Reklama

Wędrówki po Małych Ojczyznach (8)

Witajcie, drodzy Wędrowcy, którzy przemierzacie niestrudzenie czas i przestrzeń. Ostatnio zagłębiliśmy się w uliczki Cieszanowa dotkniętego największą tragedią XX w. - II wojną światową. Mieszkańcy, mimo pozornej beznadziejności, nie poddali się. Szybko zaczęli organizować ruch oporu...

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Obrońcy

Ruch oporu w Cieszanowie i okolicach rozwinął się niezwykle szybko. Jego początki sięgają już 1939 r. Na leśnych obszarach przedwojennego powiatu lubaczowskiego walczyły oddziały partyzanckie BCh i AK. W 1943 r. do walk z okupantem przyłączyła się Gwardia Ludowa. W okolicach Cieszanowa jednak, według relacji Stanisława Szabatowskiego, GL nie miała żadnych swoich struktur organizacyjnych, zaś członkowie Batalionów Chłopskich wchodzili w struktury organizacyjne AK. Dla przykładu - na przełomie lat 1943/44 w Tomaszowie Lub., gdzie była siedziba komendy AK, funkcję komendanta pełnił major Wilhelm Szczepankiewicz ps. "Drugak" z AK. Jego zastępcą natomiast był por. Władysław Surowiec ps. "Sosna" z BCh.
W 1939 r., według relacji świadków, na tereny Cieszanowa i okolic dotarła konspiracyjna organizacja "Klon", na temat której do tej pory istnieje wiele niejasności. Dotychczas badacze z trudem rekonstruują jej dzieje (m.in. miejscowy historyk, Stanisław Gajerski). W organizacji tej działał m.in. ks. kpt. Józef Śliwa, proboszcz parafii Boremel w diecezji łuckiej, który pełnił obowiązki kapelana wojskowego podczas kampanii wrześniowej. Po drugiej bitwie tomaszowskiej pozostał na terenie dawnego powiatu lubaczowskiego. Podobno zatrzymał się na krótki czas na probostwie w Bruśnie Nowym, a potem w Cieszanowie. Następnie udał się do Huty Różanieckiej. Aresztowano go w roku 1941. Rok później zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Na obszarze Cieszanowa w czasie wojny funkcjonowały dwie placówki AK. Pierwszą z nich zorganizował obwód jarosławski. Podlegała najpierw komendantowi w Krakowie, a od 1941r. - we Lwowie. W kwietniu 1944 r. przekazano ją pod dowództwo nowo powołanego obwodu lubaczowskiego. Placówką tą dowodził st. sierż. Józef Czemerda.
Drugą, należącą do obwodu tomaszowskiego, dowodził ppor. rez. Franciszek Szajowski ps. "Kruk", a jego zastępcą był podchor. Wilhelm Kołodziejczyk ps. "Kosa". W tej grupie działali przeważnie młodzi ludzie mieszkający w Cieszanowie. W jej obrębie zorganizowano drużynę Wojskowej Służby Kobiet, której komendantką została Kazimiera Maciejko ps. "Jerzy". Placówka ta podlegała komendantowi V Rejonu, porucznikowi Marianowi Wardzie, ps. "Polakowski". Pod względem liczebności szczególnie szybko zaczęła rozrastać się w 1943 r. Od tego czasu Niemcy, nie mogąc poradzić sobie z ruchem oporu, zaczęli wykorzystywać do walki z Polakami oddziały UPA.
Tutaj zatrzymamy się w naszej wędrówce. Jednak tylko na chwilę. W następnym naszym spotkaniu zobaczymy już wolny Cieszanów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bp Pękalski: piłka nożna może być drogą za Chrystusem

2024-06-25 09:03

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

ks. Paweł Kłys

- Sport, piłka nożna, to mogą być drogi, po których idziemy za Chrystusem – mówił bp Pękalski do liturgicznej służby ołtarza.

W Łodzi rozpoczął się drugi dzień XIX Ogólnopolskich Mistrzostw LSO w piłce nożnej. Na wydarzenie przybyły 123 drużyny, a już dziś poznamy zwycięzców tegorocznej edycji piłkarskich rozgrywek.

CZYTAJ DALEJ

Pielgrzymka prezydenckiego kapelana: "od Krzyża, do Krzyża i z Krzyżem, którego trzeba znowu bronić"

2024-06-24 13:59

[ TEMATY ]

ks. Zbigniew Kras

Archiwum ks. Zbigniewa Krasa

Ksiądz Zbigniew Kras, kapelan prezydenta Andrzeja Dudy idzie z samotną pielgrzymką "w intencji ustania wojny w Ukrainie i w Palestynie, od Krzyża, do Krzyża i z Krzyżem, którego trzeba znowu bronić". Ruszył 10 czerwca z Bałtyckiego Krzyża Nadziei, a celem jest Giewont. Duchowny codziennie relacjonuje swoją pielgrzymkę w mediach społecznościowych.

Duchowny również w ubiegłym roku pielgrzymował w intencji ustania wojny w Ukrainie z Warszawy do Lipnicy Murowanej. Prezydencki kapelan wyruszył wówczas spod Kolumny Zygmunta w stolicy, a celem była Kolumna św. Szymona w Lipnicy Murowanej.

CZYTAJ DALEJ

UE/ Unia Europejska rozpoczęła negocjacje akcesyjne z Ukrainą

2024-06-25 18:41

[ TEMATY ]

Unia Europejska

Ukraina

Adobe Stock

Unia Europejska we wtorek w Luksemburgu zainaugurowała negocjacje akcesyjne z Ukrainą. "To kamień milowy w naszych stosunkach" - zadeklarowała w imieniu UE szefowa MSZ Belgii Hadja Lahbib. "Potwierdzamy przystąpienie do rozmów akcesyjnych" - powiedziała wicepremierka Olha Stefaniszyna reprezentująca Ukrainę.

Ministerka spraw zagranicznych Belgii, która obecnie sprawuje przewodnictwo w UE, podkreśliła, że proces rozszerzenia jest geostrategiczną inwestycją w pokój, bezpieczeństwo, stabilność i dobrobyt. Dodała, że UE docenia determinację Ukrainy w realizacji programu reform UE, zwłaszcza w kontekście rosyjskiej agresji, i oczekuje zaangażowania we wdrażanie kolejnych reform.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję