święty Paweł VI uważał go za wzór do naśladowania dla wszystkich współczesnych księży cierpiących na kryzys tożsamości.

Święty Jan z Ávili urodził się w rodzinie szlacheckiej o korzeniach żydowskich. Już jako 14-latek studiował prawo na uniwersytecie w Salamance, a potem filozofię i teologię w seminarium w Alcalá. Od samego początku jednak chciał służyć biednym. Po śmierci swoich rodziców rozdał majątek ubogim, a na przyjęcie po święceniach kapłańskich zaprosił dwunastu żebraków i osobiście im usługiwał. Jego wielkim pragnieniem były misje w Ameryce, jednak na polecenie arcybiskupa Sewilli został misjonarzem ludowym. Głosząc misje w Andaluzji, katechizował dzieci, uczył dorosłych modlitwy, był gorliwym spowiednikiem. W 1531 r. trafił do więzienia inkwizycji, gdyż oskarżono go o herezję iluminizmu (przeświadczenie, że prawdę można poznać wyłącznie intuicyjnie, dzięki oświeceniu umysłu przez Boga). Po licznych interwencjach oczyszczono go jednak z zarzutów i został uwolniony. Założył m.in. uniwersytet w Baeza, na południu Hiszpanii. Powołał także do istnienia stowarzyszenie życia wewnętrznego. Prowadził korespondencję duchową m.in. z Ludwikiem z Granady, Ignacym Loyolą i Teresą z Ávili.
CZYTAJ DALEJ

Włochy: Brat papieża John Prevost przyjechał do Rzymu

2025-05-10 20:09

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

PAP/EPA/FABIO FRUSTACI

Do Rzymu przyjechał z USA starszy brat papieża Leona XIV - John Prevost. Jak zapowiedział, w Wiecznym Mieście spędzi kilka dni.

John Prevost to jeden z dwóch braci nowego papieża, urodzonego w Chicago.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję