Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Papieskie inspiracje

Niedziela sosnowiecka 15/2014

[ TEMATY ]

wspomnienia

Krzysztof Chwaleba

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na trasie VII pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w 1999 r. znalazł się Sosnowiec, gdzie 14 czerwca na placu Papieskim Ojciec Święty spotkał się z wiernymi Zagłębia Dąbrowskiego. Przemawiając, podkreślił szczególną wartość pracy w jej ludzkim wymiarze. Człowiek powinien być traktowany jako sprawca i twórca, a nie jako narzędzie produkcji. Papież wskazał na koniczność widzenia Bożej perspektywy w ludzkim wysiłku. „Trud pracy i dzieła przeszłych pokoleń stanowią dla nas wyzwanie, aby w dalszym ciągu czynić sobie ziemię poddaną, tę ziemię, którą Stwórca nam dał w posiadanie, dał i zadał równocześnie” - mówił wówczas Jan Paweł II.

Wcześniej biskup sosnowiecki Adam Śmigielski SDB w znamiennych słowach przywitał Ojca Świętego na ziemi ludzi pracy, w „stolicy czerwonego Zagłębia, czerwonego (...) nie od nienawiści i negacji wartości religijnych i narodowych, ale czerwonego z miłości Boga i Ojczyzny”. Wypowiedź ta stała się inspiracją dla artysty z Krosna, Krzysztofa Chwaleby, do stworzenia w 2007 r. medalu upamiętniającego wizytę Papieża Polaka w Sosnowcu. Na rewersie medalu, wokół portretu Jana Pawła II znalazły się przewrotne słowa: „Sosnowiec - bastion komunizmu wita Papieża”. Twórca wprowadził ów napis z przekory wobec tradycyjnego uznawania ziemi sosnowieckiej za stolicę „czerwonego Zagłębia”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Medal należy do serii osiemdziesięciu dzieł Krzysztofa Chwaleby zatytułowanej „Śladami pielgrzymek Jana Pawła II po Polsce”. Prace były odlewane w brązie, w latach 2001-2009. Jest to najliczniejsza w Polsce grupa medali poświęconych Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II stworzona przez jednego artystę. Grawer uczestniczył w pełnym cyklu powstawania prac - od projektu komputerowego, poprzez model i odlew po ostateczną obróbkę. W Polsce tylko część medalierów pozostawia swoje piętno na każdym egzemplarzu dzieła. Większość wykonuje projekt oraz gipsowy model, który przekazuje odpowiedniemu zakładowi. Tym sposobem proces produkcji finalizuje się już bez udziału artysty, w Mennicy Polskiej w Warszawie lub w obcej firmie rzemieślniczej.

Twórca postawił sobie cel zilustrowania wszystkich wizyt Ojca Świętego Jana Pawła II w Polsce. Na awersach medali Krzysztof Chwaleba umieszczał wizerunki ołtarzy, przy których Papież odprawiał Msze św., nabożeństwa czy tylko głosił słowo do wiernych, lub też przedstawiał zarysy najbardziej charakterystycznych budowli w miejscach odwiedzanych przez Ojca Świętego. Na medalu sosnowieckim znalazł się wizerunek ołtarza zbudowanego na placu Papieskim, zaprojektowanego przez firmę AIR Jurkowscy - Architekci Sp. z o.o. Symbolika obiektu nawiązywała do charakteru regionu. Na podstawie w kształcie ściętego ostrosłupa artyści umieścili sosnę z rozwieszonym krzyżem. Było to nawiązanie do początków historii miasta - do sosnowych lasów. Wokoło ustawiono stalową ramę, która symbolizowała industrializację i przemysłowy charakter regionu. Krzyż niejako łączył i uświęcał te dwa wymiary - naturę i osiągnięcia ludzkiej pracy. Wskazywał na ideę sprawiedliwości społecznej. Nad tronem Ojca Świętego Jana Pawła II projektanci umieścili szklany dach, który miał być znakiem domu rodzinnego.

Reklama

Oryginalne w pracy Krzysztofa Chwaleby na tle polskiego medalierstwa papieskiego jest to, że nie portret Jana Pawła II jest najważniejszym motywem ikonograficznym. Istotą przedstawienia jest zarys ołtarza na awersie. Wizerunek Ojca Świętego przesunięto na rewers - odwrotną i mniej ważną stronę dzieła. Papież Polak został przedstawiony od przodu, z prawą ręką podniesioną w geście pozdrowienia.

W medalierstwie funkcjonowały dwa typy szat Ojca Świętego Jana Pawła II. W przypadku ilustrowania scen z życia codziennego Papież ubrany był w strój zwykły, składający się z białej przepasanej sutanny, pelerynki (mucetu) oraz piuski. Gdy medal odnosił się do chwil bardziej podniosłych, np. momentu sprawowania Liturgii, Ojciec Święty nosił strój pontyfikalny. Jego elementami były m.in.: ozdobny ornat, paliusz na ramionach jako symbol władzy papieskiej oraz mitra na głowie. W trakcie wizyty w Sosnowcu Papież nie odprawiał Mszy św. Wygłosił słowo do wiernych podczas prawie półtoragodzinnego spotkania z mieszkańcami Sosnowca. Krzysztof Chwaleba do ilustracji sceny wybrał więc strój zwykły, codzienny Papieża. Tym sposobem podkreślony został niejako rodzinny charakter tej wizyty.

We współczesnej sztuce medalierskiej istnieje wiele schematów ukazywania Ojca Świętego Jana Pawła II. Częste są popiersia lub półpostaci z profilu. Do rzadszych typów ikonograficznych należą przedstawienia całej sylwetki. Zupełnie unikatowe są wizerunki Jana Pawła II widzianego od tyłu. Współcześni medalierzy z dużą swobodą ilustrowali życie Jana Pawła II, podkreślając ludzki wymiar jego posługi. Znane są przedstawienia Papieża wśród dzieci, przechadzającego się w górach, czy jako starszego człowieka podpierającego się laską. Polskie medale dedykowane Ojcu Świętemu odbiegają od tradycji portretowania wcześniejszych papieży podkreślającej majestat i powagę urzędu. Są wspaniałym dokumentem jego drogi do świętości.

2014-04-11 14:14

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Byliśmy razem przy ołtarzu i przy redakcyjnym stole

Niedziela Ogólnopolska 49/2018, str. 23

[ TEMATY ]

wspomnienia

wspomnienie

Archiwum „Niedzieli”

Podczas kolegium redakcyjnego edycji płockiej w centrali „Niedzieli” w Częstochowie, pierwszy z lewej – ks. Adam Łach

Podczas kolegium redakcyjnego edycji
płockiej w centrali „Niedzieli” w Częstochowie,
pierwszy z lewej – ks. Adam Łach

Wiadomość o nagłej śmierci ks. Adama Łacha, proboszcza w Nowym Duninowie, który przez niemal dekadę był redaktorem odpowiedzialnym za płocką edycję „Niedzieli”, z trudem jeszcze dociera do naszej świadomości

Przez wiele lat ks. Adam Łach był jednym z nas. Również wtedy, gdy przestał przyjeżdżać do Częstochowy, pozostał wierny „Niedzieli”, a my nadal traktowaliśmy go jak kogoś bardzo bliskiego. Należał do „niedzielnej” rodziny. Obok tego mocnego mężczyzny o szczerej twarzy, wielkim sercu i dużym poczuciu humoru nie sposób było przejść obojętnie. Ceniliśmy jego dobroć, pracowitość, profesjonalizm i oddanie dla misji „Niedzieli”. Ale nade wszystko kochaliśmy go jako człowieka i kapłana. Nie sposób zliczyć przegadanych w redakcji godzin i litrów wypitej kawy, setek pomysłów, dyskusji i kończonych salwami śmiechu anegdotek, którymi sypał jak z rękawa. Wielu z nas pamięta jubileusz edycji płockiej, na który zjechało się towarzystwo z 21 lokalnych edycji „Niedzieli”, z ówczesnym redaktorem naczelnym ks. inf. Ireneuszem Skubisiem na czele. Wspaniałe spotkanie okazało się wkrótce spotkaniem pożegnalnym z edycją, chociaż nitki wiążące ks. Adama z redakcją nigdy na dobre nie zostały zerwane.
CZYTAJ DALEJ

Konklawe. Co się dzieje po wyborze papieża?

2025-05-07 21:08

[ TEMATY ]

konklawe

PAP/EPA/VATICAN MEDIA HANDOUT

Konklawe wchodzi w końcową fazę, gdy elekt otrzyma co najmniej dwie trzecie głosów. W tym roku, przy 133 elektorach, będzie to poparcie co najmniej 89 purpuratów. Jeśli tak się stanie, osoba wskazana przez kardynałów usłyszy pytanie: "Czy przyjmujesz?".

„Czy przyjmujesz?” - pyta elekta przewodniczący konklawe. Jeżeli usłyszy odpowiedź twierdzącą, oznacza to koniec konklawe, a wybrany zostaje papieżem. Następnie odpowiada na pytanie o imię.
CZYTAJ DALEJ

Prokuratura: życie rannego strażnika uniwersyteckiego nie jest zagrożone

2025-05-08 09:57

[ TEMATY ]

Warszawa

zabójstwo

Uniwersytet Warszawski

PAP/Radek Pietruszka

Życie rannego strażnika uniwersyteckiego nie jest zagrożone - poinformowała w czwartek Prokuratura Okręgowa w Warszawie. Przekazała, że czynności procesowe z podejrzanym o zabójstwo pracowniczki UW zaplanowano w godzinach popołudniowych w Prokuraturze Rejonowej Śródmieście-Północ.

Prokuratura poinformowała też, że godzina konferencji prasowej zostanie podana w czwartek na portalu X nie wcześniej niż o godz. 13.30.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję