Prace kierowanego przez bp. Bryla Zespołu ds. Przygotowania Wskazań dla Formacji Stałej i Posługi Prezbiterów w Polsce trwają od dwóch lat. Biskupi zapoznali się z tezami powstającego dokumentu a także z wynikami badań przeprowadzonych przez UKSW i Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego (ISKK). Dyrektor ISKK Marcin Jewdokimow wskazywał m.in., że księża sygnalizują zaskoczenie i niepewność w związku z tym, że otaczająca ich rzeczywistość jest inna od tej, do której byli przygotowani w seminarium.

Po obradach bp Bryl powiedział, że bardzo by chciał, aby dokument stanowił konkretną odpowiedź na realna sytuację, uwzględniał współczesne potrzeby i przeżycia księży. Rozpoznaniu tych potrzeb służyły odbywane podczas zebrania plenarnego spotkania w grupach.

“Chcemy towarzyszyć konkretnym księżom w konkretnej sytuacji, wspierając ich w tych wszystkich zmaganiach, które dzisiaj mają. Widzimy, że czasy nie są łatwe, co zresztą w tych badaniach mocno nam wyszło, że to jest duże wyzwanie dla wielu księży” - przyznał przewodniczący Zespołu.

Biskup podkreślił, że celem przygotowywanego dokumentu jest pobudzenie księży do osobistego rozwoju i dojrzałości we wszystkich wymiarach: zarówno ludzkim, jak intelektualnym i duchowym.

Podczas zebrania plenarnego główne wątki powstającego dokumentu o formacji stałej księży przedstawili biskupom dr Magdalena Jóźwik i ks. dr Grzegorz Strzelczyk z Zespołu ds. Przygotowania Wskazań dla Formacji Stałej i Posługi Prezbiterów w Polsce. Podkreślali oni, że tożsamość kapłańska jest czymś, co powinno trwać całe życie i nie może koncentrować się na byciu prezbiterem lecz rozpoczynać od wymiaru ludzkiego i chrześcijańskiego.

“Mówiąc o tożsamości księdza Zespół najpierw koncentruje się na jego człowieczeństwie, potem na chrześcijaństwie, a dopiero na trzecim etapie na byciu prezbiterem” - wskazuje dr Jóźwik, która jest także odpowiedzialną za projekty formacyjne w Archidiecezjalnym Centrum Formacji Pastoralnej w Katowicach.

Zdaniem ks. Strzelczyka cały proces formacji należy dziś przeprowadzić znacznie bardziej integralnie, czyli uzupełnić o kilka podstawowych elementów, zwłaszcza formację ludzką, czyli pracę nad kompetencjami miękkimi, umiejętnościami relacyjnymi itd. Konieczna zmiana akcentów i powodzenie procesu formacji stałej, tłumaczył teolog, zakłada też zmianę perspektywy u przełożonych kościelnych. “Żeby to się powiodło, musi nastąpić nawrócenie relacyjne w tym sensie, że jedni i drudzy muszą zwracać większą uwagę na swoje potrzeby, możliwości itd., nie w abstrakcji tylko w konkretnych relacjach. Trzeba zauważyć konkretnego księdza, z jego potrzebami, bo podejmowane decyzje personalne albo sprzyjają jego rozwojowi, albo nie” - powiedział ks. Strzelczyk dodając, że stanowi to wyzwanie zwłaszcza w dużych diecezjach i wymaga zmiany w stylu zarządzania.

Zadaniem Zespołu jest wypracowanie schematu dokumentu, który zostanie przedstawiony Episkopatowi i będzie stanowić niejako drugą część dokumentu zatytułowanego „Droga formacji prezbiterów w Polsce. Ratio institutionis sacerdotalis pro Polonia”. Obowiązuje on w Kościele w Polsce od 1 października 2021 r. Stanowi on adaptacją do polskich warunków wskazań Kongregacji ds. Duchowieństwa, która w 2016 r. opublikowała dokument pt. „Dar powołania do kapłaństwa. Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis”.

Podobnie jak “Ratio” z 2021 roku, także tworzony obecnie dokument, po przyjęciu przez KEP będzie musiał uzyskać akceptację Stolicy Apostolskiej. Prace redakcyjne rozpoczną się już w kwietniu, a całość będzie gotowa prawdopodobnie do końca roku.