Rozważanie 6

Smagła Góralko

z Rusinowej Polany

zimą zjeżdżają do Ciebie nartami

na Anioł Pański zadzwonią łyżwami

módl się za nami

Po kilku dniach wędrówki powracamy na gościnną ziemię krakowską. Z dzisiejszego „przystanku” ucieszą się miłośnicy gór, zwłaszcza tatr. Zatrzymujemy się bowiem na Rusinowej Polanie, skąd roztacza się przepiękny widok a tuż obok znajduje się Sanktuarium Maryjne na Wiktorówkach. Znajdujemy się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Historia maryjnego kultu na Wiktorówkach sięga XIX wieku. Teren ten, jak i Rusinowa Polana, należał do kilku bogatych gazdów z okolicznych wiosek, których pasterze i pasterki na Rusinowej Polanie wypasali stada owiec. Jedną z takich pasterek była 14-letnia Marysia Murzańska, której w 1860 roku objawiła się „Jaśniejąca Pani”. Jak to bywa w takich przypadkach, objawienie nie od razu zostało odebrane dobrze a sami miejsce objawienia nie było od początku otoczone kultem. Pamiątką po spotkaniu Marysi z „Jaśniejącą Panią” był malowany na szkle obrazek zawieszony na drzewie, a w końcu XIX wieku figurka umieszczona w kapliczce na pniu potężnego świerku. Właśnie ta figurka – dziś znajdująca się w głównym ołtarzu sanktuarium – zaczęła przyciągać pielgrzymki mieszkańców Podhala z modlitwami o odwrócenie zarazy cholery, o plony, o deszcz albo o powstrzymanie ulewy i powodzi zagrażającej uprawom i wioskom.

Po wybuchu I wojny światowej do kapliczki pielgrzymowały kobiety z prośbami o powrót ojców, mężów i synów. Po odzyskaniu niepodległości nadal pielgrzymowano na Wiktorówki, które zasłynęły również ze źródełka, którego woda miała przywracać zdrowie chorym. W październiku 1936 roku stanęła na Wiktorówkach drewniana góralska kaplica, do której przeniesiono figurę Matki Bożej. Ta właśnie kaplica stoi do dziś i jest miejscem kultu Matki Bożej z Rusinowej Polany.

Otaczana czcią i miłością turystów, nieduża figurka wyrzeźbiona jest z lipowego drewna, które uznawane było za święte drzewo; autorem jest zapewne anonimowy ludowy świątkarz, jakich na Podhalu było wielu. Madonna w niebieskim płaszczu, spod którego widoczna jest czerwona szata i w białym welonie narzuconym na głowę i ramiona, w jednym ręku trzyma berło, a w drugim różaniec. Spod długiej szaty widoczne są bose stopy. Przypomina bardziej ubogą pątniczkę, wędrującą po świecie, a nie Matkę Boga. Dostojeństwa dodaje jej korona, którą otrzymała od papieża Jana Pawła II w 1992 roku. Królowa Tatr została ukoronowana piękną, symboliczną koroną z orłem białym z polskiego godła, zwieńczoną aureolą z dwunastoma gwiazdami.

Madonnę z Rusinowej Polany często w czasie górskich wędrówek odwiedzał młody ksiądz, potem biskup i kardynał Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. O jednej z Jego wizyt krąży opowieść, jak to babka Kobylarczykowa, ostatnia gaździna z Rusinowej Polany, postać niemal legendarna, goszcząca pielgrzymów i turystów w swoim szałasie, wysłała kardynała Wojtyłę po wodę do strumienia. Nie uchylał się od pomocy i przyniósł dwa wiadra wody na herbatę dla strudzonych wędrówką pielgrzymów. Góralską gwarą Franciszek Bachleda snuł o tym zdarzeniu opowieść: kilka lat później, już po wybraniu Go na Papieża, ktoś z tamtych gości przypomniał Babce: „No, Babko, widzicie, Tego coście posłała po wodę, obrali na Papieża, zaś wyście Mu wte telo dobrze zrobieła, boście herbaty uwarziła”. Babka na to: „Hej, kieby jo była wiedziała, to jo by Mu tej herbaty nie warziła. Miałabyk se teroz dwa wiaderecka wody świnconej”.