Reklama

Wędrówki po Małych Ojczyznach (8)

Witajcie, drodzy Wędrowcy, którzy przemierzacie niestrudzenie czas i przestrzeń. Ostatnio zagłębiliśmy się w uliczki Cieszanowa dotkniętego największą tragedią XX w. - II wojną światową. Mieszkańcy, mimo pozornej beznadziejności, nie poddali się. Szybko zaczęli organizować ruch oporu...

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Obrońcy

Ruch oporu w Cieszanowie i okolicach rozwinął się niezwykle szybko. Jego początki sięgają już 1939 r. Na leśnych obszarach przedwojennego powiatu lubaczowskiego walczyły oddziały partyzanckie BCh i AK. W 1943 r. do walk z okupantem przyłączyła się Gwardia Ludowa. W okolicach Cieszanowa jednak, według relacji Stanisława Szabatowskiego, GL nie miała żadnych swoich struktur organizacyjnych, zaś członkowie Batalionów Chłopskich wchodzili w struktury organizacyjne AK. Dla przykładu - na przełomie lat 1943/44 w Tomaszowie Lub., gdzie była siedziba komendy AK, funkcję komendanta pełnił major Wilhelm Szczepankiewicz ps. "Drugak" z AK. Jego zastępcą natomiast był por. Władysław Surowiec ps. "Sosna" z BCh.
W 1939 r., według relacji świadków, na tereny Cieszanowa i okolic dotarła konspiracyjna organizacja "Klon", na temat której do tej pory istnieje wiele niejasności. Dotychczas badacze z trudem rekonstruują jej dzieje (m.in. miejscowy historyk, Stanisław Gajerski). W organizacji tej działał m.in. ks. kpt. Józef Śliwa, proboszcz parafii Boremel w diecezji łuckiej, który pełnił obowiązki kapelana wojskowego podczas kampanii wrześniowej. Po drugiej bitwie tomaszowskiej pozostał na terenie dawnego powiatu lubaczowskiego. Podobno zatrzymał się na krótki czas na probostwie w Bruśnie Nowym, a potem w Cieszanowie. Następnie udał się do Huty Różanieckiej. Aresztowano go w roku 1941. Rok później zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Na obszarze Cieszanowa w czasie wojny funkcjonowały dwie placówki AK. Pierwszą z nich zorganizował obwód jarosławski. Podlegała najpierw komendantowi w Krakowie, a od 1941r. - we Lwowie. W kwietniu 1944 r. przekazano ją pod dowództwo nowo powołanego obwodu lubaczowskiego. Placówką tą dowodził st. sierż. Józef Czemerda.
Drugą, należącą do obwodu tomaszowskiego, dowodził ppor. rez. Franciszek Szajowski ps. "Kruk", a jego zastępcą był podchor. Wilhelm Kołodziejczyk ps. "Kosa". W tej grupie działali przeważnie młodzi ludzie mieszkający w Cieszanowie. W jej obrębie zorganizowano drużynę Wojskowej Służby Kobiet, której komendantką została Kazimiera Maciejko ps. "Jerzy". Placówka ta podlegała komendantowi V Rejonu, porucznikowi Marianowi Wardzie, ps. "Polakowski". Pod względem liczebności szczególnie szybko zaczęła rozrastać się w 1943 r. Od tego czasu Niemcy, nie mogąc poradzić sobie z ruchem oporu, zaczęli wykorzystywać do walki z Polakami oddziały UPA.
Tutaj zatrzymamy się w naszej wędrówce. Jednak tylko na chwilę. W następnym naszym spotkaniu zobaczymy już wolny Cieszanów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zmiany kapłanów 2024 r.

2024-05-22 15:45

[ TEMATY ]

zmiany księży

zmiany personalne

zmiany kapłanów

Karol Porwich/Niedziela

Maj i czerwiec to miesiąc personalnych zmian wśród duchownych. Przedstawiamy bieżące zmiany księży proboszczów i wikariuszy w poszczególnych diecezjach.

Biskupi w swoich diecezjach kierują poszczególnych księży na nowe parafie.

CZYTAJ DALEJ

Diecezja bydgoska: zmiany personalne 2024

2024-06-11 14:20

[ TEMATY ]

zmiany księży

zmiany kapłanów

Karol Porwich/Niedziela

Ordynariusz diecezji bydgoskiej bp Krzysztof Włodarczyk dokonał zmian personalnych wśród duchowieństwa diecezji bydgoskiej.

Z dniem 3 czerwca:

CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: 25. Ogólnopolska Pielgrzymka Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci

2024-06-16 18:20

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Jasna Góra

Od św. Jana Pawła II uczą się wytrwałości w modlitwie różańcowej zawierzając swoje życie Matce Bożej. Są w niego zapatrzeni, bo to On zachęcał do modlitwy różańcowej mówiąc, że to jest skarb, który trzeba odkryć. Na Jasnej Górze odbyła się 25. Ogólnopolska Pielgrzymka Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci Radia Maryja. Jubileuszowa pielgrzymka przebiegała pod hasłem „Jestem w Kościele”.

- To dziękczynienie Panu Bogu, za dar Kościoła, a w tym Kościele, także za wspólnotę Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci, która każdego dnia odpowiadając na zaproszenie Matki Najświętszej, bierze do swoich dłoni różaniec i odmawia go z dziecięcą wiarą i ufnością - powiedział o. Piotr Dettlaff, opiekun różańcowych wspólnot

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję